ISİG: 2022 yılında en az 1843 işçi, iş cinayetlerinde öldü

Artı Gerçek - İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi’nin 2022 yılına ait iş cinayetleri raporuna göre 2022’de en az bin 843 işçi çalışırken öldü.

ISİG tarafından yayımlanan rapordan satır başları şöyle:

• İş cinayetlerinin yoğunlaştığı (953 işçi ölümü) üç işkolu bulunuyor. “Güvencesiz çalışma”nın hakim olduğu inşaat, tarım ve taşımacılık. Uzun çalışma saatleri, yoğun çalışma, sigortasız çalışma ve her türlü kuralsızlığın hakim olduğu bu işkollarında sendikal örgütlenme yok gibi ya da zayıf ve belli mesleklerde öbekleniyor.

MOTO KURYE ÖLÜMLERİ

• Bu yıl moto kurye ölümleri de bu nedenlerden dolayı ölümlerin arttığı bir meslek olarak raporlarımızda öne çıkıyor. Pandemi ile birlikte giderek genişleyen ve işçi profilinin çoğunlukla 20’li yaşların başında olduğu sektörde işçi sağlığı açısından en net sonuç ortada: 2022 yılında en az 55 moto kurye iş cinayetlerinde hayatını kaybetti.
• 14 Ekim 2022’de Bartın Amasra’da bulunan Türkiye Taşkömürü Kurumu Amasra TİM’de işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerinin alınmaması sonucu meydana gelen grizu patlamasında 42 madenci hayatını kaybetti. Karadon, Elbistan, Kozlu, Soma, Ermenek, Şırnak maden katliamlarına bir yenisi daha eklendi.

ÖLÜM NEDENLERİ: SERVİS KAZASI, DÜŞME, EZİLME, PATLAMA, KALP KRİZİ, İNTİHAR, ŞİDDET, COVİD-19

• İş cinayetlerinin bir numaralı nedeni trafik, servis kazaları. Ancak bu ölümler iş cinayeti olarak değil trafik kazası olarak görülüyor. Oysa tır, kamyon, otobüs, servis minibüsü, taksi şoförleri, moto kuryeler uzun çalışma saatlerinde ve neredeyse dönüşümsüz çalışmaktalar. Diğer yandan araçların yeterli bakımı yapılmıyor ve eski araçlar kullanılıyor, yol aydınlatması veya düzenlemelerinde sorunlar var, iş yetiştirme baskısı cabası vb. Şoför ölümleri bir iş cinayetidir, yine servislerde birçok işçi iş cinayetlerinde hayatını kaybetmektedir. Ayrıca trafik kazaları birçok yurttaşında ölümüne ve yaralanmasına neden olduğu için bir halk sağlığı sorunudur.
• 2020 yılı Mart ayından itibaren çıkardığımız raporlarda “Covid-19 bir işçi sınıfı hastalığıdır” tespitini yapmıştık. 2021 yılının Temmuz ayından itibaren yaygın aşılamanın başlamasıyla hastalık, işçi sınıfı içinde daha çok yaşlı ve emekli işçilere daralan bir işçi sağlığı sorunu olmaya devam etti ve 2022 yılının ilk üç ayında da yaygın öldürücü niteliğini sürdü. Sonrasında ise işçi sınıfı için Covid sonrası sağlık sorunları görülmeye başlandı.

ÇOCUK, YAŞLI, KADIN VE GÖÇMEN İŞÇİ ÖLÜMLERİ

• 2022 yılında en az 64 çocuk işçi hayatını kaybetti. 14 yaş ve altında çalışırken ölen çocukların sayısı arttı. Yine ölümlerin merkezinde her yıl olduğu gibi tarım yer alırken MESEM projeleriyle gündeme gelen stajyer/çırak ölümlerinde de artış gözüküyor. Çocuk ve genç işçilere dönük bir mücadele başlığının hızla belirlenmesi lazım. Çocuk işçilik 4 ila 8 yaş arasında başlıyor. Bu yaşta mevsimlik tarım işçisi, çoban ya da sokakta mendil satan çocuk ölümlerine rastlıyoruz. Ancak mevsimlik tarım işçisi çocuklarda ve sokakta çalışan çocuklarda 8 yaşından itibaren bir artış var. 10-12 yaşlarda tekstil ve metalde çalışan çocukları görüyoruz. 13-14 yaşlarından itibaren tarım, inşaat, sanayi ve hizmetlerde çalışan sayıları milyonlara ulaşan çocuk işçi var. 18-29 yaş arasında ise (sanayi, inşaat, hizmetler işkolunda) büyük şehirlere yığılmış, geleceksiz ve güvencesiz yeni bir işçi sınıfı karşımızda...
• Yine uzun zamandır hakim olan neoliberal politikaların bir sonucu olan yaşlı işçi ölümleri artık her gün basında yer alıyor. İnşaatlarda, tarımda, sokakta atık toplarken 60’lı ve 70’li yaşlardaki işçiler düşerek, zehirlenerek, trafik kazasında hayatlarını kaybediyor. EYT Yasası ile ilgili düzenlemelerin hayata geçirildiği günümüzde 2022 yılında 50 yaş ve üzeri en az 527 emekçi ölümünü kaydetmiş olduğumuz gerçeğinin altını çizmek istiyoruz.
• 2022 yılında en az 108 kadın işçi hayatını kaybetti. Kadın işçiler tarım, eğitim, ticaret, büro, metal, taşımacılık, sağlık, konaklama ve genel işler işkollarında çalışıyorlardı. SGK iş kazası istatistiklerinde kadın işçi ölümleri toplam ölümlerin yüzde 2’sidir. Oysa biz kısıtlı olanaklarımızla 3-4 kat daha fazla kadın işçi ölümü tespit ediyoruz. Bu ölümler esas olarak tarımda yoğunlaştığı (sigortasız olduğu) için kayda alınmıyor. Diğer yandan bildirimler yoluyla da birçok kadın işçi ölümünü kaydediyoruz. Buradan “kadın işçi ölümlerinin saklandığı, basına yansımadığı” sonucuna ulaşabiliriz.
• Sayısı giderek artan göçmen işçilerin iş cinayeti sonucu ölümleri de artıyor. Bu yıl 90 göçmen işçi hayatını kaybetti. Bu işçilerin üçte ikisi Suriyeli ve Afganistanlı. Bu durum Türkiye’de göçmen işçiliğin mültecilik temelinde hayata geçtiği gerçeğini ortaya koyuyor. Göçmen işçi ölümlerinin bir kısmında kimlik bilgilerine bile ulaşamıyoruz. Yine birçok göçmen işçinin kayıtsız oldukları için iş cinayetlerinin saklandığını da unutmamak gerekli.

2022 yılında iş cinayetlerinin işkollarına göre dağılımı şöyle:

İnşaat, Yol işkolunda 374 işçi; Tarım, Orman işkolunda 359 emekçi (186 işçi ve 173 çiftçi); Taşımacılık işkolunda 220 işçi; Madencilik işkolunda 105 işçi; Metal işkolunda 101 işçi; Ticaret, Büro, Eğitim, Sinema işkolunda 99 emekçi; Belediye, Genel İşler işkolunda 97 işçi; Konaklama, Eğlence işkolunda 95 işçi; Sağlık, Sosyal Hizmetler işkolunda 61 işçi; Enerji işkolunda 52 işçi; Gemi, Tersane, Deniz, Liman işkolunda 43 işçi; Petro-Kimya, Lastik işkolunda 35 işçi; Tekstil, Deri işkolunda 32 işçi; Savunma, Güvenlik işkolunda 31 işçi; Gıda, Şeker işkolunda 22 işçi; Ağaç, Kâğıt işkolunda 22 işçi; Çimento, Toprak, Cam işkolunda 16 işçi; Basın, Gazetecilik işkolunda 7 işçi; İletişim işkolunda 5 işçi; Banka, Finans, Sigorta işkolunda 3 işçi; Elimizdeki veriler ışığında çalıştığı işkolunu belirleyemediğimiz 64 işçi hayatını kaybetti…

2022 yılında iş cinayetlerinin nedenlerine göre dağılımı şöyle:

Trafik, Servis Kazası nedeniyle 422 işçi; Ezilme, Göçük nedeniyle 347 işçi; Yüksekten Düşme nedeniyle 295 işçi; Kalp Krizi, Beyin Kanaması nedeniyle 201 işçi; Patlama, Yanma nedeniyle 97 işçi; Elektrik Çarpması nedeniyle 78 işçi; Zehirlenme, Boğulma nedeniyle 77 işçi; İntihar nedeniyle 71 işçi; Şiddet nedeniyle 68 işçi; Covid-19 nedeniyle 46 işçi; Nesne Çarpması, Düşmesi nedeniyle 27 işçi; Kesilme, Kopma nedeniyle 14 işçi; Diğer nedenlerden dolayı 100 işçi hayatını kaybetti. (HABER MERKEZİ)