Açlık Sınırı 10 bin lira eşiğinde/IMF Türkiye için büyüme beklentisini düşürdü

Artı Gerçek - Uluslararası Para Fonu (IMF), Dünya Ekonomik Görünüm Raporu'nun Nisan 2023 sayısını 'Zorlu Bir Toparlanma' başlığıyla yayımladı. IMF, küresel ekonomik büyüme tahminini bu yıl için yüzde 2,9'dan yüzde 2,8'e ve 2024 için yüzde 3,1'den yüzde 3'e düşürdü. Raporda, Türkiye ekonomisinin bu yıl yüzde 2,7 ve gelecek yıl yüzde 3,6 büyüyeceği tahmin edildi. IMF, bu yıl için Türkiye ortalama enflasyon tahminini yüzde 50,6 olarak belirlerken, 2024’te ortalama enflasyonu yüzde 35,2 olarak öngördü. 2023 işsizlik tahmini yüzde 11, 2024 işsizlik tahmini yüzde 10,5 oldu.

ABD’DE ENFLASYON BEKLENTİLERİN ALTINDA KALDI

ABD Çalışma Bakanlığı mart ayına ilişkin enflasyon verilerini paylaştı. Buna göre manşet enflasyon aylık yüzde 0,1 artarken, yıllık bazda yüzde 6'dan yüzde 5'e geriledi. Aylık enflasyon şubatta yüzde 0,4 artmıştı. Bloomberg'in anketine katılan ekonomistlerin medyan tahmini aylık yüzde 0,2, yıllık yüzde 5,1 artıştı. Çekirdek enflasyon aylık bazda tahminlere paralel olarak yüzde 0,4 arttı, önceki ay artış yüzde 0,5'ti. Çekirdek enflasyon yıllık bazda ise artışını sürdürerek yüzde 5,6 oldu, önceki ay yüzde 5,5 artış olmuştu. Beklenti de yüzde 5,6'ydı. Rakamlar yapışkan enflasyonun sürdüğü yönünde bir izlenime neden oldu ve ABD Merkez Bankası'nın resimden çıkması için erken yorumlarını beraberinde getirdi.

FRANSA’DA EMEKLİLİK İSYANI SÜRÜYOR

Fransa'da ocak ayından bu yana eylemlere neden olan emeklilik düzenlemesi konusunda gözler Anayasa Konseyi’ndeydi. Konsey, hükümetin tartışmalı emeklilik reformunda yasa tasarısının emeklilik yaşının 64'e çıkarılmasını öngören maddesine onay verirken, 6 maddeyi reddetti. Bunun yanı sıra Konsey, parlamenterlerin emeklilik reformunun referanduma götürülmesi yönündeki talebini de geri çevirdi. Konseyin kararıyla Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, reformu anayasaya uygun olmayan maddelerden arındırılmış şekliyle yürürlüğe koyabilecek. Kararın kısmi onayı sonrasında binlerce gösterici ülkenin farklı şehirlerinde geniş katılımlı protestolar gerçekleştiriyor. Karara tepki gösteren protestocularla polis arasında arbede yaşanırken, sokaklarda çöp konteynerleri ateşe verildi.

ÇİN YÜZDE 5 BÜYÜYECEK

Küresel ekonomideki küçülme yönlü eğilimin karşılık bulduğu adreslerden biri Çin. Dünyanın en büyük ikinci ekonomisinde küçülme değilse de büyüme beklentisinin mütevazı tutulması değinilen gelişmelerin yansıması. Peki Çin ne kadar büyüyecek. Çin Merkez Bankası’nın buna yanıtı var. Çin Merkez Bankası Başkanı Yi Gang IMF-Dünya Bankası toplantıları için Washington'da açıklamalarda bulunarak, G20 maliye bakanları ve merkez bankası başkanları toplantısına katıldı. Yi burada yaptığı konuşmada, Çin ekonomisinin istikrar kazanmakta ve toparlanmakta olduğunu belirtirken, enflasyonun düşük bir seviyede kalmaya devam ettiğini de vurguladı. Yi’ye göre Çin ekonomisi 2023’te yüzde 5 civarında büyüyecek.

MACBOOK FABRİKALARIN YENİ ADRESİ TAYLAND MI OLACAK?

Telefondan bilgisayara dünyanın en önemli şirketlerinden olan Apple, uzun süredir üretim merkezi olarak Çin’i kullanıyor. Ancak küresel gelişmeler uyarınca Çin’den alternatif merkezlere kayışın bir örneği Apple’da da görülüyor. Asya gazetelerine yansıyana haberlere göre, Apple ile görüşen tedarikçiler hali hazırda başka müşterileri için Tayland'da imalat tesisleri olan şirketler. Görüşmeler Macbook bileşen ve modüllerinin üretimi ve montajı hakkında gerçekleşiyor. Apple, Tayland'da bir yıldan uzun süredir Apple Watch üretimi gerçekleştiriyor.

TARIMDA ÜRETİCİ ENFLASYONU YÜZE 106

Türkiye’de gıda fiyatları enflasyonu, dünyadaki eğilimin aksi yönünde artış gösteriyor. Bunun nedenlerinden biri de tarımdaki üretici enflasyonu. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), mart ayına ilişkin tarım ürünleri üretici fiyat endeksi (Tarım-ÜFE) verilerini açıkladı. Buna göre, martta bir önceki aya göre yüzde 1,79, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 20,51, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 106,77 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 142,37 artış gerçekleşti. Sektörlerde bir önceki aya göre, tarım ve avcılık ürünleri ve ilgili hizmetlerde yüzde 1,64 artış, ormancılık ürünleri ve ilgili hizmetlerde yüzde 3,96 artış ve balık ve diğer balıkçılık ürünlerinde yüzde 6,72 artış oldu.

AÇLIK SINIRI 10 BİN SINIRINDA

Birleşik Metal-İş Sendikası Araştırma Merkezi (BİSAM), Mart 2023 dönemi açlık ve yoksulluk sınırı araştırmasının sonuçlarını açıkladı. Rapora göre, yetişkin bir erkeğin sağlıklı ve dengeli beslenmesi için tüketmesi gereken gıdaların aylık karşılığı 2 bin 649 lira oldu. Bu değer yetişkin bir kadın için 2 bin 541, 15-18 yaş bir genç için 2 bin 743, 4-6 yaş arası bir çocuk için 1820 lira. Açlık sınırı 9 bin 752 lira olarak tespit edildi. Yoksulluk sınırıysa 33 bin 754 liraya çıktı.

DÜNYADA DOLAR DÜŞÜŞTE TÜRKİYE’DE YÜKSELİŞTE

Küresel piyasalarda ABD enflasyon verilerinin düşük gelmesi, dolarda düşüşe neden oldu. ABD Merkez Bankası'nın (Fed) faiz kararlarında enflasyonun seyri önemli göstergelerden biri. Enflasyondaki düşüş Fed’in faizde daha temkinli gitmesine neden olduğu için doların değeri düşebiliyor. Ancak Türkiye doların yükseliş eğilimiyle dünyadan ayrışıyor. Türkiye ekonomisindeki genel sorunlar ve liranın değersizliği, Merkez Bankası’nın milyarlarca dolar harcayarak doları belirli bir seviyede tutmasına neden oluyor. Ancak ekonomik güvensizlik, geleceğe dönük belirsizlik yurttaşların güvenli liman olarak dolara sığınmasına neden oluyor. Dışarıdan dolar girişinin durma noktasına gelmesi de talep artışına neden oluyor. Bu nedenle dolar serbest piyasada 20 lira civarına çıktı. Artışın sürmesi beklenirken Merkez Bankası'nın seçime kadar doları 20 liranın altında tutmaya çalışacağı tahmin ediliyor.

HÜKÜMET KAMU İŞÇİLERİ İÇİN ZAM ORANLARINI AÇIKLADI

Kamuda 700 bin işçiyi ilgilendiren toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde, hükümet zam teklifini açıkladı. İşçi kesimi adına toplu sözleşme görüşmelerini Hak-İş'le birlikte sürdüren Türk-İş'le, hükümetin masaya koyduğu rakamlar arasında büyük fark olduğu görüldü. Türk-İş, kamudaki toplu sözleşme görüşmelerinde hükümetin ilk 6 ay için yüzde 30 zam ve brüt 11 bin 500 lira taban ücret teklif ettiğini duyurdu. Sendikalar ise brüt 15 bin lira taban ücret ve üzerine yüzde 45 zam talep ediyor.

GENİŞ TANIMLI İŞSİZLİK VERİSİ GELDİ: HER DÖRT KİŞİDEN BİRİ İŞSİZ

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), şubat ayına ilişkin istihdam verilerini açıkladı. İşsizlik oranı, şubatta geçen yılın aynı dönemine göre 0,2 puan artışla yüzde 10 seviyesinde gerçekleşti. Böylelikle dar tanımlı işsizlik oranı yeniden çift haneli oldu. Türkiye İstatistik Kurumu'nun açıkladığı verilere göre, mevsim etkisinden arındırılmış atıl işgücü oranı (gerçek işsizlik) 1,5 puanlık artışla yüzde 23,4'e yükseldi. Kadınlarda işsizlik oranı yüzde 26'yı geçti. Deprem etkisi ise verilere yansıtılmadı.
HAZIRLAYAN: MÜHDAN SAĞLAM