1990’lı yıllarda köylerin boşaltılarak yakıldığı eşyalardan sanat çıktı
Dersim’de devletin yaktığı ve zorunlu boşalttığı evlerin harabelerinde bulunan ürünleri toplayan Erdal Seziş, bunları sanata dönüştürüyor.
Dersim doğasından ve özelikle devlettin 1990’lı yıllarda köyleri boşaltarak yakıp yıktığı evlerdeki ürünleri toplayarak sanata dönüştüren Erdal Seziş (42), sanat atölyesi açtı. 2 yıldır yaklaşık 100 köyü gezerek, ahşap ürünleri toplayan Seziş, bu ürünlerden tepsi, sehpa, ayna, özelikle köy pencereleri ve kapılardan birçok süs eşyası çıkarıyor. Ayrıca dağ ve ovalardan topladıkları kuru işlevsiz odun ve çubuklardan da ilgi çekici figürler yaratıyor.
DEVLETTİN YAKTIĞI ÜRÜNLER SANATA DÖNÜŞÜYOR
Topladıkları ürünlerin doğal yapısını bozmadan işleyerek, Dersim’e özgü kültürel güzellikler sunan Seziş, herhangi bir yerde bu işin eğitimini alamayarak, tamamen kendi kendine yap-boz denemeleri ile öğrendiğini söylüyor. Dersim’de bir ilk olma özeliğini taşıyan Seziş’in bu çalışmasının amacı Dersim’in yöresel, kültürel güzelliklerinin doğal bir şekilde işlenip sergiye dönüştürülmesi… 1990’lı yıllarda köylerin yakılmasıyla birlikte kültürlerinin de yok edildiğine dikkat çeken Seziş, yakılıp işlevsiz hale getirilmek istenen ürünleri bir araya getirerek, geleceğe miras olarak aktarmak istiyor.
AHIRI ATÖLYEYE ÇEVİRDİ
Kısıtlı imkânlarla bu çalışmayı yürüten Seziş, ilk olarak topladıkları ürünleri ahır olan bir odada topladı. Daha sonra ahırı şirin bir çalışma atölyesine dönüştürerek, gündüzleri köylerde ürün toplamaya gitti, gece geç saatler de ise ürünleri sanata dönüştürmeye çalıştı. Yaklaşık 2 yıl süren bu çalışmanın ardından ise sanat atölyesi açarak, ürünlerin bir kısmını satışa sundu.
‘DERSİM KÜLTÜRÜNÜ YANSITMAK İSTİYORUM’
Çalışması hakkında konuşan Erdal Seziş, zanaatın insan yüreği ve beyninde yer edinmesi gerektiğini söyleyerek, bir sanat oluşturulması için farklılığı görebilmesi için iyi bir gözlemci olması gerektiğini aktardı. Ahşap sevdasının çocukluğundan geldiğini belirten Seziş, her zaman ahşabı kültürel sanata dönüştürme hayali olduğunu aktardı. Ahşap ile Dersim’e özgür köy kültürünü yansıtmak istediğini dile getiren Seziş, önümüzdeki yıllarda kültürel bir sergi açmayı planladığını belirtti.
‘KÖYLERİN YAKILMASI İLE TALAN EDİLEN BİR TARİH’
Seziş, kültürlerinin yok olma ile karşı karşıya olduğunu söyleyerek, "Yaklaşık 100 köy gezdim. Kültürümüzü yansıtan ürünleri birçok kez de bulamıyorum. Özelikle kültürümüz 1990’lardan sonra yok olma aşamasına geldi. Yine zorunlu göçten kaynaklı gidenlerin evlerindeki eşyaları zamanla talan edildi. Kültürümüz köy yakmaları ile talan edilen bir tarih oldu. Yakılıp yıkılan tahrip edilen birçok ürünü toplayarak atölyede doğallığını bozmadan üzerine çalışıyorum" diye belirtti.
‘HAYALİM ÜRÜNLERİ MÜZEDE SERGİLEMEK’
Topladığı malzemede her hangi bir boya kullanmadığını söyleyen Seziş, ahşapta sadece koruyucu kullandığını, bir de parlak ve doğal görünümünün daha güzel göstermesi için zeytinyağı kullandığını söyledi. Onun dışında her hangi bir kimyasal malzeme kullanmadığını dile getiren Seziş, "Tek hayalim Dersim kültürünü anlatan ne kadar ürün varsa toplayıp bir sergi halinde bir kültür müzesi açarak topluma tanıtmak. Dersim Kültürünü bu yönüyle bir mirasa dönüştürmek istiyorum. Bu anlamda özelikle köylülerden anlamlı destekler aldım. Yardımcı olacaklarını ve katkıda sunacaklarını söylediler. Benimde bu anlamdaki çabalarım sürecektir" dedi. (Mezopotamya Ajansı / Semra Turan)
