'Herkesin gideceği yeri, hangi saatte gideceğini bildiği bir kent yaratacağız'

Fatma YÖRÜR

ARTI GERÇEK – İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nde (İBB) Başkan Ekrem İmamoğlu’nun 40’ıncı iş gününde yönetim kadrosu şekilleniyor. 30 iştirakten 22’sinde atamalar yapıldı. Bürokrasi de önemli atamalar oldu. Atamalardan dikkat çeken isimlerden biri İbrahim Orhan Demir oldu. Ulaşım ve Çevreden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı olarak atanan Demir, İstanbul’un kangrene dönüşen ulaşım ve trafik sorununa nasıl yaklaşacak, Artı Gerçek’e değerlendirdi.

Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü’nden 1979 yılında mezun olan Orhan Demir, yüksek lisansını İTÜ’de yaptı. İmar ve İskan Bakanlığı ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nde çalıştı. Başta İstanbul olmak üzere farklı bölgelerde ulaştırma projelerinde görev aldı, Mimar Sinan Üniversitesi’nde dersler verdi.

DEMİR: ÖNCELİĞİMİZ TOPLU TAŞIMA OLACAK

İstanbul’un en büyük sorunu ulaşım ve trafik. İBB başkanlık yarışında adaylardan Binali Yıldırım "İstanbul’da trafik sorunu yüzde yüz çözülemez" dedi. İmamoğlu ise "İstanbul’un çözülemeyecek sorunu" yok ifadesini kullandı.

Ulaşım ve Çevreden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Orhan Demir oldu. "Trafik sorunu bugünden yarına çözülemez" diyen Demir, "Önemli olan erişilebilir bir İstanbul yaratmak." dedi.

"Ulaşım dediğimiz şeyin bir kaç ayağı var. Herkes ulaşım sorunu dediğimiz zaman trafiği anlıyor. Ancak sorun sadece trafik sorunu değil. Bizim bakış açımız erişilebilirliği arttırmak. Önemli olan erişilebilir bir İstanbul yaratmak."

Demir’e göre, karayollarını rahatlatmanın yolu alternatifleri görmekten geçiyor.

"Bir sürü yolu var aslında. Deniz yolunu da ağırlıklı olarak kullanan ulaştırma altyapısı oluşturduğunuzda erişilebilirliğin artacağını düşünüyoruz. Önümüzde zorlu bir süreç var hemen bugünden yarına olacak bir şey değil ama prensipleri doğru koyup, tercihleri doğru yapıp, kaynakları doğru yere harcadığımız zaman daha erişilebilir bir İstanbul yaratacağımızı düşünüyoruz."

Yaşlılar, çocuklar, engelliler gibi dezavantajlı gruplar için ayrı bir çalışma paketleri olduğunu belirten Demir, "Önceliğimiz toplu taşımaların genişletilmesi olacak’ dedi.

‘KAYNAKLAR ULAŞIMA HARCANSA DA YARARDAN ÇOK ZARAR GETİRİYOR’

Ulaşımın kamu kaynaklarından büyük bir pasta almasına karşın sonucun zaman zaman yarardan çok zarar getirdiğini belirtti:

"İstanbul’da kaynakların büyük bir kısmı maalesef ulaştırma yatırımlarına harcanıyor ama doğru yatırımlar yapılmadığı zaman bu faydadan çok zarar getiriyor. Bazı yatırımlar belli bir süre rahatlatsa bile başka sorunların kayağı da olabiliyor. Öncelik ve tercihlerin iyi belirlenmesi lazım."

Kısa vadede ulaşım sorunun tam olarak çözülemeyeceğini söyleyen Demir, öncelikli olarak erişilebilirliğin artacağını, güvenlik ve güvenilirliğin artacağını söyledi.

"Vatandaşın en büyük sorunu biriyle buluşacağı zaman saat bile verememek" diyen Demir: "Herkesin gideceği yeri, hangi saatte gideceğini bildiği bir sistem yaratmaya çalışıyoruz."

‘KENT PLANLARI DAYATILAN PROJELERLE BOZULDU’

Bir önceki dönemin bugünkü trafik sorununu yaratan en temel hataları nerede yapıldı?

"Yapılan doğru işler de var olmakla birlikte benim gördüğüm en temel hata planlamaya fazla önem verilmedi. Yapılan planlamalar dışardan verilen bazı projelerle bozuldu. Olmaması gereken projeler, planda yer alamayan projeler, plana eklemlendi. Dayatılan bu projeler hem plan bütünlüğünü bozarken hem de kendi olumsuzluklarını yarattı.

İkinci dezavantajlardan birisi, ulaştırma ve arazi kullanımı iç içedir. Yani bir yerde arazi kullanımını değiştirdiğiniz zaman ulaştırma talebi yaratırsınız ya da bir yere ulaşım yatırımı yaptığınız zaman oradaki arazi kullanımı bir anda değişmeye başlar. Bunun ikisinin birlikte planlanması lazım. Bizde bu ikisi birbirinden farklı planlandı. Özellikle arazi kullanımı konusunda nazım planı ve çevre düzenlemesinde olmayan kararlar dışarıdan projeler halinde plana eklendi. Bunlar tabi planlanmayan beklenmeyen ulaşım talebi yarattı. Bu talepler belli noktalarda yoğunlaştı."

Örnek olarak Maslak aksını veren Demir, yoğun yapılaşmanın bölgede metro hattı olmasına rağmen içinden çıkılmaz hale getirdiğini söyleyerek "En büyük eksiklik planların bir bütün olarak düşünülmemesi" dedi.