ABD'de Kongre binası basıldı, hisse senetleri uçtu: Dolar 7,30 seviyesinin altında

ARTI GERÇEK - ABD, Kasım 2020'de düzenlenen başkanlık seçimlerini kaybeden Donald Trump'ı destekleyenlerin Kongre'ye baskın düzenlemesiyle kara günlerinden birini yaşadı. Trump destekçilerinin yarattığı şiddet olaylarında son açıklamalara göre dört kişi hayatını kaybetti.

ABD'de Trump destekçilerinin Kongre binasını basması ve şiddet olaylarının ardından, Beyaz Saray'da istifa dalgası geldi. Trump'a destek gösterisi düzenleyen bir grup protestocunun Kongre binasına girmesiyle başlayan şiddet olayları üzerine "sokağa çıkma" yasağı ilan edildi. Trump, daha sonra destekçilerine evlerine dönme çağrısı yaptı.

ABD, Cumhuriyetçi Donald Trump destekçilerinin Kongre baskınıyla büyük şok yaşadı. ABD'de seçimleri kaybeden Başkan Donald Trump'ın yanlısı birkaç yüz gösterici ülkedeki demokrasinin sembolü olan Kongre'ye binasını kısa süreli de olsa işgal ederek Joe Biden'ın seçimleri kazandığının tescil edildiği oturuma ara verilmesine neden oldu.

Göstericilerin Kongre'yi işgali sırasında çıkan olaylarda dört kişi kaybederken, birkaç saat içinde Kongre binasında güvenlik tekrar sağlandı ve oturum devam etti.

Washington'da, Seçiciler Kurulu oylarının sayıldığı ve 3 Kasım 2020'deki başkanlık seçimlerinin sonuçlarının resmileştiği Kongre oturumunda Trump destekçileri Kongre binasının dışında protesto düzenledi. Göstericilerden bir grubun polis barikatını aşarak Kongre binasına girmesi sonucu polisin biber gazıyla müdahalesine ilişkin görüntüler sosyal medyaya yansıdı.

ABD'DE KONGRE BASKINININ ARDINDAN BEYAZ SARAY'DA ÜÇ İSTİFA

ABD'de Donald Trump destekçilerinin Kongre binasını basmasının ardından, Beyaz Saray Sözcü Yardımcısı Sarah Matthews, Beyaz Saray Sosyal İşler Müdürü Rickie Niceta ve Melania Trump'ın Özel Kalem Müdürü Stephanie Grisham istifa etti.

Trump'ın eşi Melania Trump'ın Özel Kalem Müdürü Grisham, olaylar nedeniyle görevinden ayrıldığını açıklayarak ilk istifa eden isim oldu.

Bir dönem Beyaz Saray Sözcülüğü görevini de yürüten Grisham yaptığı açıklamada, görevini memnuniyetle yaptığını ancak bugünkü olayların ardından istifa kararını aldığını kaydetti.

Beyaz Saray Sözcü Yardımcısı Sarah Matthews ve Beyaz Saray Sosyal İşler Müdürü Rickie Niceta da ilerleyen saatlerde olaylar nedeniyle istifa ettiklerini duyurdu.

Öte yandan, ABD basınına yansıyan iddialara göre, Beyaz Saray'daki başka isimler de istifalarını açıklamayı planlıyor.

İddialara göre, Ulusal Güvenlik Danışmanı Robert O'Brien ve Beyaz Saray Özel Kalem Yardımcısı Chris Liddell da görevinden ayrılmayı düşünen diğer isimler arasında yer alıyor.

BASKIN SÜRERKEN SİLAH ŞİRKETLERİNİN HİSSELERİ YÜKSELDİ

ABD’de başkent Washington DC’de bulunan kongre binasının Başkan Donald Trump’ın destekçileri tarafından basıldığı tarihi günde silah şirketlerinin hisselerindeki yükseliş dikkat çekti.

Bireysel silahlanmanın çok yaygın olduğu ülkede dün önde gelen silah şirketlerinin hisseleri yükseldi.

ABD’nin en eski silah şirketlerinden olan Smith & Wesson hisseleri dün yüzde 18,4’lük yükselişe imza attı. 1852 yılında kurulan şirketin hisselerindeki yükseliş oranı seans içinde bir ara yüzde 20’lere ulaştı.

Bir diğer silah şirketi Sturm, Ruger & Company’nin hisselerindeki yükseliş yüzde 12,05 oldu.

Atış sporu malzemeleri üreten Vista Outdoor şirketi hisseleri de ralli yapanlar arasında yer aldı. Mühimmat da satan bu şirketin hisseleri de günü yüzde 15,21’lik yükselişle kapattı.

ABD’de dünkü olağanüstü gelişmelere rağmen borsalarda yükseliş görüldü. En değerli şirketlerin hisselerinin yer aldığı S&P 500 endeksi günü yüzde 0,6’lık yükselişle kapattı.

Demokratların Senato’da çoğunluğu ele geçirmesinin yeni ve daha büyük mali teşvik paketlerini gündeme getireceği beklentisi, borsalarda yükselişi getirdi.

Demokratların çoğunluğu ele geçirmesiyle Senato’nun vergi ve rekabete ilişkin düzenlemeler yapabileceği beklentisiyle Facebook, Twitter ve Amazon gibi şirketlerin hisselerinde sert düşüşler görüldü.

ABD İŞ DÜNYASINDAN 'TRUMP'I HEMEN GÖREVDEN ALIN' ÇAĞRISI

ABD'nin Exxon Mobil, Pfizer, Toyota gibi önde gelen şirketlerinin yer aldığı ve 14 bin farklı firmayı temsil eden Ulusal Üreticiler Birliği (National Association of Manufacturers - NAM), Başkan Donald Trump'ın 20 Ocak günkü devir teslim törenini beklemeden görevden uzaklaştırılmasını istedi.

Trump'ın destekçilerinin ABD Kongre binasını işgal etmesinin ardından NAM Başkanı Jay Timmons tarafından yapılan açıklamada Trump'ın iktidarını korumak için şiddeti teşvik ettiğine dikkat çekildi.

Trump'a destek veren Kongre üyelerinin de Anayasa'ya bağlılık yeminlerini ihlal etmiş oldukları ve anarşiyi demokrasiye tercih ettikleri kaydedildi. Açıklamada, ‘‘Kongre binasından tahliye edilen Başkan Yardımcısı Mike Pence, Kabine ile birlikte çalışarak Anayasa'nın 25'inci ek maddesini yürürlüğe koymayı ciddi şekilde düşünmeli" denildi.

TRUMP 14 GÜN DAHA İKTİDARDA KALACAK

Amerika’nın Sesi’nde yer alan habere göre, Anayasa'nın 25'inci ek maddesi, başkanın görevini yerine getiremeyeceği durumlarda görevi kısa süreliğine başkan yardımcısının devralmasını öngörüyor. Trump'ın 3 Kasım seçimlerinin galibi Joe Biden'dan görevi devralana kadar iktidarda 14 günü daha var.

Diğer iş örgütlerinden de çeşitli açıklamalar geldi. Amerika'nın en büyük şirketlerinin yöneticilerinden oluşan Business Roundtable adlı grup Trump'a ve ilgili yetkililere kaosu sona erdirmeleri ve iktidarın barış içinde transfer edilmesi çağrısı yaptı. Açıklamada başkentte yaşanan kaosun demokratik bir seçimin sonuçlarını değiştirmek için yapılan gayrimeşru çabalardan kaynaklandığı belirtildi.

SALDIRILAR SON BULMALI

JPMorgan Chase yöneticisi Jamie Dimon, "Liderlerimizin şiddeti sona erdirme, seçim sonuçlarını kabul etme ve 400 yıllık demokrasi geleneğimiz gereği iktidarın barış yanlısı el değişimini destekleme sorumluluğu vardır. Şimdi bir araya gelerek bu olağanüstü birliğimizi güçlendirmenin zamanı" diye konuştu.

Merkezi Beyaz Saray yakınında bulunan güçlü iş örgütlerinden biri olan ABD Ticaret Odası'nın Başkanı Thomas Donohue da, ‘‘Ulusumuzun Kongre binasına ve demokrasisine yönelik saldırılar derhal son bulmalı" diyerek, Kongre'ye yaşanan şiddete rağmen göreve devam etme çağrısı yaptı. Donohue, "Kongre bu gece yeniden toplanmalı ve anayasal sorumluluğunu yerine getirerek Seçici Kurul oy sayımını onaylamalı" dedi.

IBM'in CEO'su Arvind Krishna da başkentte yaşanan şiddeti kınayarak, "IBM olarak bugün yaşanan benzeri görülmemiş kanun tanımazlığı kınıyoruz. Bu eylemlerin toplumumuzda yeri yok. Bunlar sona ermeli ki demokrasi sistemimiz işlemeye devam etsin" dedi.

Alphabet ve Google CEO'su Sundar Pinchai, ABD Kongresi'nde yaşananları "kanunsuzluk ve şiddet" olarak değerlendirdi.

Pinchai, "Özgür ve güvenli seçimler düzenlemek ve farklılıklarımızın üstesinden barış içinde gelmek demokrasinin temelini oluşturur. ABD'nin bu konuda uzun ve gurur dolu bir geçmişi var. Bugün başkentte ortaya çıkan kanunsuzluk ve şiddet demokrasinin karşıtıdır, bunu kınıyoruz" diye konuştu.

DOLAR, AĞUSTOS AYINDAN BU YANA EN DÜŞÜK SEVİYEDE

Dün, 7,26 ile 21 Ağustos'tan bu yana görülen en düşük seviyeleri gören dolar/TL, bu sabah 7,27-7,28 seviyelerinde değerleniyor. Yine dün 8,93'lere kadar çekilen euro/TL ise 9 liranın altında seyrediyor.

Kasım ayının ilk haftasında 8,58 ile tarihi seviyeleri gördükten sonra hızlı bir şekilde düşüşe geçen dolar/TL, aradan geçen iki aylık süreçte dün 7,26'ya kadar çekildi. Tarihi zirvesinin yüzde 15 altına gelen dolar/TL, ağustos ayının son haftasından bu yana gördüğü en düşük seviyelerdeki seyrine bu sabah devam ediyor.

Dolar/TL 7,30'un altında değerlenirken euro/TL'de de 9 seviyelerinin altında işlem görüyor. Türk Lirası'nın güç kazandığı dünkü işlemlerde euro/TL 8,93'e kadar çekilerek son bir buçuk ayın en düşük seviyelerini görmüştü.