CHP'nin Hatay raporu: Deprem bölgesinde değişen bir şey yok
Abidin YAĞMUR
MERSİN - CHP Grup Başkanvekili Burcu Köksal, Kadın Kolları Genel Başkanı Aylin Nazlıaka, milletvekilleri Şevkin, Aliye Timisi Ersever, Aliye Coşar, Servet Mullaoğlu, Nermin Yıldırım Kara, Mehmet Güzelmansur, Türkan Elçi ve Gülcan Kış'tan oluşan heyet 15-16 Ağustos'ta Hatay'da yaptığı incelemelerin ardından hazırladıkları raporu yayınladı.
32 BİNA YIKILMAYI BEKLİYOR
Çadır ve konteyner kentleri ziyaret eden, Tabip Odası, Ticaret ve Sanayi Odası gibi kurumlarla görüşen heyetin hazırladığı rapora göre kentin yüzde 49'unda enkaz kaldırma işlemleri tamandı. Kentte yaklaşık 32 bin bina ise yıkılmayı bekliyor.
'DEPREMZEDELER SAATLERCE YEMEK KUYRUĞUNDA BEKLİYOR, GEÇ KALAN YEMEK ALAMIYOR'
Rapora göre kente en önemli sorunlardan biri beslenme:
"Konteyner ve çadır kentlerde yemek dağıtımları düzensiz. Birçok yaşam alanında yemek yardımı tamamen kesilmiş. Bazı yaşam alanlarında ise uzun yemek kuyrukları oluşmakta ve depremzedeler sıcak hava koşullarında saatlerce yemek almak için beklemekte. Belli saatler içerisinde yapılan yemek servisinden önce yemeklere erişim için kartlar dağıtılıyor. Kartı olmayan ya da kart dağıtımı bittikten sonra gelen depremzedeler yemek servisinden faydalanamıyor. Yaşlı, engelli ya da sağlık sorunu olan depremzedeler uzun kuyruklarda bekleyemiyorlar. Birçok depremzede kuyrukların uzunluğundan dolayı yemek almadan sıradan çıkıyorlar.”
'BEBEK MAMASI BULUNMUYOR'
Raporda, özellikle bebek maması bulunmasında büyük güçlük yaşandığına dikkat çekildi ve "Temel gıda ürünlerine yansıyan zamlarla birlikte yardım almadan depremzedelerin yeterli ve sağlıklı beslenme imkânı bulunmuyor" denildi.
'KONTEYNERLERİ SU BASIYOR, HİJYEN YETERSİZ'
Konteyner başvurularında sorun yaşandığı, konteyner talebinde bulunan hasta, hamile, engellilerin birçoğuna hâlâ yanıt verilmediği vurgulandı:
“Yaşam alanları hava şartlarına uygun değil. Birçok konteyner yanlış yapım sebebi ile su baskınları yaşıyor. Tuvalet ve banyo giderleri için de yer açılmadığından depremzedeler atık sular ve maddeler içerisinde yaşamak zorunda kalıyor. Bu sebeple enfeksiyon kapan çok kişi var. Yaşam alanlarındaki hijyen koşulları yetersiz. Hijyen malzemeleri dağıtımı da çok az yapılmış. Konuyla ilgili özellikle kadınların yaşadığı mağduriyet oldukça büyük. Yemek ve hijyen ürünlerinin de dağıtımları yetersiz olduğundan temel ihtiyaçlarını karşılayamıyorlar."
'İÇME VE KULLANMA SUYU SORUNU VAR'
Raporda, Antakya bölgesindeki yıkımın daha fazla olması nedeniyle çevrede yakın esnaf, market bulmakta güçlük çekildiği, maddi durumu iyi olanların da temel ihtiyaçlarını karşılayamadıkları vurgulandı. Toplu taşıma hâlâ hayata geçmediği için ulaşımdan sadece kendi aracı olanların faydalanabildiğinin belirtildiği raporda şöyle denildi.
"Depremzedelerin 6 aydır hareket alanları yok. Havaalanı da hâlâ hizmete girmedi. Tuvalet, banyo ve sıcaklık artışının olumsuz neticeleri sonucunda depremzedelerde deri hastalıklarının yaygınlaştığı görüldü. Kanalizasyon atıklarının yaşam alanlarına yakın olmasından dolayı birçok bulaşıcı hastalık da depremzedeler arasında yayılıyor. Şehirde içme suyu ve kullanma suyu olanakları kısıtlı. Merkezi hükümet Hatay Büyükşehir Belediyesini hedef gösteriyor. Aynı zamanda depremzede olan belediyelerin de bütçeleri yetersiz durumda. Bu konuda merkezi hükümetin bütçe aktarması isteniyor.”
'ASBEST BÜYÜK TEHLİKE ARZ EDİYOR'
Raporda yıkım ve enkaz kaldırma çalışmaları sırasında asbeste karşı önlem alınmadığını da dikkat çekildi:
"Asbest konusu büyük tehlike arz ediyor. En önemli sorunlardan birisi enkazların kaldırılmasına dair mevzuatlara uyulmamasıdır. Malzemelerin ayrıştırmaları düzgün yapılmamakta ve sulama teknikleri mevzuatlara uygun olarak gerçekleştirilmemektedir. Enkazdan ve molozlardan çıkan tozlar birçok sağlık sorununa neden olmaktadır. Tabipler Odası’ndan verilen bilgiye göre KOAH gibi akciğer hastalıkları ve göz enfeksiyonları bölgede artış göstermektedir. Hafriyatların yaşam alanlarına yakın bölgelere dökülmesi ve molozlardaki asbest oranından kaynaklı bölgede önümüzdeki birkaç yıl içinde akciğer rahatsızlıklarının artacağı öngörülüyor."
'OKULLARIN DURUMU BELİRSİZ, AİLELER ENDİŞELİ'
Birçok okulun yıkıldığı ve ağır hasar aldığı kentte eğitimde yaşanabilecek sıkıntılara da şöyle yer verildi:
"Hatay’da 87, İskenderun’da 11 okulun ağır hasarlı olduğu söyleniyor. Yeni başlayacak eğitim öğretim dönemi için aileler endişeli olduklarını belirtiyor. Yıkılmış okulların öğrencilerinin sağlam okullarda eğitim görmesi kararı alındı. Konteyner kentlerden, çadır kentlerden ya da köylerden birleştirilmiş okullara ulaşımın nasıl sağlanacağını aileler bilmiyor. Servis sisteminin uygulanıp uygulanmayacağı konusunda bilgilendirilmek istiyorlar.”
CHP HEYETİNİN ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
CHP heyeti çözüm önerilerini de şöyle sıraladı:
*Hatay yıl sonuna kadar her türlü vergiden muaf tutulmalı.
*Elektrik, doğalgaz, su faturaları 2023 yılı sonuna kadar devlet tarafından karşılanmalı.
*Hatay ivedilikle 6. teşvik bölgesine alınmalı.
*Hatay’da ekonomik hayatı ayağa kaldırmak için iş insanına, esnafa, tüccara, zanaatkâra faizsiz kredi erişim olanağı sağlanmalı.
*Barınma, su ve hijyen gibi sorunlar nedeniyle Hatay’a gelmek istemeyen doktor, öğretmen gibi meslek gruplarını Hatay’a gelmeye teşvik etmek için ek ücret gibi ödemeler ve benzeri uygulamalar devreye alınmalı.
*Dere çevrelerinin ıslahı, su ve kanalizasyon altyapısının tadilatında Devlet Su İşler, Hatay’da belediyeleri daha fazla desteklemeli.
*İller Bankası, Hatay başta olmak üzere deprem bölgesindeki belediyelerine gönderdiği kaynakları artırmalı.
*Halka ait zeytinliklere, tarım arazilerine yönelik kamulaştırma kararları iptal edilmelidir. Afet konutları uygun, depreme dayanıklı kamu arazilerinde inşa edilmeli.
*Hatay’da yıkım ve moloz kaldırma faaliyetlerindeki kuralsızlıklar son bulmalı. Havayı, suyu, yaşam alanlarını, çevreyi toz ve asbestle mahveden moloz kaldırma ve döküm çalışmalarının önüne sıkı denetimler ve güçlü cezai yaptırımlarla geçilmeli.
*Hatay’da gittikçe azalan gıda, su ve diğer yardımların devamlılığını sağlamak adına deprem ve deprem sonrası yaşanan sorunlar kamuoyunun gündeminde daima diri tutulmalı.
*Depreme dayanıklı okul ve hastane inşaatlarına acilen öncelik verilmeli.
*Depremde hasar alan araçlardan ÖTV alınması uygulaması kaldırılmalı. (ARTI GERÇEK)
AFAD ve Kandilli Rasathanesi duyurdu: Maraş'ta deprem
Naci Görür'den Kuşadası depremi yorumu: Nispeten küçük faylar üzerinde
