İşveren tedbir almazsa işçilerin çalışmama hakkı var

Coronavirus salgını devam ederken çarklar durmadı, fabrika ve şantiyede bulunan işçiler çalışmaya devam etti. 'Evde kal' çağrısına ise ancak bir kısım çalışan uyabildi. Vaka çıkan işletmelerde ise Dardanel'de olduğu gibi Coronavirus hastası olduğu halde çalışmanın devamı için özel izin alındı. Emekçilerin çalışmaktan kaçınma hakkı fiilen gasp edildi.

Vaka sayısı pandeminin ilk yükselişe geçtiği döneme geri dönerken anlaşılan o ki sermaye cephesi üretimi azaltarak,ya da durdurarak yaptığı ‘hatayı’ bir daha yapmamaya kararlı.

İş Kanunu’na göre işveren işçilerini Coronaviruse karşı gerekli koruma tedbirlerini almak zorunda. İşçinin ise tedbirlere uyguma yükümlülüğü bulunuyor.

ÇALIŞMAMA HAKKI VAR

Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın yayımladığı rehbere göre İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca, işverenin, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü’nce belirlenmiş tedbirleri alıp, uygulanmasını sağlaması gerekiyor. İş yerinde gerekli tedbirleri almayan işverene, para cezasından başlayarak iş yerinde faaliyetin durdurulmasına kadar varan idari yaptırımlar uygulanması öngörülüyor.

İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yeterli tedbirlerin alınmaması, işçi için maske, siperlik gibi ekipmanların sağlanmaması durumunda işçilerin çalışmama hakkı bulunuyor.

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun 19. maddesi uyarınca, çalışanlar iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili aldıkları eğitim ve işverenin bu konudaki talimatları doğrultusunda öncelikle kendi sağlıklarını korumakla yükümlü bulunuyor. Çalışanlar ayrıca hareketlerinden veya yaptıkları işten etkilenen diğer çalışanların da sağlık ve güvenliklerini tehlikeye düşürmemekle yükümlüler. Bu kapsamda, Covid-19 hastalığı ile ilgili olarak iş yerinde alınan tedbirlere uymak ve bu konuda verilen emir ve talimatları uygulamak zorundalar.

HaberTürk’ten Ahmet Kıvannç’ın hatırlattığı İş Kanunu’nun 25. maddesinin 1. fıkra II. bendine göre, "İşçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesi" ile "İşçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi" işverene derhal fesih hakkı doğuyor.

Buna göre, maske ve siperliği iş yerinde ve serviste kuralına uygun şekilde takmayan işçi, uyarıya rağmen bu tutumunu tekrarlarsa ihbar ve kıdem tazminatı ödenmeden iş akdi feshedilir. Bu işçi işsizlik ödeneği de alamaz.