Almanya'ya göç yolları: Aracılar zinciri, evlilik ve vizeli geçiş yöntemleri
Remzi BUDANCİR
Artı Gerçek - Türkiye’den Avrupa ülkeleri başta olmak üzere ABD ve Kanada’ya göç son yıllarda artış gösteriyor. Alman polisinin geçen yıl yaptığı tespite göre kaçak yollarla Almanya'ya giriş yapan Türkiye vatandaşlarının sayısında yüzde 254 artış tespit edildi. Bilinen yasal yollarla bunu yapamayanların kaçak ve dolambaçlı yöntemlerle göç etmeye çalışıyor. Artı Gerçek, göç için kullanılan yol ve yöntemleri araştırdı.
Bingöl, Muş, Diyarbakır, Ağrı, Dersim başta olmak üzere bölge kentlerinden geçişlerin büyük bölümünün kaçak yollarla olduğu belirtiliyor. Avrupa ülkelerine ulaşmanın maliyeti oldukça yüksek. Avrupa ülkelerine kaçak geçiş tarifesi 7 ile 15 bin euro arası. Tur şirketleri, vizeli, evlilik yolu, iş anlaşması ve sınırdan direkt kaçak geçişler kullanılan yöntemler arasında.
POLONYA VİZESİ
Bölgeden Avrupa ülkelerine ulaşanların verdiği bilgilere göre, başvuranları olarak yurt dışına götürmenin yaygın kullanılan üç yolu var. Birincisi ve en çok kullanılan yöntem iş anlaşması ile yapılan geçişler. Buna göre, Avrupa ülkelerine gitmek isteyen kişi şebeke ile anlaşıyor. Şebeke bu kişiyi, Schengen ülkelerinin birinde bulunan bir firmada çalışıyormuş gibi gösterip vize ile götürüyor. Yaygın olarak Polonya tercih ediliyor. Özellikle Polonya üzerinden gidişler çok yoğun. Polonya’da olan şirkette çalışıyormuş gibi gösterilenler 1 yıl oturumlu bir şekilde götürülüyor. Polonya vizeli götürülme bedeli ise 7 bin euro'dan başlıyor.
TURİZM TURLARI YÖNTEMİ
Bir diğer yöntem turizm şirketleri aracılığı ile yapılan geçişler. İnsan kaçakçıları, turizm şirketleri ile Akdeniz ülkelerine, Afrika ülkelerini de kapsayacak şekilde turlar düzenliyor. Birçok ülke güzergâh olarak kullanılıyor. Bu yolculuk bazen haftalar, hatta aylar sürüyor. Turizm şirketleri ile gidenler, güzergahta bulunan Avrupa ülkelerinde bir şekilde kafileden ayrılarak orada kalıyor.
ARACILAR ZİNCİRİYLE YOLCULUK
Bir diğer yöntem ise aracılar sayesinde Balkan ülkeleri üzerinden Avrupa'ya ulaşma. Kişi yaşadığı şehirde önce aracıları bulunuyor. Bu aracı gitmek isteyenleri İstanbul’daki aracıya götürüyor. İstanbul’daki aracı gidilecek ara ülkedeki (Yunanistan-Bulgaristan) aracıya teslim ediyor. Hedef ülkeye ulaşana kadar bu devam ediyor.
Özelikle Bosna Hersek, ya da Arnavutluk gibi ülkelere götürüp orada sınırdan memurların değişim saatine denk getirilecek şekilde geçişler sağlandığı belirtiliyor. Kaçaklar çoğu zaman uzun mesafeler yürütülüyor. Bir gün boyunca yürümek gerektiği oluyor. Ormanda yapılan geçişlerde rehberler kullanılıyor. Rehberler aracılığıyla hedef Avrupa ülkesine ulaşılıyor. Bu yöntemle gidenlerin tarifesi 6 bin euro'dan başlıyor.
BULGARİSTAN ÜZERİNDEN ANLAŞMALI EVLİLİKLER
Almanya’ya geçiş yöntemleri sadece bunlar değil. Bir de evlilik sayesinde Almanya’ya ulaşma yolu var. Son yıllarda Bulgaristan üzerinden evlilik yoluyla Almanya’ya ulaşma yöntemi çok yaygın kullanılıyor. Bu yöntem biraz daha garantili olduğu için maliyeti oldukça yüksek.
Bulgaristan vatandaşları Schengen bölgesindeki ülkelere seyahat edebiliyor ancak Almanya gibi ülkelerde kalabilmeleri oldukça masraflı. Türkiye’den gidecek erkekler, insan kaçakçıları üzerinden Bulgaristan’da ücret karşılığı anlaşmaya varılan kadınlarla evlendiriliyor.
Almanya’da tutulacak evin bir yıllık kirası, evlenilen kişinin sigortası dahil tüm masraflar ayarlanıyor. Bu yöntem diğer yöntemlere nazaran daha risksiz kabul edildiği için de oldukça maliyetli. Yaklaşık 15 bin euro ödeme yapılıyor.
BİR YILDA ALMANYA’YA GİNDENLERİN SAYISI 80 BİNE ULAŞTI
Almanya’nın Bremen kentinde yeminli tercüman olan ve 27 yıldır iltica başvurusunda bulunanlara danışmanlık yapan hukukçu Ercan Aslan, Almanya’ya geçişler, hangi meslek guruplarının ağırlıklı olarak oturum hakkı aldığı ve iltica sürecinde yaşanan sorunlarla ilgili Artı Gerçek’e konuştu.
Son yıllarda Türkiye’den Almanya’ya geçişlerin çok yoğun olduğunu belirten Aslan, “Bundan 5 yıl önce Türkiye’den gelip iltica açanların sayısı yılda 1000 kişiyi geçmezdi. Ama son iki yıldır gelişler çoğaldı. Sadece geçen yıl (2022) Türkiye’den gelip burada iltica açanların sayısı 50 bine yakındı. Gelenlerin sayısı azalmıyor, tam tersine günden güne fazlalaşıyor. Buna iş aramak için vizeli gelenleri eklersek bu sayı 70-80 bini buluyor. Bu Türkiye için genç bir nüfusun Avrupa’ya kayması, beyin göçü anlamına da geliyor” dedi.
POLONYA'DAN GELENLERE ÖNLEM ALINDI
Türkiye’den gelenler oturum hakkı alabiliyor mu? Almanya’ya direkt Almanya’ya vize alıp iş aramak için gelenlerin sayısının epey yüksek olduğunu anlatan Aslan, bunların genellikle kalifiyeli elemanlar olduğuna işaret etti.
Bunların yanı sıra ağırlıklı olarak Polonya’ya vize alıp, bir iş üzerinden Almanya’ya gelenlerin de olduğunu söyleyen Aslan, “Polonya vizesi alıp Almanya’ya gelenler biraz mağdur durumda. Almanya Türkiye’den Polonya’ya geçip oradan çalışmak için gelenlere kapılarını kapatmış durumda. Polonya’da oturumu olan, ya da vizesi olan kişilere direk çalışma müsaadesi ve oturum verilmiyor. Oradan bir taşeron firması üzerinden 3 ya da 6 aylığına burada çalışıp tekrar Polonya’ya dönmek zorundalar. Oturum verilmediği için buraya gelip kaçak çalışmak durumunda kalıyorlar. Çok düşük ücretlere çalıştırılıyorlar. Bir nevi kölelik” dedi.
İLTİCA TALEPLERİNİN YÜZDE 98’İ KABUL EDİLMİYOR
Ercan Aslan, Sırbistan ya da Bosna üzerinden şebekeler, kaçakçılar eliyle Almanya’ya gidenlerin sayısının epey yüksek olduğunu belirtiyor. Bu yolu tercih edenlerin tek imkanı iltica almak. Ancak Aslan bunun pek kolay olmadığını anlatıyor:
"İltica için birinci sırada politik sebep olmalı. Bir insan kendi ülkesinde politik sebeplerden dolayı politik takibata uğruyorsa Almanya’da iltica hakkı vardır. Kişi politik takibata uğradığını, mevcut durumda risk altında olduğunu kanıtlamak zorunda. Bu şekilde iltica açabilir. Kadınlar açısından cinsel istismar ya da kan davasında da iltica hakkı tanınabiliyor. Erkekler açısından kan davası hakkı pek yok. Onun dışında eşcinsellikten dolayı kaçıp gelenler olabilir. 'Anne babamdan kaçtım', 'ekonomik sebepler' gibi gerekçeler direk reddediliyor. Zaten Türkiye’den gelenlere iltica dairesi yüzde 98’ine ret veriyor."
BULGARİSTAN EVLİLİKLERİ ALMANYA POLİSİNİN DİKKATİNİ ÇEKTİ
Aslan, Almanya’ya evlilik yolu ile yapılan girişlerle ilgili ise şu bilgileri verdi:
"Almanya’da süresiz oturumu olan birisi ile evlilik yapan kişi oturum ve çalışma hakkı elde edebiliyor. Bulgaristan’da Türkçe konuşan büyük bir azınlık var. Türkiye’den gelenler onlarla evlilik yapıyor. Bulgaristan’da yapılan evliliklerin fazla olması Almanya İçişleri Bakanlığının dikkatini çekmiş durumda. Avrupa Birliği vatandaşı birisiyle yapılan evlik işlemlerini polis otomatikman soruşturmaya alıyor. Organize bir iş olup olmadığından şüpheleniliyor. Sahte ya da anlaşmalı evlilik olup olmadığını inceliyor polis. Denetimi sıkı tutuyor. Karşılıklı olarak ifadeye alıyorlar eşleri. Bir birileri hakkında ince ayrıntılara kadar sorular soruyorlar ayrı ayrı. Bir birileri hakkında verdikleri bilgiler örtüşmediği zaman evliliği kabul etmiyorlar. Ocak 2023’ten beri durum böyle."
25 YILDIR KAÇAK YAŞAYAN 'BİNGÖLLÜ MAHMUT ABİMİZ'
Almanya’ya gidip oturum hakkı alamayanların sayısı az değil. Çok sayıda göçmen kaçak olmasına rağmen Almanya’da yaşamaya devam ediyor. Aslan bunu şu örnekle anlattı:
"Yıllardır gelip burada kaçak olarak kalanlar da var. Bingöllü Mahmut abimiz var. 25-30 yıldır Almanya Bremen’de yaşıyor. 25-30 yıldır ben onu tanıyorum. İlk tercüme büromu açtığımdan beri tanıyorum. Burada hiçbir zaman iltica açmadı. Kaçak olarak çalışıyor. Birileri yardımcı oluyor. Hastalanınca büyük ihtimalle ya başkasının sigortası üzerinden gidiyor, ya da tanıdık bir doktor bulup kendi cebinden ücret ödeyip tedavi olabiliyor. Böylesi insanlar az değil. Çok kişi var Almanya’da. Yıllardır kaçak olanlar, hiç iltica açmayanlar, yada zamanında iltica açıp ilticalarını kaybedip burada kaçak duruma düşenlerin sayısı bayağı yüksek. Almanya’da bu insanların sayısının 500 bin ile bir milyon arası olduğu tahmin ediliyor. Epey yüksek bir takam. Sadece Türkiye’den değil. Afganistan, Afrika’nın bir çok ülkesi başta olmak üzere bir çok ülkeden gelip burada iltica alma hakkı alamayıp kaçak duruma düşebiliyor."
TÜİK İSTATİSTİKLERİ: TÜRKİYE'DEN GÖÇTE YÜZDE 62 ARTIŞ
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) temmuz ayında açıkladığı 2022 yılı Uluslararası Göç İstatistikleri'ne göre Türkiye’den yurt dışına göç edenlerin sayısı bir önceki yıla göre yüzde 62,3 arttı. Başka ülkelerden Türkiye'ye göç edenlerin sayısı ise yüzde 33,2 oranında azaldı. Türkiye'den yurt dışına göç eden kişi sayısı 466 bin 914 oldu. Göç eden nüfusun %55,7'sini erkekler, %44,3'ünü ise kadınlar oluşturdu.
Türkiye'den Avrupa ülkelerine iltica başvurularında yüzde 100'den fazla artış
