Danıştay üst kuruldan emsal karar: Kiracının dava açma hakkı var

Rıfat DOĞAN

ARTI GERÇEK- Danıştay’ın üst kurulunun kiracı Çinçin Restaurant ile ilgili dava açma hakkının olduğuna ilişkin kararı kentsel dönüşümde mağdur olan kiracılar için önemli bir karar.

Beyoğlu’na bağlı Şehit Muhtar Mahallesi 10 pafta, 404 ada, 33 parselde sayılı taşınmaz üzerinde bulunan binada kiracı olan Çinçin Restaurant, bina malikinin riskli yapı raporu alması üzerine Beyoğlu Belediyesi ekiplerince hızlıca boşaltılmıştı.

İşletmenin avukatı Fırat Durak, Danıştay 14. Dairesi’ne başvurarak riskli yapı kararıyla ilgili kiracının dava açma hakkını engelleyen 6306 sayılı yasanın uygulama yönetmeliğinin 7. maddesinin 6. fıkrasının iptali için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na ve tahliye işlemleri nedeniyle Beyoğlu Belediyesi’ne dava açtı. Durak, dava dilekçesinde "kiracı olan davacı tarafından söz konusu binanın riskli yapı olarak tespit edilmesine ilişkin işlem ile binada her türlü alt yapı hizmetlerinin durdurulması, nüfus ve eşyadan tahliyesi ile 6306 sayılı kanunun uygulama yönetmeliğinin 8. maddesinin 1., 2. ve 3. fıkraları gereğince 60 gün süre verilmesi yolundaki Beyoğlu Belediyesi Başkanlığı’nın 7 Temmuz 2015 günlü 116673 sayılı işleminin ve 6306 sayılı Kanunun Uygulama Yönetmeliği’nin 7. maddesinin 6. fıkrasının iptalini" istedi.

DANIŞTAY: KİRACININ DAVA AÇMA HAKKI YOK

Danıştay 14. Daire 15 Aralık 2015 tarihinde verdiği kararda "işleme konu binanın riskli yapı olarak tespit edilmesi işlemine yapılan itirazın zımnen reddine ilişkin işlemin iptal edilmesinde dava açma ehliyeti bulunmayan davacının riskli yapı belirlenmesi işlemine karşı yapılan itirazın dayanağı olan 6306 sayılı Kanun’un Uygulama Yönetmeliği’nin 7. maddesinin 6. fıkrasının iptalini istemede de ehliyetinin bulunmadığı gerekçesiyle davanın ehliyet yönünden reddine karar verdi.

Davacı işletme bunun üzerine anılan Danıştay ret kararını temyiz ederek bozulmasını istedi.

DANIŞTAY ÜST KURUL: KİRACININ DAVA AÇMA HAKKI VAR

Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu davayı yeniden görüşerek Danıştay kararını bozdu ve yeniden görüşülmesini istedi.

Kurul kararında kiracının riskli yapı kararına karşı dava açma hakkının olduğunun altını çizerek emsal niteliğindeki kararında şu ifadelere yer verdi:

"Buna göre davacının söz konusu binada kiracı sıfatıyla ticari faaliyette bulunduğu ve dava dilekçesinde de, riskli yapı tespitine ilişkin talebin bina mlikinden geldiği, böyle bir durumda malikin riskli yapı tespitine ilişkin karara itiraz edeceğinin düşünülemeyeceği ve kiracıların itiraz hakkının bulunmamasının hukuka aykırı olduğunun ileri sürüldüğü dikkate alındığında, davacının binanın riskli yapı ilan edilerek alt yapı hizmetlerinin durdurulması ve tahliyesine ilişkin işlemlere ve ayni ve şahsi hak sahiplerine (kiracılara) dava açma hakkı tanınmaması nedeniyle eksik düzenleme içerdiği iddiası yönünden 6306 sayılı Kanun’un Uygulama Yönetmeliği’nin işlem tarihinde yürürlükte olan 7. maddesinin 6. fıkrasına karşı dava açma ehliyetinin bulunduğu sonucuna varılmaktadır. Açıklanan nedenlerle davacının temyiz isteminin kabulüne, Danıştay 14. Daire Dairesi’nin kararının bozulmasına oy çokluğuyla karar verildi."

AVUKAT DURAK: BU KARAR KİRACILAR İÇİN ÖNEMLİ

Karar kentsel dönüşüm uygulamasında mağdur olan binlerce kiracıyı yakından ilgilendiriyor. Avukat Fırat Durak karar için şu yorumda bulundu:

"Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nun emsal niteliğindeki bu kararı ile birlikte kiracıların da kentsel dönüşüm uygulamalarına karşın dava açmakta hukuki yararlarının dolayısıyla dava ehliyetlerinin bulunduğu ayrıca bu kararla birlikte kiracıların dava ve mahkemelere erişim hakkını yok sayan uygulama yönetmeliğinin kiracılar yönünden eksik düzenleme içerdiği de tespit edilmiş oldu. Dava dilekçemizde uygulama yönetmeliğine dayanak olan kanun maddesi için de Anayasa'ya aykırılık iddiasında bulunduk ve henüz yıkım işlemi gerçekleşmeden yürütmeyi durdurma kararı verilirse eser statüsünde bulunan binanın yıkımdan kurtarılabilecek."