Düşmeyen işsizlik yüksek büyümeyi şüpheli hale getiriyor

ARTI GERÇEK- Geçtiğimiz hafta peş peşe açıklanan büyüme ve işsizlik rakamları kafaları karıştırdı. Ekonomi ile ilgili en kritik veri olan büyüme verisi yüzde 11 olarak açıklanırken bu şaşırtan büyümeye rağmen işsizlik yüzde 10,6 ile çift hanede seyretti, genç işsizlik ise yüzde 20’yi aştı. AKP'ye yakın medya kuruluşlarında coşku ile karşılanarak ‘rekor kıran büyüme’ olarak lanse edilen bu rakamların ne ölçüde gerçeği yansıttığı, büyümenin sürdürülebilirliği soru işaretlerini de beraberinde getirdi.

Alman Bankası Commerzbank, Türkiye'nin açıkladığı büyüme verisini ‘şüpheli’ bulduklarını açıklarken, yatırımcıların başucu gazetesi Financial Times (FT) haberi aboneleri ile paylaştı. Uzmanlar, yüksek büyümeyi kaynağı belli olmayan para ve doğru yapılmayan TÜİK hesaplamalarına bağlayarak aksi durumda bu kadar yüksek büyümenin mutlaka istihdamı artırıp gelir artışına yol açması gerektiğini savunuyor. Ancak yüzde 11’e yaklaşan işsizlik verisi ekonomideki büyümenin halka yansımadığını gösteriyor.

GERÇEK İŞSİZLİK YÜZDE 17

DİSK-AR’in istihdam ve işsizlik raporuna göre gerçek işsizlik rakamı yüzde 17. DİSK-AR'a göre işsiz sayısı 5 milyon 900 bin. Rapora göre, üniversite mezunlarında işsizlik artarken iş güvenliği ve gazetecilik mezunları en zor iş bulan grupta yer alıyor.

ŞİŞİRİLMİŞ TÜKETİM VE İNŞAAT İLE BÜYÜME SÜRDÜRÜLEBİLİR DEĞİL

Gerçek işsizlik ve istihdam rakamlarının açıklananlardan çok daha yüksek olduğunu belirten iktisatçı yazar Mustafa Sönmez twitter hesabından yaptığı değerlendirmede, "İşsizliği kamufle etmenin kolay yolunu buldular. 1,5 milyon insanı stajyer, kursiyer diye işte gösterip İşsizlik sigortasından ödeme yaptırdılar. Ve AKP, 5 milyon net resmi işsizi 3,5 milyon gösterdi" dedi. Yüzde 11 büyümenin, geçen 3. çeyrekte yüzde 1'e yakın küçülmeyle, yani BAZ etkisiyle gerçekleştiğini belirten Sönmez, büyüme büyük ölçüde aritmetik ötesi, 42 milyar dolarlık cari açık vererek, kredi kefaletiyle, şişirilmiş tüketim ve inşaat ile ilgili. Sürdürülebilir değil. Yüzde 11 enflasyon, yüzde 13 işsizliği olan büyümeyi ne yapalım?" dedi.

İŞ UMUDU YARATIĞI İÇİN İSTİHDAM TEŞVİKİ İŞSİZLİĞİ ARTIRIYOR

‘Kendime Yazılar’ isimli kişisel bloğunda TÜİK'in açıkladığı işsizlik verisi değerlendiren ekonomist Mahfi Eğilmez’in hipotezine göre istihdam çağrıları bir yandan istihdam edilen sayısını artırırken bir yandan da resmi işsizliğin yükselmesine yol açıyor. Eğilmez’e göre bu durum işsizliğin azalmamasının sebebi. Yüzde 11’lik büyümenin daha iyi bir işsizlik verisi çıkarması gerektiğine dikkat çeken ekonomist Cüneyt Başaran son 1 yıl içinde 620 bin kişinin istihdam edilmesine rağmen işgücüne 1 milyon katılım olduğu için yaklaşık 300 bin yeni işsizin ortaya çıktığını belirtiyor.