Kredi derecelendirme kuruluşları Covid-19 döneminde kimlerin notunu kırdı?

ARTI GERÇEK - Geçen hafta cuma günü Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Karadeniz'de doğalgaz bulunduğuna dair "müjde" vermesinin ardından cuma gecesi uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, Türkiye'nin "BB-" seviyesindeki kredi notunu teyit etti, görünümünü durağandan negatife çevirdi.

Fitch'ten yapılan açıklamada, döviz rezervlerinin azalmasının, zayıf para politikasına ait kredibilitenin ve kısmen güçlü bir kredi teşviki ile beslenen büyük bir cari açığın dış finansman risklerini daha da artırdığı belirtildi.

Açıklamada, siyasi baskılar, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) sınırlı bağımsızlığı ve olaylara yavaş yanıt verme geçmişi, politikanın yeterince sıkılaşmaması riskini artırarak, daha fazla dış dengesizliklere, piyasa istikrarsızlığına ve daha düzensiz bir duruma neden olmakta denilerek mart ayından bu yana net sermaye çıkışları ve kötüleşen dış ticaret açığıyla birlikte ABD doları karşısında yüzde 16 değer kaybeden lirayı savunmak için büyük kur müdahaleleri yaşandığı vurgulandı.

NURETTİN CANİKLİ GÖRÜNÜMÜN NEGATİFE ÇEVRİLMESİNE TEPKİ GÖSTERDİ

AKP Genel Başkan Yardımcısı ve AKP Ekonomi İşleri Başkanı Nurettin Canikli, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın doğalgaz müjdesinin ardından kredi derecelendirme kurumu Fitch Ratings'in Türkiye'nin kredi not görünümü negatife çevirmesine tepki gösterdi.

Canikli, "Üst aklı bulmakta zorlananlar için işte size bir suçüstü hali daha. Fitch’in bu açıklamasını, Joe Biden’ın, Erdoğan’ı devirmek için Türkiye’deki muhalefete destek verdikleri açıklamasından ayrı düşünmek mümkün değildir" dedi.

1) 320 milyar metreküp doğalgaz rezervi keşfinin Cumhurbaşkanımız tarafından açıklanmasından hemen sonra Fitch Ratings, Türkiye’nin kredi not görünümünü durağandan negatife indirdiğini açıklıyor.

— Nurettin Canikli (@nurettincanikli) August 22, 2020

Twitter'dan açıklama yapan Canikli, "320 milyar metreküp doğal gaz rezervi keşfinin cumhurbaşkanımız tarafından açıklanmasından hemen sonra Fitch Ratings, Türkiye’nin kredi not görünümünü durağandan negatife indirdiğini açıklıyor. Neden şimdi yapıyor bu açıklamayı? Nedeni çok basit: Doğal gaz rezervi keşfinin açıklanması çok olumlu bir hava oluşturdu. Bu olumlu havanın ekonomiyle ilgili beklentilere de yansıması kaçınılmazdır" ifadelerini kullandı.

Canikli açıklamalarında şu ifadeleri kullandı:

"Tam da bu noktada Fitch devreye sokuluyor ve ekonomik beklentilerin iyileşmesinin önünü kesmeye çalışıyor. Fitch’in görünümü negatife çevirmesine gerekçe olarak belirttiği hususlar bugün ortaya çıkmış değil. Aylardan beri konuşuluyor. Üst aklı bulmakta zorlananlar için işte size bir suçüstü hali daha. Fitch’in bu açıklamasını, Joe Biden’ın, Erdoğan’ı devirmek için Türkiye’deki muhalefete destek verdikleri açıklamasından ayrı düşünmek mümkün değildir. Demek ki bunlar, hedeflerine ulaşmak için ekonomimiz üzerinde operasyon yapmaktan vazgeçmemişler. Bugüne kadar sonuç alamadılar. 320 milyar metreküp doğalgaz keşfinden sonra artık yapacakları hiç bir şey kalmadı. Boşuna çırpınıyorlar. Su akar, mecrasını bulur. Olan kadrolu baykuşlara oluyor. Zaten bozuk olan dengeleri, doğalgaz keşfi ile birlikte yerle bir oldu. Ağızlarını bıçak açmıyor. Ayasofya’nın açılışından sonra yataklara düşenlerle birlikte matem ilahileri dinliyorlar."

Moody's, Standard & Poor's ve Fitch Ratings pandemi süreci boyunca kimlerin kredi notunda değişikliğe gitti?

MOODY'S, HANGİ ÜLKELERİN NOT VE GÖRÜNÜMÜNÜ DEĞİŞTİRDİ?

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, yıl başından bu yana 65 ülkeyi ilgilendiren 83 kredi notu aksiyonu aldı. Bu aksiyonlardan 51 tanesi negatif yönde oldu ve bunların 23 tanesinin kredi notu düşürüldü.

Kuruluş, ocak ve ağustos ayları arasında, Coronavirus kaynaklı olarak 30 ülkeyi etkileyen 40 negatif kredi aksiyonu gerçekleştirdi. Bu değişikliklerden 10 tanesi kredi notunun düşürülmesiyle, 12 tanesi kredi notunun düşürülmesi için gözden geçirilmesiyle ve 13 ülkenin görünümünün negatife çevrilmesiyle sonuçlandı.

Moody’s, Kuzey ve Latin Amerika bölgesinden 11 ülkenin kredi notunu düşürürken, Ortadoğu ve Afrika bölgesinden dokuz ve Asya Pasifik bölgesinden üç ülkenin kredi notunu düşürdü.

Romanya, Suudi Arabistan, Arjantin, Kosta Rika, Ekvador, Senegal ve Umman’ın görünümü "negatif" olarak değiştiren kuruluş, birçok ülkenin görünümünü de "pozitif"ten "durağan"a çevirdi.

MOODY'S AVRUPA'DA KREDİ NOTU DEĞİŞİKLİĞİNE GİTMEDİ

Kredi derecelendirme kuruluşu, Hindistan’ın kredi notunu "Baa2" seviyesinden, yatırım yapılabilir en son seviye olan "Baa3" seviyesine getirdi, ülkenin görünümünüyse "negatif" olarak teyit etti. Hong Kong’un notunu da "Aa2" seviyesinden "Aa3" seviyesine indiren kuruluş, ülkenin görünümünü de "durağan" olarak değiştirdi.

Güney Afrika’nın notunu yatırım yapılabilir "Baa3" seviyesinden "Ba1" kırılgan seviyesine getiren Moody’s, ülkenin "negatif" görünümünü de teyit etti. Kuruluş, Umman’ın kredi notunu "Ba2" seviyesinden "Ba3" seviyesine indirdi ve görünümünü "negatif" olarak değiştirdi.

Moody’s Arjantin’in kredi notunu "Caa2"den, en son spekülatif seviyelerden, "Ca" seviyesine indirdi ve görünümü de "negatif" olarak değiştirdi. Ekvador’un görünümünü de "negatif"e çeviren kuruluş, ülkenin kredi notunu "Caa1" seviyesinden "Caa3" seviyesine düşürdü.

Moody’s Avrupalı ülkeler için bir kredi notu değişikliğine gitmezken, yalnızca Romanya’nın görünümünü "durağan"dan "negatif"e çevirdi. Norveç, Karadağ ve Fransa’nın görünümünüyse "pozitif"ten "durağan"a değiştirdi.

S&P HANGİ SEKTÖRLERİN NOTUNU KIRDI?

Bir diğer uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu olan S&P, yılbaşından bu yana yaptığı raporlamada ülkeleri detaylı olarak paylaşmak yerine, sektörel olarak hangi kredi notu aksiyonlarını gerçekleştirdiğini derlemiş.

Buna göre S&P toplamda 53 ülkede kredi aksiyonu almış. Bu ülkelerin sekiz tanesi Asya Pasifik bölgesinde, 28 tanesi Avrupa, Ortadoğu ve Afrika bölgesinde ve 17 tanesi Kuzey ve Latin Amerika bölgesinde bulunuyor. Genel ortalama olarak, en çok kredi notu değişikliği Avrupa, Ortadoğu ve Afrika bölgesinde gerçekleşti.

EN FAZLA NOTU İNDİRİLEN ŞİRKET ENERJİ SEKTÖRÜNDE

Kredi notu indirimleri sektörel bazda incelendiğinde, en fazla kredi notu indirimine gidilen sektör yaklaşık 115 şirketin kredi notunun düşürülmesi ile enerji sektörü. İkinci sıradaysa yaklaşık 90 şirketin kredi notunun düşürüldüğü perakende ve mağazacılık sektörü, üçüncü sıradaysa 85 civarı şirketin kredi notunun düşürülmesiyle medya ve eğlence sektörü geliyor.

Sektörde kredi notu indirilen şirketlerin oranına bakıldığında, en yüksek orana sahip medya ve eğlence sektöründeki şirketlerin yaklaşık yüzde 55’inin kredi notu indirildi. İkinci sıradaki otomotiv şirketlerinin neredeyse yüzde 50’sinin kredi notunda indirime gidilmiş. Taşımacılık ve perakendecilik şirketleri de orantısal olarak yukarıdaki sektörlerin ardından üçüncü ve dördüncü sırada yer alıyor.

Bu yıl içerisinde en fazla kredi notu indirimine gidilen dönem ise mart ve nisan ayları oldu. Bu iki aylık dönemde yaklaşık 450-500 arası şirketin kredi notunda indirime gidildi. Kredi notu indirim dalgası ise haziran ayından sonra giderek yavaşladı.

FITCH RATINGS 36 ÜLKENİN KREDİ NOTUNU DÜŞÜRDÜ

Fitch Ratings'in not indirimlerini Bloomberg HT'ye değerlendiren Fitch Ratings Kurumsal İletişim Direktör Yardımcısı Athos Larkou, "Bu yıl, 30'u gelişmekte olan piyasalar ve altısı gelişmiş ülkeler olmak üzere, 36 ülkenin kredi notunu indirdik" dedi.

"Şu anda toplamda 40 dört ülke negatif görünüme sahip ve sadece iki ülke pozitif görünüm seviyesinde" diyen Larkou, 2019 yılında 18 ülkenin negatif görünüme ve 14 ülkenin pozitif görünüme sahip olduğuna da değindi.

Larkou, "Bu not indirimlerinin hepsinin tek sorumlusunun Coronavirus olduğunu söyleyemeyiz fakat Coronavirus'ün rekor sayıdaki not indirimlerinde ağırlıklı bir etkisi olduğunu söylemek doğru olacaktır" dedi.

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, Türkiye'nin "BB-" olan kredi notunu değiştirmedi, ancak görünümünü "durağan"dan "negatif"e çevirdi. Fitch'ten yapılan açıklamada, döviz rezervlerinin azalmasının, zayıf para politikasına ait kredibilitenin ve kısmen güçlü bir kredi teşviki ile beslenen büyük bir cari açığın dış finansman risklerini daha da artırdığı belirtildi.