Uzmanlardan emeklilere tek seferlik 5 bin TL değerlendirmesi: 'Eşitlik ilkesine aykırı, süreci geçiştirmeye çalışıyor'
Oğulcan ÖZGENÇ
ANKARA - Dün gerçekleştirilen kabine toplantısının ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan emeklilere yönelik açıklamalarda bulundu. Emekliler ve memurlar zam açıklaması beklerken, Erdoğan emeklilere bir defaya mahsus olmak üzere 5 bin TL verileceğini açıkladı. Söz konusu uygulama çalışan emeklileri kapsamayacak.
Uzmanlar, bu uygulamanın seçimler yaklaşırken atılmış bir adım olduğu ve eşitlik ilkesine aykırı biçimde emekliler arasında bir ayrım yarattığı konusunda hemfikir.
‘BİR KAŞIK BAL ÇALMAK GİBİ’
Çalışma Ekonomisi Uzmanı Prof. Dr. Özgür Müftüoğlu, emeklilerin haziran sonunda yapılan zamla beraber açlık sınırının altında kaldığını hatırlattı.
Müftüoğlu, emeklilerin bu konudan kaynaklanan ciddi bir huzursuzluk taşıdığını belirterek, “Erdoğan bu açıklamasıyla birlikte bir kaşık bal çalmak gibi, hatta biraz da sadaka gibi bir defaya mahsus 5 bin TL verileceğini açıkladı. Memurlara şimdilik bir şey verilmedi. Memurlara verilen zamların yeterli olduğunu düşünüyorlar herhalde. Muhtemelen yılbaşında emeklilere yine fazla bir zam verilmeyecek, memurlara seçime giderken bir miktar daha artış sağlanabilir” dedi.
Müftüoğlu, AKP’nin benzer uygulamalarla yoksulları en altta birleştirmeye çalıştığını belirtti. Büyük tepkiler geldiğinde AKP’nin küçük ve kalıcı olmayan uygulamalarla tepkileri azaltmaya çalıştığına dikkat çeken Müftüoğlu, “Zam oranlarına ilişkin bir şeyler söylenmemesini de buradan değerlendirebiliriz. İktidar, en azından satın alma gücünü bir ölçüde koruyacak bir artışı yapmıyor. Dolayısıyla buna yönelik tepkileri azaltmak için böyle uygulamalara gidiyor. Neticede seçimlere gidiliyor, adaylar belirleniyor ve bu noktada kamuoyunda tepkiyle karşılaşmak istemiyor. O yüzden böyle küçük ve palyatif şeylerle tepkileri susturmaya çalışıyor ve süreci geçiştirmeye çalışıyor” değerlendirmesinde bulundu.
‘EMEKLİLERİN ÇALIŞMA SEBEBİ DÜŞÜK AYLIKLARDIR’
Çalışma Ekonomisi Uzmanı Prof. Dr. Aziz Çelik ise bir defaya mahsus 5 bin TL’lik ikramiye uygulamasının eşitlik ilkesine aykırı, ayrımcı bir uygulama olduğunu vurguladı.
Çelik, sigortalı çalışan emeklilerin uygulamanın dışında bırakılmasının emekliler arasında bir ayrım yarattığını belirterek “Devlet emeklilerin çalışmasını teşvik ediyor. Bu konuda yasal düzenleme yapıyor. Sonra da çalışan emeklileri cezalandırıyor. Emeklilerin çalışma sebebi düşük aylıklardır. Çalışan emeklilere ikramiye verilmemesi onları daha da mağdur edecek” dedi.
Çelik, öte yandan çalışan dul ve yetimlerin de bu uygulamanın kapsamı dışında kalacağını söyledi.
Emekliler için yapılması gerekenin maaşların insanca yaşam düzeyine çekilmesi olduğunu belirten Çelik, “Bunun çözümü bir defaya mahsus ikramiye değildir. En düşük emekli aylığı asgari ücret düzeyine yükseltilmesi ve emekli aylıkları insanca bir seviyeye çekilmelidir. Hükümet bunu yapmak yerine göz boyamayı tercih ediyor” tespitinde bulundu.
‘YASADA BÖYLE BİR UYGULAMA YOK, CUMHURBAŞKANI KARAR VERİYOR’
Sosyal Güvenlik Uzmanı Ali Tezel, emekli olup aynı zamanda çalışanların maaşların yetersizliğinden dolayı çalışmak zorunda olduğunu ifade etti. Tezel, çalışan emeklerinin Sosyal Güvenlik Kurumu’na sigorta destek primi ödediğine dikkat çekerek, “Hem de vergi ödüyor. Ama tüm bunlara rağmen cezalandırılıyorlar. 5 bin TL’yi alamıyorlar. Bu çok yanlış bir uygulama. Emekliler arasında çalışan-çalışmayan diye ayrım yapıyorlar. Ya da kayıtlı-kayıtdışı gibi bir ayrıma gidiyorlar. Bir defalığına bir ikramiye verilecekse bunun 5 bin TL değil, 10-15 bin TL olması gerekirdi” diye konuştu.
Tezel, bir defalığına mahsus olmayan ve herkesi kapsayacak seyyanen 5 bin TL’lik bir zam yapılmasının doğru olacağını belirterek, “Hatta bir defalığına değil, herkesi kapsayacak biçimde emekli maaşlarına seyyanen 5 bin TL zam yapılması lazımdı. Yasada böyle bir uygulama yok. Cumhurbaşkanı kendisi karar veriyor. Buna cülus denir. Ocak ayında TÜİK’in hatalı enflasyonu kadar zam yapılacak” tespitinde bulundu.
ERDOĞAN NE DEMİŞTİ?
Dünkü kabine toplantısının ardından konuşan Erdoğan, emeklilere yönelik açıklamasında “Emeklilerimiz rahatlatacak yeni karar aldık. Emeklilere bir defaya mahsus olmak üzere 5 bin TL ödeme yapmayı kararlaştırdık. Hem emekli olup hem de fiilen çalışmaya devam eden emeklilerimizi bu düzenlemenin dışında bırakıyoruz. Bütçemize toplam maliyeti 61 milyar lirayı geçen bu ödemeler kasım ayının ilk yarısı itibariyle emeklilerimizin hesaplarına yatırılmış olacak. Yılbaşında durumlarını yeniden tekrar gözden geçireceğiz" dedi. (ARTI GERÇEK)
Özgür Özel: Emekliler sadaka değil, insanca yaşayabileceği hakkaniyetli bir ücret istiyor
Kabine'den çalışmayan emeklilere bir seferlik 5 bin TL ödeme kararı
