Beş yılda 2 bin 258, geçen yıl 522 hasta mahpus öldü: 'Ağır hasta mahpuslar derhal serbest bırakılmalı'

Zelal Sahidenur SARİ

VAN - Van-Hakkari Tabip Odası, cezaevlerinde yaşanan sağlık ve yaşam hakkı ihlallerine ilişkin Odalar İş Merkezi'nde basın toplantısı düzenledi. Açıklamayı, eski Van-Hakkari Tabip Odası Başkanı Doktor Hüseyin Yaviç okudu.

'2023'TE CEZAEVLERİNDE 23 BİN HAK İHLALİ YAŞANDI'

Cezaevlerindeki yaşam hakkı ihlallerine dikkat çeken Yaviç, "Bir ülkenin demokrasisinin ve gelişmişliğinin göstergelerinden biri, özgürlüğünden yoksun bırakılmış insanların temel haklarının devlet güvencesi altında olmasıdır. Maalesef, ülkemizde özellikle 15 Temmuz darbe girişiminden sonra hapishanelerden sıkça hak ihlalleri rapor edilmektedir. Bu raporlar arasında en ciddi ihlaller, sağlık hakkı ve yaşam hakkı ihlalleridir. İnsan Hakları Derneği'nin (İHD) yayınladığı 2023 yılı raporuna göre hapishanelerde 23 bin 899 hak ihlali yaşanmıştır" dedi.

'BEŞ YILDA 2258 TUTUKLU VE HÜKÜMLÜ YAŞAMINI YİTİRDİ'

Cezaevlerinde 651'i ağır olmak üzere 1517 hasta tutuklu ve hükümlü bulunduğunu hatırlatan Yaviç, "Adalet Bakanlığı’nın bir soru önergesine verdiği cevaba göre, 2018-2023 yılları arasında 2258 tutuklu veya hükümlü yaşamını yitirmiştir. 2023 yılında ise İHD'nin verilerine göre 522 mahpus hayatını kaybetmiştir" diye konuştu.

'HAPİSHANELER ÖLÜMHANEYE DÖNÜŞTÜ'

Türk Tabipleri Birliği (TTB), İnsan Hakları Derneği (İHD) , Türkiye İnsan Hakları Vakfı TİHV) ve ilgili kurumlarlar olarak yaptıkları bütün girişimlerin sonuçsuz kaldığını dile getiren Yaviç, " Hapishaneler, bu koşullar altında adeta birer işkencehane ve ölümhaneye dönüşmüştür. Ceza infaz kurumlarında çalışan personel ve sağlık çalışanlarının, mahpuslara yönelik onur kırıcı davranışları ve kötü muameleleri endişe verici boyutlara ulaşmıştır" dedi.

'AĞIR HASTA MAHPUSLAR SERBEST BIRAKILMALI, ATK TEK YETKİLİ MERCİ OLMAKTAN ÇIKARILMALI'

Yetkililere seslenen Yaviç, atılması gereken adımları şöyle sıraladı:
1- Hapishanelerde bulunan tüm ağır hasta mahpuslar, tam teşekküllü hastanelerden alınacak bağımsız tıbbi raporlar doğrultusunda derhal serbest bırakılmalıdır. Adli Tıp Kurumu (ATK), bu konuda tek yetkili mercii olmaktan çıkarılmalıdır. ATK'nın kararları, siyasi otoriteden bağımsız olmalı, tıbbi etik ve evrensel hukuk normlarına dayanmalıdır.

2 - Ceza infaz kurumlarında görev yapan personelin ve sağlık çalışanlarının, mahpuslara yönelik ayrımcı dil ve uygulamalara son vermesi gerekmektedir. Bu doğrultuda gerekli yasal düzenlemeler, uluslararası standartlara uygun olarak yapılmalı ve personel, insan hakları ve tıbbi etik konularında düzenli eğitimlere tabi tutulmalıdır.

3- Kelepçeli muayene gibi insan onurunu zedeleyen uygulamalara son verilmelidir. Mahpusların sağlık kuruluşlarına sevkleri, uygun koşullarda ve zamanında gerçekleştirilmelidir. Hapishanelerde mahpusların sağlık hizmetlerine erişimleri güvence altına alınmalıdır.

4- Mahpusların sağlık ve yaşam hakkı için başta temiz suya erişim, temiz çevre koşulları ve yeterli, dengeli gıda sağlanması acilen hayata geçirilmelidir.

Kolon kanseri mahpus ölüm riski nedeniyle revirde tutuluyor