2000-2022 arasında toplanan ‘Deprem Vergisi’ ne kadar?

Artı Gerçek - Yazar Cansu Yılmaz Doğrulukpayı’nda Türkiye’de doğrudan deprem vergisi adı altında bir verginin bulunmadığını, deprem vergisi olarak bilinen verginin içeriğine dair bir yazı kaleme aldı.

Yılmaz, “Kamuoyunda deprem vergisi olarak bilinen vergiler 17 Ağustos ve 12 Kasım 1999 depremlerinin ardından çıkan kanunla getirilen vergiler kastediliyor” diyerek, “Ek Gelir Vergisi, Ek Kurumlar Vergisi, Ek Emlak Vergisi, Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi, Özel İletişim Vergisi, Özel İşlem Vergisi”nin ‘deprem vergisi’ olarak adlandırıldığını belirtti.

Yılmaz’ın kaleme aldığı yazısının ilgili kısmı şöyle:

“Deprem Vergisi” Nedir?

26.11.1999 tarih ve 23888 sayılı Mükerrer Resmi Gazete’de yayımlanan 4481 sayılı “17.8.1999 ve 12.11.1999 Tarihlerinde Marmara Bölgesi ve Civarında Meydana Gelen Depremin Yol Açtığı Ekonomik Kayıpları Gidermek Amacıyla Bazı Mükellefiyetler İhdası ve Bazı Vergi Kanunlarında Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’’ ile bazı yeni vergiler getirilmişti. Bu yeni vergiler şu şekildeydi:

-Ek Gelir Vergisi,

-Ek Kurumlar Vergisi,

-Ek Emlak Vergisi,

-Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi,

-Özel İletişim Vergisi,

-Özel İşlem Vergisi

Kanunun ismi ve çıkarılma sebebi dolayısıyla, bu vergiler toplum arasında ‘’deprem vergisi’’ olarak adlandırılmaya başlandı. Bu saydığımız vergiler arasında kalıcı nitelikte olan yalnızca “Özel İletişim Vergisi” oldu ve söz konusu vergi kalemi günümüze kadar gelmiş durumda. Bu sebeple “deprem vergisi” ve “özel iletişim vergisi” neredeyse eş anlamlı olarak kullanılıyor. Özel iletişim vergisi “diğer bütçe gelirleri’’ kalemi altında toplanmakta. Bunun yanı sıra, özel iletişim vergisi her ne kadar 1999 depremi sonrasında ekonomik kayıpları azaltmak amacıyla çıkarılmış olsa da vergiler belli giderler için kullanılmıyor.

Özel İletişim Vergisi, 1999 yılında “Marmara Bölgesi ve Civarında Meydana Gelen Depremin Yol Açtığı Ekonomik Kayıpları Gidermek Amacıyla Bazı Mükellefiyetler İhdası ve Bazı Vergi Kanunlarında Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’’ adı altında getirilmiş olsa da, aslında yalnızca deprem ile ilişkili konularda harcanmıyor.

30 Ocak 2021’de 31380 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile Özel İletişim Vergisi oranlarına Cumhurbaşkanlığı kararı ile %33 oranında zam getirilmiş, %7,5 olan Özel İletişim Vergisi Oranları %10’a çıkarılmıştı. Özel İletişim Vergisi’ne 2022 sonunda da %122,93 oranında rekor zam geldi.

2000 Yılından Beri Tahsil Edilen “Özel İletişim Vergisi” Miktarı Ne Kadar?

Özel İletişim Vergisi, 1999’un kasım ayında getirildi. 2000-2022 yılları arasında tahsil edilen toplam özel iletişim vergisi miktarının ise 83 milyar 360 milyon TL olduğu görülüyor. İlgili yılların TCMB’den alınan ortalama dolar kuru ile hesaplama yapıldığında, 22 yıl içinde toplanan Özel İletişim Vergisi tutarı 38,4 milyar dolara denk geliyor.”

NE OLDU?

Maraş merkezli 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki iki depremin ardından açıklanan son resmi verilere göre, can kaybı 16 bin 546'ya yükseldi. Maraş'ın yanı sıra Antep, Malatya, Batman, Bingöl, Elazığ, Kilis, Diyarbakır, Mardin, Siirt, Şırnak, Van, Muş, Bitlis, Hakkari, Adana, Osmaniye ve Hatay'da da hissedilen deprem sonrasında arama ve yardım çalışmaları çetin kış koşullarında devam ediyor.(Kaynak)