Bir ilk: Bingöl'de maden projesi iptal edildi

Rıfat DOĞAN

ARTI GERÇEK - Bingöl’ün Kiği İlçesi’ne bağlı Eskikavak Köyü’nde bir maden şirketi tarafından açılmak istenen kurşun, gümüş çinko kompleks cevher ocağı için "ÇED Gerekli değildir" kararı verildi. Köylüler, projenin iptali amacıyla yargı yoluna başvurdu.

Köylüler adına eski Tunceli Barosu Başkanı Barış Yıldırım tarafından açılan davada Erzurum 1. İdare Mahkemesi "ÇED gerekli değildir" kararının ÇED mevzuatına uygun olmadığını belirterek iptaline karar verdi.

İdare Mahkemesi gerekçeli kararında "kurşun gümüş çinko kompleks cevher ocağı projesinin işletileceği yerin topografik yapısı ve kullanılan sistemin özelliği dikkate alındığında, işletilecek ocağın jeoteknik, hidrojeolojik ve hidrolik yönlerden bilimsel açıdan yeterince değerlendirilmediği" tespitinde buludu.

PROJENİN ÇEVREYE OLUMSUZ ETKİLERİ İÇİN YETERLİ TESPİT YOK

Mahkeme ayrıca kararında şu tespitlere yer verdi:

- Projenin çevreye olası olumsuz etkilerinin neler olduğu hususunda (asit maden drenajı, depolama alanlarının yer ve kapasiteleri, jeolojik-jeoteknik etütler, yüzey-yeraltı suları, flora-fauna vb.) gerekli ve yeterli tespitlerin yapılmadığı,

- Tespit edilen olumsuz etkilerin minimize edilmesi ya da giderilmesi için sunulan taahhütlerin gerçekçi ve yeterli özellikler taşımadığı,

- Uyuşmazlık konusu alanın jeolojik yapısı da dikkate alındığında işletmenin bulunduğu alanın yüzeysel ve yeraltı sularının kalitatif ve kantitatif özelliklerinin meteorolojik, jeoteknik, hidrojeolojik ve hidrolik yönden değerlendirilmesi açısından ciddi eksikliklerinin bulunduğu,

- Davaya konu "Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir" kararının uygun olmadığı.

"ÇED GEREKLİ DEĞİLDİR" KARARI ÇED MEVZUATINA UYGUN DEĞİL

Mahkeme açıkladığı gerekçelerle "Asit maden drenajı-su kaynakları-flora fauna konuları başta olmak üzere sahada tüm sorunların tespiti ve giderilmesine yönelik bir çevresel etki değerlendirilmesi yapılmasının gerektiği tespitlerine yer verilmesi karşısında dava konusu ÇED Gerekli Değildir kararının ÇED mevzuatına uygunluğundan bahsedilemeyeceğinden dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır" dedi.

İptal kararı 17 Ocak 2019 tarihinde alındı. İptal kararı Bingöl’de maden projelerinde alınan ilk kararlardan. Maden ocağının açılmak istendiği köyde 1800'lü yıllara ait Surp Hovhannes Kilisesi bulunmasının yanında arıcılık da önemli bir geçim kaynağı, mahkeme kararı bu açıdan köylüler için önemli bir zafer.

Davayı açan Tunceli Barosu avukatlarından Barış Yıldırım karar için "Bölge ekolojisi ve bölge kültürel mirası açısından zengin olan Kiği gibi bölgelerde bu ve benzeri projelerin hayata geçirilmesi kültürel ve doğal mirasa ağır zarar verir" dedi.