Merkez Bankası eski Başekonomisti: Örtülü parasal sıkılaştırma zayıf sonuç verir

ARTI GERÇEK - Merkez Bankası eski Başekonomisti Hakan Kara, Twitter'dan yaptığı açıklamada, Merkez Bankası'nın bu hafta gerçekleştirdiği örtülü (dolaylı) faiz artırımını değerlendirerek, "Merkez Bankası faiz artırım kararı almadan nasıl faiz artırıyor? Ortalama fonlama faizi, BIST gecelik faizi, ne demek, nasıl belirleniyor?" sorularını yanıtladı.

Hakan Kara, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Ortalama fonlama maliyeti mevduat faizlerinin, BIST gecelik faizi ise ticari kredi faizlerinin fiyatlamasında nispeten daha belirgin rol oynamakta. Bu faizler haftalık repo oranından kalıcı olarak farklılaştıkları zaman daha önemli hale geliyorlar. Ancak makalede değinmediğimiz ve pratikte çok önemli olan bir husus daha var: Çoklu faiz uygulamasında para politikasının sıkılık derecesini anlamak epey güçleşiyor. Reel faiz hesabı için hangi faizi esas alacağınız belli değilken para politikasının iletişimini yapmak kolay değil.

Ayrıca örtülü artış, Merkez Bankası'nın hepimizin hissettiği nedenlerden dolayı normal yollardan açıkça faiz artırımı yapmayı tercih etmediğine (ve artışın kalıcı olmayabileceğine) dair kaygıları gündemde tutarak risk algısını besleyebilir.

Dolayısıyla, parasal sıkılaştırmanın açık değil de örtülü olarak yapılıyor olmasının genel politika etkinliği ve özellikle döviz kurunu kontrol etme açısından zayıf sonuç verebileceğini aklımızdan çıkarmayalım."

Merkez Bankası (TCMB) miktar yöntemiyle repo ihalesi açmadı ve sıkılaştırma adımlarına devam etti. TCMB'nin miktar yöntemi ile haftalık vadede repo ihalesi açmaması, politika faizi olan yüzde 8,25'ten fonlama sağlamaması ve bankaları yüzde 9,75 seviyesindeki faiz koridorunun üst bandından yöneltmesi anlamına geliyor.

Banka 7 Ağustos'tan beri haftalık vadede fonlama sağlamıyor. Ek sıkılaştırma adımlarına devam eden TCMB'nin piyasaya sağladığı ortalama fonlama maliyeti 16 Temmuz'da politika faizinin 90 baz puan altına yani yüzde 7,34'e kadar gerilemişti. TCMB son adımlarıyla fonlama maliyetini dün itibarıyla yüzde 8,38'ye yükseltti.

TCMB ayrıca geçen hafta yarıya indirdiği Piyasa Yapıcı bankalara tanıdığı açık piyasa işlemleri çerçevesınde tanınan likidite imkân limitlerini de bugün itibarıyla sıfırladı. Bankacılar ilgili adım ile birlikte bankanın politika faizinin altında olan ve ayrıca yüzde 7,25 ile en ucuz vadeli fonlama imkanlarından birinin daha ortadan kalkacağını, fonlama maliyetinin de böylece politika faizinden daha yukarı daha hızlı taşınacağını belirttiler.

Bankalarası piyasada ise gecelik faizler yüzde 9,75 ile sıkılaştırmayı fiyatlamış durumda. Piyasalar likidite adımlarının en az bu hafta ortalama maliyet üst banda yaklaşana kadar sürmesini bekliyorlar. Daha sonra ise piyasalar TCMB'nin ilgili adımları yüzde 11,25 ile koridordaki en üst fonlama olan GLP ile devam edip ettirmeyeceğini ve bu sıkılaştırmaları Para Politikası Kurulu toplantısında politika faizine yansıtıp yansıtmayacağını takip edecekler.