Şimşek: Enflasyonda düşüş geçici

EKONOMİ - Nisan ayında yüzde 11,87'lik seviye ile dokuz yılın zirvesini gören enflasyon temmuz ayında tek haneye indi. TÜİK'in paylaştığı verilere göre, temmuzda yıllık enflasyon yüzde 9,79 olarak gerçekleşti. Temmuz ayında aylık enflasyon yüzde 0,15 oldu. Çekirdek enflasyon ise yüzde 9,60'a yükseldi. Böylelikle Mart 2016’dan bu yana en yüksek yıllık çekirdek enflasyon verisi kaydedildi.

EURO REKOR TAZELEDİ

Gıda enflasyonu ise çift hanede kalmaya devam etti. Temmuzda aylık olarak 0,71 gerilemesine rağmen gıda enflasyonu yıllık olarak yüzde 10,07 oldu.

Öte yandan, Merkez Bankası, bu hafta açıkladığı enflasyon raporunda yıl sonuna ilişkin enflasyon beklentisini ılımlı da olsa yukarı çekmişti. Buna göre 2017 yılı sonu için daha önce yüzde 8,5 olan enflasyon tahmini yüzde 8,7 olarak revize edildi. Aynı dönem için gıda enflasyonu beklentisi ise yüzde 9'dan yüzde 10'a çıkarıldı.

Günlerdir 3.53 seviyelerinde dalgalanan dolar/TL enflasyon verisi sonrasında yükselişini sürdürdü, 3,54’ler seviyesinde seyretti. Euro/TL ise dün 4.2024 ile rekor kırmasının ardından bugün de 4.2052 ile rekor tazeledi.

‘ÇİFT HANEYİ CİDDİ TEHDİT OLARAK GÖRÜYORUZ’

Bugün açıklanan enflasyon rakamının ardından bir değerlendirmede bulunan Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, "Tek haneye düşmesi sevindirici ama analizler bunun geçici bir düşüş olduğunu gösteriyor. Yılı inşallah yüzde 8,7 civarında yüzde 9'un altında kapatırız. Türkiye 30-40 yıl boyunca zaman zaman üç haneli enflasyonu yaşadı. Son iki yıldır Türkiye büyük bir kur şoku yaşadı. Enflasyondaki çift haneyi ciddi tehdit olarak görüyoruz. Gıda önemli risk alanı, çözüm üretmemiz gereken alan. Birikimli kur etkisi önemli bir boyut enflasyonun çift haneye çıkmasında. Petrol fiyatlarında aşırı yükseliş söz konusu değil. Büyük resme bakınca Merkez Bankası'nın yeni çizdiği patikanın gerçekçi olduğuna inanıyorum. Beklentiler kanalı da enflasyonda belirleyici."

'YÜZDE 7'NİN ALTINA İNECEĞİNE İNANIYORUM'

"Türkiye yüksek sürdürülebilir büyümeyi yakalamak istiyorsa mutlaka enflasyonu düşük tek haneye indirmek zorundayız" diyen Şimşek,"Enflasyon bir ülkenin büyüme potansiyelini aşağı çekiyor. Enflasyon şokuna doğru tepkiler verdik. Önümüzdeki yıldan itibaren enflasyonun yüzde 7'nin altına ineceğine inanıyorum" dedi.

Gıda Komitesi çalışmalarıyla ilgili de bilgi veren Şimşek, "Özel sektör tedarik zincirlerini çağırıp dinledik. Detaylı bir çalışma yaptık. Fire oranını düşürmemiz lazım. Soğuk hava depoları, bunun taşınması bu çok önemli. Bunu teşviklerle sağlayacağız. Özel sektörün bu açığını giderecek teşvikler getireceğiz. Tarlada üretimde arzda bir sıkıntı yok. Tüketiciye ulaşılma sürecinde el değiştiriyor. Rekabet ortamı sağlanamıyor. Dönem dönem bazı ürünlerde kısa süreli arz şokları yaşanıyor. Buna kayıtsız kalmamızın imkanı yok. O dönemlerde ihracat teşviği verilmeli mi, biz oturup bakacağız. Dönemsel olarak karşılaştığımız noktalarda gerekirse müdahale edeceğiz" diye konuştu.

'MECLİS'TEN BORÇLANMA YETKİSİ İSTENECEK'

"Bu yıl borçlanma limiti içerisinde kalamayacağız gibi gözüküyor" bilgisini paylaşan Şimşek, "Bütçe açığımızda bir kötüleşme var, OVP ile ikiz açığa izin vermeyeceğiz mesajını iletmek istiyoruz. Türkiye'nin şu andaki sorunu borç sürdürülebilirliği değil. Bu yıl Meclis'e gidip ilave borçlanma yetkisi istememiz gerekecek. Merkez Bankası'nın elini güçlendirmek için disiplini koruyacağız. Şu an itibariyle yüzde 125'ler gibi bir Roll-Over rasyosu görünüyor" değerlendirmesini yaptı.

'DÜŞÜŞÜN KALICI HALE GELMESİ LAZIM'

Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci de, "Enflasyonun tek haneli rakama düşmesi bizi sevindiriyor ama bunun kalıcı hale gelmesi lazım. Enflasyonun aşağı yönünün, eğiminin kalıcı olması lazım. İnşallah bu süreç bu şekilde devam eder, kalacağına da inanıyorum" dedi. Merkez Bankası'nın yıl sonu enflasyon tahminini artırmasına ilişkin Zeybekci, "İnşallah düşürürler. Artırmasına gerekçe olacak bir şeyler görmüş, onun için artırmışlardır belki ama ben o gerekçelerin bir an önce onları düşürme yönünde karar almaya zorlamasını istiyorum" diye konuştu.

Bakan Zeybekci, enflasyonda kalıcı düşük seviyeye ulaşmak istediklerine işaret ederek, şunları kaydetti: "Bu ay sivri biberden, bu ay limondan, bu ay şundan enflasyon yükseldi gibi mazeretleri ortadan kaldırmak istiyoruz. Kalıcı bir şekilde bunları dünyayla eşit dalgalanır hale getiriyoruz. Şu anda enflasyonun tek haneli rakama düşmesi bizi sevindiriyor ama bunun kalıcı hale gelmesi lazım. Enflasyonun aşağı yönünün, eğiminin kalıcı olması lazım. İnşallah bu süreç bu şekilde devam eder, kalacağına da inanıyorum."

Zeybekci, enflasyonla mücadelede gıda fiyatları oynaklığının düşürülmesinin yanı sıra arzın artırılması gerektiğini de belirterek, arzın artırılması için üretimin ucuz hale getirilmesi ve özel sektör yatırımlarının artırılması gerektiğini söyledi.

'YILLIK ARTIŞ HIZININ TEK HANEDEN NETİCELENMESİNİ İSTİYORUZ'

Kalkınma Bakanı Lütfi Elvan da, bu yıl sonunda TÜFE'de yıllık artış hızının tek hanede neticelenmesini beklediklerini belirterek, "2018 yılında döviz kurunun enflasyon üzerindeki baskısının kalkarak, gıda fiyatlarında beklenen aşağı yönlü eğilimin katkısıyla yıllık enflasyonun daha da aşağılara ineceğini tahmin ediyoruz" ifadesini kullandı.

Elvan, temmuzda yıllık enflasyonda kaydedilen gerilemeye en çok katkının giyim ve ayakkabıyla gıda ve alkolsüz içecekler gruplarından geldiğine dikkat çekerek, "Gıda fiyatlarındaki artışa yönelik aldığımız ve alacağımız tedbirlerin enflasyonla mücadelemize olumlu katkı vermesini bekliyoruz" değerlendirmesinde bulundu. Elvan, önümüzdeki aylarda baz etkisi nedeniyle enflasyonda bir miktar yukarı yönlü eğilimin görülebileceğini ifade ederek, şunları kaydetti: "Sıkı para politikası, ticaret ortaklarımızla ihracattaki olumlu seyir ve özellikle referandum sonrası oluşan güven ortamına bağlı olarak son dönemde yabancı sermaye girişindeki artışla birlikte döviz kurunda istikrarın devam etmesi, emtia fiyatlarının mevcut seviyelerini koruması ve aralık ayındaki olumlu baz etkisiyle yıl sonunda TÜFE yıllık artış hızının tek hanede neticelenmesini bekliyoruz. 2018 yılının ilk aylarından itibaren döviz kurunun enflasyon üzerindeki baskısının kalkarak, gıda fiyatlarında beklenen aşağı yönlü eğilimin katkısıyla yıllık enflasyonun daha da aşağılara ineceğini tahmin ediyoruz."

‘KUR VE GIDA KAYNAKLI BASKILAR AZALDI’

Enflasyon verisiyle ilgili bir açıklama da Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Bülent Gedikli’den geldi. Gedikli, enflasyonun tek haneli rakamlarda kalacağını belirterek, "Enflasyonda ağırlıklı olarak kur ve gıda kaynaklı baskılar vardı, bu baskıların azaldığı dönemdeyiz. Enflasyon baskıları ortadan kalkacağı için Merkez Bankası'nın hedeflediği noktaya doğru gerileyecektir" yorumunu yaptı.

Gedikli faizlere ilişkin olarak, "Gelecek yıl artık faizlerin aşağı gelebileceği bir yıl olacaktır, şartlar oldukça iyi olacak. Faizler Türkiye'de oldukça yüksek, bunlar zaten aşağı gelmeli. 2018'de aşağı doğru geldiğini göreceğiz. Yalnız Merkez Bankası’nın farklı yaklaşımları da devreye koyması gerekiyor" dedi.

‘AĞUSTOS SONRASI YÜZDE 10’UN ÜZERİNE ÇIKAR’

Nomura, Türkiye enflasyon verisinin yayınlanmasının ardından, ülkedeki çekirdek enflasyon artışının manşet enflasyondaki düşüşü geride bıraktığı açıklaması yaptı. Banka, açıklamasında, yıllık manşet enflasyonun temmuz ayında yüzde 9.8'e gerileyerek ocaktan bu yana ilk kez tek haneye indiğini, ancak, çekirdek enflasyonun yüzde 9.2'den yüzde 9.6'ya yükseldiğini belirtti. Nomura'ya göre, bu durum, TL'nin euro karşısındaki zayıflığı ile kredi destekli güçlü iç talebin bir kombinasyonunu yansıtıyor.

Nomura ekonomisti İnan Demir enflasyon verisine dair, "Merkez Bankası manşet enflasyondaki geçici dalgalanmalara cevap veremeyeceğini zaten belirtmişti. Zaten çekirdek enflasyonun yüzde 9.6'ya yükselmesi düşük manşet enflasyona tepki vermek için alan olmadığını gösteriyor" yorumunu yaptı.

QNB Finans Yatırım Başekonomisti Burak Kanlı ise enflasyondaki düşüşü değerlendirerek, enflasyonun tek hanede kalıcı olmama ihtimalinin yüksek olduğunu söyledi. Kanlı, "Ağustos veya sonrasında tekrar yüzde 10'un üzerine çıkacağız. Aralık ayına kadar yüzde 10'un üzerinde gezinmeye devam edeceğiz. Aralıkta baz etkisiyle enflasyon yüzde 9-9.5 aralığına düşecektir. Yıl sonu için beklentim ise yüzde 9.1 olması yönünde" yorumunu yaptı.

GOLDMAN SACHS: ENFLASYON YENİDEN YÜKSELİŞE GEÇECEK

Enflasyonun yeniden yükselişe geçerek ekimde yıllık yüzde 11'i göreceğini öngören Goldman Sachs, yıl sonu için ise yüzde 9,5 tahmininde bulundu. Enflasyonun baz etkisiyle yeniden yükselişe geçeceğini ve ekim ayında yıllık yüzde 11,0 seviyesine yükseleceğini tahmin eden Goldman Sachs, yıl sonunda ise enflasyonun yüzde 9,5 ile Merkez Bankası'nın yüzde 8,7 olan beklentisinin üzerinde gerçekleşeceğini öngördüklerini açıkladı

Goldman Sachs, değerlendirmede "Enflasyonu aşağı getirecek bir üretim açığı olmadığını düşünüyoruz. Enflasyon bekleyişleri çok yüksek seyretmeye devam ediyor. Bu nedenle, enflasyonun 2018'de de yüksek tek haneli rakamlarda olmasını bekliyoruz. Bunun sonucu olarak Merkez Bankası'nın cari faiz oranlarını önümüzdeki aylarda da devam ettirmesini bekliyoruz" ifadelerini kullandı.