Seçim bitti zam yağmuru başladı/ Kripto piyasasında çalkantı bitmiyor

Artı Gerçek - Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat), Avrupa Birliği (AB) ve Euro Bölgesi'nin 2023 yılı ilk çeyrek büyüme oranlarına ilişkin verilerini güncelledi. Verilere göre, 19 üyeli Euro Bölgesi'nde mevsimsellikten arındırılmış Gayrisafi Yurt içi Hasıla (GSYH), 2023'ün ilk çeyreğinde bir önceki çeyreğe kıyasla yüzde 0,1 azaldı. Öncü verilerde, Euro Bölgesi’nin çeyrek bazda yüzde 0,1 yıllık bazda da yüzde 1,3 büyüdüğü öngörülmüştü. Ekonomi geçen yılın son çeyreğinde yüzde 0,1 daralmıştı. Böylece ilk çeyrekteki yüzde 0,1 daralmanın ardından bölge ekonomisi, 'üst üste iki çeyrek GSYH'de küçülme yaşanması' olarak ifade edilen teknik resesyona girmiş oldu. Benzer bir durum AB’nin ekonomik motoru Almanya için de geçerli. Almanya ikinci çeyrek verilerinin revize edilmesi sonucu teknik resesyona girdi.

ABD İŞGÜCÜ PİYASASININ GÜCÜNDE AZALMA

ABD Çalışma Bakanlığı, haftalık işsizlik maaşı başvurularına ilişkin verileri açıkladı. Buna göre, ülkede ilk kez işsizlik maaşı talebinde bulunanların sayısı, 3 Haziran ile biten haftada önceki haftaya kıyasla 28 bin kişi artarak 261 bine yükseldi. Piyasa beklentilerini aşarak 30 Ekim 2021'den bu yana en yüksek seviyeye çıkan işsizlik maaşı başvurularının, bu dönemde 235 bin seviyesinde gerçekleşmesi öngörülüyordu. Analistler, işsizlik maaşı başvurularının art arda 3'üncü haftada arttığını, bu durumun iş gücü piyasasının gücünün azaldığına dair bir işaret olabileceğini belirtti.

KRİPTO PİYASASINDA DİKKAT ÇEKİCİ DÜŞÜŞ

Geçen sonbahardan bu yana çalkantılı günler yaşayan kripto piyasasında yüzlerin asılmasına neden olan yeni bir düşüş dalgası başladı. Bu seferki düşüşün nedeni, hukuk cephesinden gelen haber. ABD'de Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu'nun (SEC) dünyanın en büyük iki borsasına açtığı davalar sonrası kripto para piyasalarında düşüşler derinleşiyor. SEC bu haftanın başlarında, sektörün en büyük ticaret platformu olan Binance Holdings Ltd. ve ABD'nin en büyük borsası Coinbase Global aleyhine dava açarak kripto sektörüne çifte darbe indirdi. Davaların ardından Bitcoin ve Ether'de yüzde 3'ü aşan kayıplar yaşanırken daha küçük kripto paralarda değer kaybı yüzde bazında çift hanelere çıktı.

ÇİN TİCARET VERİLERİ DÜŞTÜ, ASYA PİYASASI KARIŞTI

Çin'in ihracat ve ithalatı mayıs ayında geçen yılın aynı dönemine göre zayıfladı. Hükümet verilerine göre, Çin'in ihracatı mayıs ayında beklenenden fazla düştü. İhracat, ABD doları bazında yıllık bazda yüzde 7,5 düştü. İthalat ise yıllık bazda yüzde 4,5 düşerek yüzde 8'lik düşüş beklentilerinin biraz üzerinde kaldı. Ticaret fazlası beklentilerin altında kaldı ve 65,81 milyar dolar olarak gerçekleşti. Çin verilerinin yarattığı hayal kırıklığı özellikle Asya piyasalarında Japonya’dan Avustralya’ya uzanacak şekilde sert düşüşlere neden oldu.

ABD VE İNGİLTERE ARASINDA YENİ EKONOMİK İŞBİRLİĞİ

Beyaz Saray, ABD ve İngiltere arasındaki ittifakın mevcut zorluklara karşı uyarlanması, güçlendirilmesi ve yeniden tasarlanmasını sağlamak amacıyla 21'inci yüzyıl ABD-İngiltere Ekonomik Ortaklığı için bir çerçeve sunan Atlantik Deklarasyonu'nu açıkladı. Teknoloji, ekonomi ve ulusal güvenlik konularının her zamankinden daha derin bir şekilde iç içe geçmiş durumda olduğuna dikkat çekilen açıklamada, 'Rusya ve Çin gibi otoriter devletler, yıkıcı teknolojiler, devlet dışı aktörler ve iklim değişikliği' şeklindeki uluslararası istikrara yönelik yeni zorluklarla karşı karşıya olunduğu kaydedildi. İki ülkenin yarı iletkenler, kuantum teknolojileri, yapay zeka, son teknoloji telekomünikasyon ve sentetik biyoloji gibi kritik ve gelişmekte olan teknolojiler alanlarında işbirliği yapacağı belirtildi.

MAYIS ENFLASYONUNDA ÜCRETSİZ DOĞAL ETKİSİ

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), mayıs ayına ilişkin tüketici ve üretici fiyat endekslerini yayımladı. Tüketici fiyat endeksi tarafında doğalgaz fiyatları için 'sıfır fiyat' yönteminin uygulanması etkili oldu. Mayıs ayında tüketici fiyat endeksi bir önceki aya göre yüzde 0,04 arttı. Böylelikle aylık enflasyon serisi 53’üncü aya yükseldi. Yıllık olarak bakıldığında ise tüketici enflasyonu yüzde 39,59 oldu. Enflasyon, mayıs ayında doğalgazın hanelere ücretsiz sunulmasının etkisiyle 2021 sonlarından bu yana ilk kez yüzde 40’ın altına geriledi. Asgari ücret zam görüşmelerin başladığı ayda gelen bu enflasyon açıklaması, memurlardan emekliklere uzanacak şekilde toplumun geçiş kesiminde tepkiye neden oldu.

TÜRKİYE MAAŞININ YARISINI BARINMA VE GIDAYA HARCIYOR

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2022 yılına ilişkin hanehalkı tüketim araştırmasının sonuçlarını açıklyadı. Buna göre; Türkiye genelinde hanehalklarının tüketim amaçlı yaptığı harcamalar içinde en yüksek payı yüzde 22,8 ile gıda ve alkolsüz içecek harcamaları alırken, ikinci sıraya yüzde 22,4 ile konut ve kira harcamaları, üçüncü sıraya yüzde 21,3 ile ulaştırma harcamaları yerleşti. Toplam tüketim harcamalarında en düşük payı alan harcama türleri ise yüzde 1,4 ile eğitim hizmetleri, yüzde 2,2 sağlık ve yüzde 2,5 ile eğlence ve kültür harcamaları oldu.

SANAYİ ÜRETİMİ NİSAN’DA GERİLEDİ

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), nisan ayına ilişkin Sanayi Üretim Endeksi verilerini açıkladı. Buna göre, mart ayında yüzde 5,8 artan sanayi üretimi nisanda negatife dönerek yüzde 0,9 azaldı. Beklenti 0,5 artış yönündeydi. Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, nisan ayında madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 12,2 azaldı, imalat sanayi sektörü endeksi aynı kaldı ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 4,3 azaldı.

İŞKUR: İŞSİZ SAYISI MAYIS’TA YÜZDE 2,5 ARTTI

Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü (İŞKUR), mayıs ayı istatistik bültenini açıkladı. Kayıtlı işsiz sayısı nisan ayına göre yüzde 2,5 artış göstererek 2 milyon 619 bin 985 kişi oldu. Mayıs ayında artan kayıtlı işsiz sayısı 64 bin olarak gerçekleşti. İŞKUR aracılığıyla mayıs ayında 72 bin 208’i erkek, 40 bin 914’ü kadın olmak üzere 113 bin 122 işe yerleşti. Ocak-Mayıs 2023 döneminde sektörler itibarıyla en fazla işe yerleştirme sanayi sektöründe “İmalat” alanında; mesleklere göre ise en fazla işe yerleştirme sırasıyla “Turizm ve Otelcilik Elemanı, Özel Güvenlik Görevlisi (Silahsız) ve Satış Danışmanı/Uzmanı” mesleklerinde gerçekleştirildi.

İŞ DÜNYASI: ASGARİ ÜCRET HİÇ ARTMASA NE GÜZEL OLUR

Türkiye’de 7 milyondan fazla çalışanı doğrudan, dolaylı olarak ise tüm çalışanları ilgilendiren yeni asgari ücret rakamıyla ilgili süreç 13 Haziran'da başlayacak. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın ev sahipliğindeki toplantıya, işçi kesimini temsilen TÜRK-İŞ, işveren kesimini temsilen de Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) heyeti katılacak. Hali hazırdaki asgari ücret 8 bin 506 lira, sendikalar Eski Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin’in vaadini hatırlatarak asgari ücretin en az 500 dolar (11 bin 700 lira) olması gerektiğini savunuyor. Öte yandan İstanbul Sanayi Odası’ndan MÜSİAD’a kadar bazı işverenler, emekçilerin beklediği bu zammın neredeyse olmaması için uğraşıyor. Eski MÜSİAD Başkanı "Asgari ücret 350-400 dolar bandında olmalı" derken, İstanbul Ticaret Odası Şekib Avdagiç de "Enflasyon oranında zam yapmalı" diyerek MÜSİAD ile aynı zeminde buluştu.
HAZIRLAYAN MÜHDAN SAĞLAM