HDP'den TBMM ve Tarım Bakanlığına gıda güvenliği için araştırma önergesi

ARTI GERÇEK-Halkların Demokratik Partisi (HDP) gıda zehirlenmelerini Meclis gündemine taşıyarak TBMM Başkanlığına araştırma önergesi, Tarım ve Orman Bakanı Pekir Pakdemirli'ye de soru önergesi verdi.

HDP Siirt Milletvekili ve Avukat Meral Danış Beştaş tarafından TBMM Başkanlığına sunulan dilekçede, son günlerde ıspanak zehirlenmeleri nedeniyle gündeme gelen gıda güvenliği tartışmaları bağlamında bir çalışma yürütülerek, gıdaların sağlığa zararlı etkilerinin araştırılması ve alınacak önlemlerin belirlenmesini amacıyla Meclis Araştırması talebinde bulunuldu.

"Kuşkusuz ülke gündeminde yer alan ve yurttaşların yaşam ve sağlık hakkı temelinde önlemlerin alınmasını zorunlu kılan bir husus da halk sağlığı ve bunu tehdit eden unsurlardır. Gıda ve tarım üretiminin yapıldığı pek çok alanda zehirli atıklar olduğu tespit edilmiş olup bunun yaşam hakkını büyük oranda tehlikeye attığı saptanmıştır" ifadelerine yer verilen dilekçede, Tarım ve Orman İl Müdürlüğü’nün İstanbul’da yaşanan ıspanak zehirlenmelerinin yabancı ottan kaynaklandığını belirten açıklaması hatırlatılırken, Gıda Mühendisleri Odası İstanbul Şube Başkanı Zafer Şenyurt’un yaşanan zehirlenme olayının münferit bir vaka olmayıp denetim süreciyle ilgili olduğunu söylediği açıklamaya dikkat çekildi.

ARAŞTIRMA ÖNERGESİ: TÜRKİYE'DEN İHRAÇ EDİLEN GERİ GÖNDERİLİYOR

"Nitekim geçtiğimiz yıllarda Türkiye’den ihraç edilen 164 ton limonda pestisit (tarım ürünlerinde kullanılan insan sağlığına zararlı kimyasal) kalıntısı bulunduğu için söz konusu ürünlerin Türkiye’ye iade edilmesi kamuoyunda çeşitli kaygılara neden olmuştu. Bilhassa turunçgillerde tespit edilen pestisitin ölümlere yol açtığı bilinmektedir. Yakın bir tarihte 4 yaşında nar yiyen bir çocuğun ölümü de akıllarda soru işaretleri bırakmaktadır. Ekim ayı başında Rusya, Türkiye'den satın aldığı 370 ton mandalinayı canlı haşere çıktığı gerekçesiyle geri göndermiştir. Alman gazetesi Tageszeitung'un Mart 2019 tarihli haberine göre de Avrupa Birliği ülkelerine Çin ve Hindistan'la birlikte Türkiye'den 2018 yılında ithal edilen organik gıda ürünlerinde pestisit kalıntıları tespit edildiği bilgisi mevcuttur. Bahse konu haberde şüpheli 390 şüpheli vakadan yüzde 10'unun Türkiye ve Hindistan kaynaklı olduğu bilgisi yer alırken, son yıllarda yurtdışına Türkiye’den ihraç edilen gıda ürünlerinin sık sık gönderildiği de kamuoyu gündeminde yer almaktadır" denilen araştırma önergesi dilekçesi şöyle devam etti:

"Elbette ıspanak zehirlenmesi ile ilgili soru işareti yaratan bir diğer husus da ıspanak bitkisinin tek bir kökten çıktığı ve bu nedenle yabancı ot karışması ihtimalinin son derece düşük olduğudur. Bu noktada kullanılan tarım ilaçlarının türleri ve dozlarının denetlenmiyor oluşu konuya ilişkin detaylı bir çalışma yapılmasını gerekli kılmaktadır.

Tarım ve Orman Bakanlığı, yaptığı denetimler sonucu geçen Ekim ayının ortasında yeni hileli ürünler listesi açıklamış olup Türkiye’de kanatlı hayvan etinden domuz etine kadar birçok üründe ve bilinen markalarda yabancı madde tespit edildiği; alkolsüz içeceklerde ilaç etken maddesi bulunduğu; ballarda taklit ve tağşiş yapıldığı; baharatlarda gıda boyası saptandığı; bitki, çay ve kahvede ilaç etken maddesi ile gıda boyası olduğu, bazı çikolata markalarında ilaç etken maddesi tespit edildiği kamuoyuna duyurulmuştur.

'GIDA GÜVENLİĞİ ARAŞTIRILMALI'

Geçtiğimiz yıl Cumhuriyet Gazetesi’nde yayımlanan "Türkiye’yi kanser eden ürünleri devlet gizledi, biz açıklıyoruz! İşte Zehir Listesi" başlıklı yazı dizisinde Kocaeli, Ergene Çayı havzasında yer alan Kırklareli, Edirne, Tekirdağ ile Antalya’da yapılan, Sağlık Bakanlığı’nca sonuçları kamuoyuna açıklanmayan araştırma neticesine göre 8 milyon insanın yaşadığı bölgedeki çevre kirliliğinin gıdalarda ve suda kanserojen etkiler yarattığı bilgisi kamuoyu ile paylaşılmıştı. Netice itibariyle ülkede gıda güvenliği meselesi önemli bir sorun alanı olup aynı zamanda yaşam hakkını da doğrudan ilgilendirdiği için önemle araştırılması ve üzerinde çalışılması gereken bir meseledir."

SORU ÖNERGESİ: HANGİ ÖNLEMLERİ ALACAKSINIZ?

Konunun araştırılmasını isteyen HDP, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’nin yanıtlaması istemiyle verdiği soru önergesinde de, ıspanak zehirlenmelerine ilişkin bakanın şu sorulara yanıt vermesini istedi:

"1-Ispanak zehirlenmesi gündemine ilişkin hangi çalışmaları yürüttünüz? Elde edilen veriler ne şekildedir?

2-Ispanak zehirlenmesinin kullanılan tarım ilacından kaynaklandığı yönündeki iddialar değerlendirilmiş midir? Tarım ilaçları yeterince denetlenmekte midir?

3-Şayet ıspanak zehirlenmelerinin sebebi köklere karışan yabancı bir ot olduğunun kabulü halinde neden yeterli denetimler yapılmaksızın bu zararlı otları içinde barındıran ıspanaklar piyasaya sürülmüştür?

4-Ispanakların piyasaya sürülmeden önce denetimini yapan birimler ve sorumlular tespit edilmiş midir? Sorumlular hakkında adli ve idari soruşturma başlatılmış mıdır? Başlatılmadıysa neden başlatılmamıştır?

5-Son beş yıl içerisinde zehirli kimyasal kalıntılar bulunduğu için kaç ton ürün Türkiye’ye iade edilmiştir?

6-Son beş yıl içerisinde zehirli kimyasal kalıntılardan kaynaklı iade edilen ürün çeşitleri hangileridir?

7-Hangi tarihlerde ne kadar ürün iade edilmiştir?

8-İade edilen ürünler imha edilmiş midir? Yoksa bu ürünler iç tüketime mi arz edilmiştir?

9-Tarımsal ürünlerde Chlorpyrifos kullanımı yasaklanmamış mıdır? Neden kullanımına gerekli sınırlamalar getirilmemiştir?

10-Halk sağlığını olumsuz etkileyen bu uygulamalarda ve denetimsizlikte ısrar edilme gerekçesi nedir?

11-Gıda güvenliği meselesi aynı zamanda halk sağlığı ile doğrudan ilintili olup bu konuda nasıl bir çalışma yürütecek ve hangi önlemleri alacaksınız?

12-Konuya dair kamuoyuna açıklama yapmayı düşünüyor musunuz?"