DTO: Sağlık emekçileri savunmasız ve ekipmansız bir mücadelenin içine atıldı

Remzi BUDANCİR

ARTI GERÇEK - Çin'de ortaya çıkan ve ardından Dünya’da hızlıca yayılan yeni tip Koronavirüs (Covid-19) riski devam ediyor. Kısa bir sürede birçok ülkede yayılan salgın, Türkiye’yi de etkiledi. Salgından dolayı Türkiye genelinde her gün vaka ve can kaybı sayıları artıyor.

PANDEMİDE DİYARBAKIR AİLE SAĞLIĞI MERKEZLERİ

Diyarbakır Tabip Odası (DTO) Aile Hekimliği Komisyonu, ‘Pandemide Diyarbakır Aile Sağlığı Merkezleri Raporu’nu açıkladı. Koronavirüs ile mücadelede sağlık çalışanlarının yaşadığı sorunların yer aldığı raporda, sağlık emekçilerinin savunmasız, ekipmansız ve neyi nasıl yöneteceğini bilmeden yeteri kadar eğitilmeden mücadelenin içine atıldığı belirtildi. Raporda Diyarbakır’da bulunan Aile Sağlığı Merkezlerinin fiziki ve personel durumlarına da yer verildi.

Kent genelinde bulunan yaklaşık 150 Aile Sağlığı Merkezi ve 550 civarında Aile Hekimliği Birimi olduğunun belirtildiği raporda, "Bazı birimler hekimsiz, bazı birimler aile hekimi çalışanı olmaksızın ortalama 3 bin 300 kişilik nüfusların tüm sağlık sorunları ile ilgilenmeye çalışmaktadır. Şu ana kadar bizim tespit edebildiğimiz testi yapılıp pozitif olarak kabul edilen bir ASM (Aile Sağlığı Merkezi) çalışanı olmamakla birlikte bu durumun bizim açımızdan gerçekliği ifade etmediği çok açıktır. Hastalık bu kadar yayımlı iken, İstanbul ve İzmir’de birçok hekim ve ASÇ arkadaşımız Covid+ iken bizlerin olmamasının bilimsel bir tarifi yoktur" denildi.

ASM’LERDE HİJYEN VE DEZENFEKSİYON DÜZENLİ BİR ŞEKİLDE YAPILMALI

Hekimlerin ve sağlık emekçilerin yaşadığı sorunlarının yer aldığı raporda, tespit, öneri ve talepler şu şekilde sıralandı: "ASM’lerde çalışanların daha hasta olmamışken yeterli ve bilimsel önlemler alınmalıdır. Biran önce yeteri kadar kişisel koruyucu ekipman dağıtımı yapılmalı, ASM’lerin hijyen ve dezenfeksiyonları düzenli olarak yapılmalıdır. Covid-19’a bağlı yoğun görülen şikâyetleri olan, yüksek riskli temas, ileri yaş ve kronik hastalığı olan personelin dinlendirilmesi, izolasyona alınması, gerekli tetkik görüntüleme ve testleri hızlı bir şekilde yapılmalıdır.

ŞEFAF OLUNMALI, HASTALARIN KAYIT OLDUĞU AİLE HEKİMİNE BİLGİ VERİLMELİ

COVİD-19 vakalarının hangi ilçelerde ve semtlerde yoğunlaştığı, karantina, temaslı kişiler, test yapılan, yatan ve ayaktan tedavi gören hastalar konusunda şeffaf olunmalı, hastaların kayıtlı oldukları aile hekimlerine konu ile ilgili bilgi verilmelidir. Böylelikle salgınla mücadelede aktif rol alabilmeleri sağlanmalıdır.

ASM’lerde devam eden rutin hizmetlerin (aşılama, gebe - bebek-çocuk izlem, kronik hastalık takibi) sağlıklı bir biçimde devam edebilmesi için esnek mesaiye geçilmesi sağlanmalıdır. Poliklinik, salgınla mücadele ve koruyucu sağlık hizmetlerinin mümkünse ayrı yerlerde değilse aynı ASM’de farklı saatlerde verilmesi il-ilçe sağlık müdürlüklerinin onayıyla sağlanmalıdır.

ASM GİRİŞLERİNDE İZOLASYON ODASI KURULMALI

Aile hekimlerin sürecin yönetilmesinde doğrudan rol almaları her kurulda yer almaları sağlanmalıdır. 1. Basamak bileşenleri arasında koordinasyon ve dayanışma örgütlenmeli, sevk zinciri acilen düzenlenmelidir. ASM girişlerinde triaj yapılmalı bunun için ayrıca bir sağlık çalışanı görevlendirilmelidir. ASM’lerde girişlere en yakın yerlerde bir izolasyon odası kurulmalıdır. Pandemi geçinceye kadar obezite, 15-49 yaş kadın, kanser taramaları gibi acil olmayan durumlar geçici olarak ertelenmelidir. Laboratuvar hizmeti zorunlu haller dışında verilmemeli, angarya işler (askerlik ve evlilik raporları dışındaki) kaldırılmalıdır."

Raporda sağlık çalışanlarının yararlanabilmesi için hazırlanan rehberin linki paylaşıldı. Rehbere buradan adresinden ulaşılabilir.