İlhan Sami Çomak'ın tahliyesinin ertelenmesinin gerekçesi: 'Suça yönelik farkındalığı yok'
Mazlum BUCUKA
İSTANBUL - Hiçbir somut delil bulunmamasına rağmen müebbet hapse mahkum edilen ve 1994'ten beri tutuklu bulunan şair İlhan Sami Çomak'ın tahliyesinin üç ay ertelenmesine ilişkin İdare ve Gözlem Kurulu kararının gerekçesi açıklandı. Oy birliğiyle alınan kararın gerekçesinde, Çomak'ın 'iyi halli' olmadığı öne sürüldü. Kurul, 'kişide suç algısının ve suça yönelik farkındalığının oluşmadığını, suç işleme yöneliminin ve kendisini suça iten etkenlerin halen devam ettiğini' savundu.
Kararda, Çomak'ın "hapishane idaresi tarafından gelişim puanının yüksek olduğu", ilgili servislerce hazırlanan gözlem değerlendirme raporlarında "genel olarak olumsuz bir durum yok" denilmesine rağmen, "geçmiş yıllara ait disiplin cezaları" gerekçe gösterildi. Çomak'ın avukatı Hakan Bozyurt, Artı Gerçek'e yaptığı açıklamada söz konusu cezaların tahliyeye engel teşkil etmemesi gerektiğini vurguladı.
'KENDİSİNİ SUÇA İTEN ETKENLERİN HALEN DEVAM ETTİĞİ...'
İdare ve Gözlem Kurulu'nun Çomak'ın 'iyi halli' olmadığını savunduğu kararın gerekçesinde özetle şu ifadeler yer aldı:
"Hükümlünün ceza infaz kurumunda geçirdiği uzun sürenin suç ve suç algısına karşı tutum ve davranış değişikliği konusunda caydırıcı bir etki yaratmadığı, kişide suç algısının ve suça yönelik farkındalığının oluşmadığı, suç işleme yönelimi ve kendisini suça iten etkenlerin halen devam ettiği, yeniden suç işleme ve topluma zarar verme riskinin düşük olmadığı anlaşılmakla; hükümlünün suç işlemesini engelleyen etkenlerin güçlendirilmesi, mükerrer suçluluğun önlenmesi, toplumun suça karşı korunması, hüküm almasına neden olan suçların kendisi, mağdurlar ve toplumda üzerinde bıraktığı kötü etkiler hakkında farkındalık kazanması maksadıyla, iyileştirme programlarına alınarak bir süre daha gözlemlenmesine devam olunması gerektiği anlaşılmış olup hükümlünün koşullu salıverilmesi hususunda iyi halli olmadığı değerlendirilmiştir."
AVUKAT BOZYURT: KARARLAR SOYUT İDDİALARLA ALINIYOR
Karara gerekçe olarak geçmiş dönem disiplin cezalarının gösterildiğini belirten Çomak'ın avukatı Hakan Bozyurt, "Eski tarihli bu idari cezalar aslında koşullu salıvermeye engel teşkil edebilecek cezalar değil, bunun altını çizmek gerekir. Cezaevi yönetiminin raporları da olumsuz bir durum olmadığını ifade ediyor ve puanında gerçekten yüksek bir puan veriyor ama buna rağmen iyi hali bulunmuyor" dedi.
İdare ve Gözlem Kurulu'nun subjektif kararlar verdiğini söyleyen Bozyurt, kararlarının mahkeme kararlarından daha soyut iddialarla alındığını belirtti. Bu kararlarla mahpusların tahliyelerini 3 ay,6 ay gibi sürerlerle ertelendiğine dikkat çeken Bozyurt, bu durumun tahliyelerin ne zaman olacağını belirsiz hale getirdiğini söyledi.
'ALTI YILA KADAR UZATABİLİRLER'
Çomak'ın tahliye koşullarının oluştuğunu, idarenin de bu yönde olumlu görüş bildirdiğini belirten Bozyurt, devamla şunları söyledi:
"Yani kurul İlhan için 3 ay sonra da 'iyi halli değil' deyip süreyi 3 ay 6 ay daha uzatabilir. Bu 6 yıl daha devam edebilir. Bunu birçok örnekte de görüyoruz. 31, 32,33 yıl cezaevinde kalıyor insanlar. Bu insanların hepsi müebbet almış. 30 yılın ardından koşullu salıverilmesi gereken mahpusların idari gözlem kurulu kararlarından dolayı uzun süre tahliye edilmiyor ve süreç uzuyor."
NE OLMUŞTU?
Silivri'de bulunan Marmara 5 No'lu Kapalı Cezaevi'nde tutulan şair İlhan Sami Çomak'ın avukatları Hakan Bozyurt ve Cafer Çakmak, "5275 sayılı yasanın 105/A maddesi uyarınca denetimli serbestlik hakkının kullandırılması" için 21 Ağustos'ta başvuru yapmıştı.
Hapishanenin İdare ve Gözlem Kurulu, 29 yıldır hapishanede olan ve koşullu salıverilme tarihine bir yıldan az bir süre kalan Çomak'ın yaptığı denetimli serbestlik başvurusunu reddetmişti.
Çomak ve avukatları, karara karşı 1 Eylül'de Silivri İnfaz Hakimliği'ne itiraz etmişti. 30 yıldır mahpus olan Çomak'ın koşullu salıverilme tarihi 21 Ağustos 2024'tü.
İLHAN SAMİ ÇOMAK KİMDİR?
1994'te 21 yaşında İstanbul Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü öğrencisiyken gözaltına alındı. "PKK adına orman yakma" ve "bölücü faaliyette bulunma" suçlamalarıyla tutuklandı.
Gözaltında ve daha sonra da tutukluluk sürecinde işkence gördü. Devlet Güvenlik Mahkemeleri'nde yargılandı. Davası altı yıl sürdü. Orman yakmak suçlaması düşerken PKK'ye üye olmak, molotoflu saldırılar düzenlemek, Diyarbakır Lice'de silahlı çatışmaya girmek, karakola saldırı gibi eylemlerden idama mahkum oldu. Ancak idam cezasının kalkması sebebiyle cezası müebbet hapse çevrildi.
Yargıtay 2000'de Çomak'ın cezasını onadı. Çomak 2001'de Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne başvurdu ve DGM'de askeri hakim tarafından yargılandığını, hakimin tarafsız olmadığını, bu nedenle de adil yargılanmadığını belirtti.
AİHM TÜRKİYE'Yİ TAZMİNATA MAHKUM ETTİ
AİHM, 2006'da Çomak'ın adil yargılanmadığına hükmetti ve Türkiye'yi tazminat ödemeye mahkum ederek Çomak'ın yeniden yargılanmasına karar verdi.
AİHM kararı sekiz yıl gecikmeli uygulandı. Sekiz yıl aradan sonra İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi 16 Ocak 2014'te yeniden yargılanma talebini haklı buldu. Çomak 11 Mart 2014'te tekrar mahkemeye çıktı. Devam eden süreçte tutuksuz yargılanma talebi reddedildi. Çomak yeniden müebbet hapse mahkum oldu. Yargıtay somut hiçbir delil bulunamamasına rağmen cezayı bir kez daha onandı.
29 yıldır hapishanede olan Çomak'ın "Günaydın Yeryüzü", "Geldim Sana", "Açık Deniz", "Karınca Yuvasını Dağıtmamak", "Hayattayız Nihayet" ve "Hayat Seni Çok Seviyorum" adlı kitapları yayımlandı.
