TÜİK enflasyon sepetini güncelledi: İmplant ve güneş gözlüğü girdi, pardösü ve şemsiye çıktı
Enflasyon sepetinde bu yıl 407 madde ve 951 madde çeşidi dikkate alınacak. Güncellemeye göre, sepete yeni giren maddeler implant tedavi ücreti, otomobil (elektrikli) ve güneş gözlüğü olurken; kadın pardösüsü ve şemsiye ise sepetten çıkarıldı. Gıda ve ulaştırma harcamalarının ağırlığı azaltıldı.
Artı Gerçek - Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), enflasyon sepetinde yer alan ürünleri ve ağırlıklarını güncelledi.
TÜİK'ten yapılan açıklamaya göre, bu yıl itibarıyla alandan veri derleme yöntemiyle elde edilecek fiyat sayısı, derlenen toplam fiyat sayısının yaklaşık yüzde 50,3'ünü oluşturacak.
TÜFE'de bu yıl 81 il ve 233 ilçe kapsamında, 29 bin 941 iş yeri ve 5 bin 246 konuttan (kira) 407 madde ve 951 madde çeşidi için her ay yaklaşık 609 bin 382 fiyat derlenecek.
SEPETE YENİ GİREN VE ÇIKAN MADDELER
Güncellemeye göre, bu yıl sepete yeni giren maddeler implant tedavi ücreti, otomobil (elektrikli) ve güneş gözlüğü olurken; kadın pardösüsü ve şemsiye ise sepetten çıkarıldı.
Ayrıca, sepette yer alan "hijyenik zeminler için temizlik ve bakım ürünleri", "otomobil (dizel)", "otomobil (benzinli)", "tren ücreti (şehirler arası)", "uçak bileti ücreti", "cep telefonu görüşme ücreti", "özel televizyon ve çevrim içi yayın hizmetleri", "diğer kitaplar" ile "yurt dışı bir hafta ve daha fazla süreli tur" başlıklarının altına yeni madde çeşitleri eklendi.
ANA GRUP AĞIRLIKLARI
TÜFE hesaplamalarında kullanılacak ana grup ağırlıkları da belirlendi.
Buna göre, gıda ve alkolsüz içeceklerin ağırlığı yüzde 24,98'den yüzde 24,96'ya, ulaştırmanın ağırlığı 17,35'ten 15,34'e gerilerken; konutun ağırlığı yüzde 14,2'den yüzde 15,21'e yükseldi.
Gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içecekler ve tütün, ev eşyası ile ulaştırma gruplarının ağırlıkları düşerken, konut, sağlık, eğlence ve kültür, lokanta ve oteller, eğitim, giyim ve ayakkabı, çeşitli mal ve hizmetler ile haberleşmede gruplarının ağırlığının arttığı görüldü.
Söz konusu ağırlıklar, alkollü içeceklerde ve tütünde yüzde 3,52, eğitimde yüzde 2,3, giyim ve ayakkabıda yüzde 7,16, ev eşyasında yüzde 7,67, sağlıkta yüzde 4,09, haberleşmede yüzde 3,62, eğlence ve kültürde yüzde 3,36, lokanta ve otellerde yüzde 8,31, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 4,43 olarak belirlendi.
FİYATLAR NASIL BELİRLENİYOR?
TÜFE sepetinde kapsanan mal ve hizmet fiyatları farklı yöntemlerle derleniyor.
Bilgisayar Destekli Kişisel Görüşme Yöntemi (CAPI) ile alandan veri toplama usulü, TÜİK'in 26 bölge müdürlüğünde görevli anketörlerin, seçilen iş yerlerini ziyaret ederek, mal ve hizmet fiyatlarını tablet bilgisayarlara kaydetmelerine dayalı geleneksel veri derleme yöntemi olarak tanımlanıyor. Bu yıl itibarıyla alandan veri derleme yöntemiyle elde edilecek fiyat sayısı, derlenen toplam fiyat sayısının yaklaşık yüzde 50,3'ünü oluşturuyor.
Barkod (satış) verilerinin kullanımı yöntemiyle zincir marketlerden sağlanan veriler, TÜFE hesaplamalarında ilk olarak 2021'de kullanılmaya başlandı. Analiz süreçleri tamamlanan iş yeri barkod verilerinin TÜFE hesaplamalarına dahil edilmesiyle birlikte 2025 yılı itibarıyla bu yöntemle derlenen fiyat sayısı, toplam fiyat sayısının yüzde 43'üne karşılık geliyor.
Kullanılan bir diğer yöntem ise "web scraping (veri kazıma)" şeklindeki fiyat derleme olarak uygulanıyor. 2025 yılı itibarıyla bu yöntemle elde edilen fiyat sayısı, derlenen toplam fiyat sayısının yaklaşık yüzde 5,1'ini oluşturuyor. İnternet üzerinden "web scraping" yöntemiyle derlenen fiyatlardan ilgili ayın 1'i ile 24'ü arasında olan kısmı hesaplamalarda kullanılıyor.
