Kadına yönelik şiddet artıyor: Faillerin çoğu ya eş ya baba ya da akraba

Remzi BUDANCİR

ARTI GERÇEK - 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Dayanışma ve Mücadele günü dolayısıyla etkinlik ve eylemler sürüyor. İnsan Hakları Derneği (İHD), Diyarbakır, Van ve Adana’da kadına yönelik şiddet raporlarını açıkladı. Her il, kendi bölgesinde yaşanan ihlalleri raporlarına yer verdi.

İHD Diyarbakır Şubesi Kadın Komisyonu, 'Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi Kadına Yönelik Şiddet Raporu'nu İHD Diyarbakır Şubesinde açıkladı. Raporu açıklayan İHD Diyarbakır Şube Yöneticisi ve Kadın Komisyonu Üyesi Avukat Deryan Yıldırım, kadına yönelik şiddetin ideolojik olduğunu söyledi.

KADINA YÖNELİK ŞİDDET ARTIYOR

Son 6 yılda, kadına yönelik şiddet, ölüm ve yaralama vakalarının arttığını belirten Yıldırım, 2012-2016 yılları arasında kuşkulu kadın ölümlerinin sayısında da artış yaşandığına dikkat çekti. Bu tarihler arasında 33 kadının kuşkulu bir şekilde öldürüldüğünü, 2014 yılı sonrasında kadına yönelik şiddet ve ölümlerde çok hızlı bir artış yaşandığını ifade eden Yıldırım, "25 Kasım 2017-23 Kasım 2018 tarihleri arasında Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinde, 53 kadın aile içi ve toplumsal alanda gerçekleşen erkek şiddeti sonucu katledildi. 30 kadın da maruz kaldığı şiddet sonucu yaralandı. Son 6 yıl içerisinde Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinde toplamda, 374 kadın cinayeti işlendi, 220 yaralama vakası meydana geldi. 50 kadın ise cinsel saldırıya maruz kaldı" dedi.

"ERKEK FAİL HAKSIZ TAHRİK VE İYİ HAL İNDİRİMİNDEN YARARLANIYOR"

Yıldırım, Türkiye’de kadınlara yönelik hak ihlallerindeki artışın mevcut hukuki düzenlemelerin hayata geçirilemediği ve kadını yeterince koruyamadığını gösterdiğine dikkat çekti. Kadına yönelik şiddet, cinsel taciz ve cinsel saldırı soruşturmalarının etkin yürütülmediğini belirten Yıldırım, çok sayıda dosyanın yargı eliyle sürüncemede bırakıldığına, kadına yönelik şiddet davalarında erkek failin haksız tahrik, iyi hal indiriminden yararlandırıldığına tanıklık ettiklerini söyledi.

"KADINA YÖNELİK ŞİDDETİN NEDENİ ATAERKİL SİSTEM"

Yıldırım, sözlerini şu sözlerle sürdürdü: "Hegemonyadan beslenen ve devlet politikalarıyla perçinlenen ataerkil şiddet ve bu şiddetin kamusal alanın tamamında sistematikleşerek takım elbise gerçekliği ile bütünleşmesi, hem kadın cinayetlerini teşvik etmekte hem de caydırıcı olmaktan çıkmaktadır. Kadının öz gücü ve varoluşuna yönelik kıyım, inkâr ve imha yargı eliyle ödüllendirilmekte ve dolayısıyla mevcut durumun önüne geçmek bir yana yeni şiddet, cinayet ve tecavüze teşvik niteliğinde kararlarla erkek vahşeti her gecen gün artmaktadır. Bizler bugün var olan ve örümcek misali her alana uzanan cinsiyetçiliğin ve her türlü şiddet zihniyetinin var olmasının en büyük nedenleri olarak yaratılan bu eril zihniyetlerin çarpıcı sonuçları ile karşı karşıyayız."

SON BİR YILDA 53 KADIN KATLEDİLDİ

Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi Kadına Yönelik Şiddet Raporunda bölgeye kadın cinayetlerinin illere göre dağılımına da yer verildi. Rapora göre, 14 ilde toplam 53 kadın katledildi. Buna göre Antep 12, Maraş 9, Diyarbakır 8, Batman 4, Iğdır 4, Adıyaman 3, Mardin 3, Urfa 3, Kars 2, Van 1, Malatya 1, Elazığ 1, Muş 1 ve Ardahan’da 1 kadın öldürüldü.

ERKEK ŞİDETTE SINIR TANIMIYOR

Raporda, kadınların öldürülme ve şiddet görme olaylarına ve gerekçelerine de yer verildi. Bir şahıs eşi yavaş yürüdüğü gerekçesi ile ölümüne şiddet uyguluyor. Bir baba ise boşandığı kızını öldürüyor. En çok şiddet gördükleri gerekçesi ile boşanmak isteyen kadınların hedef alındığı görülüyor. Şiddet boyutu ise farklılaşabiliyor. Kadınlar, cinsel istismardan fuhuşa zorlanmaya kadar bir konuda şiddet mağduru oluyor.

92 KADIN ERKEKLER TARAFINDAN YARALANDI

Aile içinde: 27 kadın ateşli silahlarla, 10 kadın kesici-delici silahlarla ve 10 kadın darp edilerek ev 2 kadın tespit edilemeyen bir şekilde katledildi. 4 kadın ateşli silahlarla, 5 kadın kesici-delici silahlarla ve 10 kadın darp edilerek yaralandı.

Toplumsal alanda: 2 kadın ateşli silahlarla, 4 kadın kesici-delici silahlarla, 2 kadın darp edilerek ev 2 kadın tespit edilemeyen bir şekilde katledildi. 5 kadın kesici-delici silahlarla, 9 kadın darp edilerek yaralandı. 12 Erkek fail, gerçekleştirdikleri cinayetin ardından intihar etti.

KADINLAR KATLEDİLİYOR

Raporda, baba, eş ve yakınları tarafından katledilen, şiddete maruz kalan ve yaralanan kadınlarla ilgili verilerde yer aldı. Öne çıkan bazı olaylar şunlar:

30 Ocak 2018: Van'da 22 yaşındaki E.O. isimli kadının tabancayla intihar ettiği öne sürüldü. E.O.'nun birlikte yaşadığı sevgilisi B.K. tarafından sistematik olarak şiddet gördüğü ifade edildi. B.K. olayla ilgili gözaltına alındı.

9 Şubat 2018: Urfa’nın Haliliye ilçesi Devteşti Mahallesi’nde yaşayan 19 yaşındaki Fatma Polat isimli hamile kadının, 4’üncü kattan atlayarak intihar ettiği iddia edildi. Eşi ile tartıştıktan sonra balkondan atladığı iddia edilen Polat’ın, ambulansla hastaneye götürüldü, ancak kurtarılamadı.

21 Ekim 2018: Şırnak’ın Cizre ilçesine bağlı Nur mahallesinde 20 yaşındaki Suzan Bağdur isimli kadının, geçtiğimiz günlerde oturduğu evin tavanına asılı bir şekilde bulundu.

AİLE İÇİ ŞİDDETE UĞRAYAN KADINLAR

26 Kasım 2017: Urfa’ın Korukent Mahallesi'nde Hakkı Varlık isimli erkek şahıs, 20 yaşındaki kızı Belkıs Varlık’ı önce bıçakladı, ardında apartman çatısında eşarpla boğarak katletti. Belkıs’ın, bir süre önce eşinden boşandığı öğrenildi.

3 Ocak 2018: Van'da A.P. isimli erkek şahıs, eşi Y.P.’yi yavaş yürüdüğü için hastane önünde tekmelerle darp etti. Şiddet görüntülerinin bir cep telefonu aracılığıyla kayıt alınması üzerine erkek şahıs gözaltına alındı, ancak daha sonra serbest bırakıldı.

12 Ocak 2018: Malatya’da Murat K. isimli erkek şahıs, tartıştığı 32 yaşındaki eşi Şenay K.’yı 2 çocuğunun gözleri önünde bıçaklayarak yaraladı.

ÇIĞLIKLARI DUYULMAMASI İÇİN AĞZINA ÇORAP TIKAYARAK 40 YERİNDEN BIÇAKLADI

13 Ocak 2018: Antep’in Şahinbey ilçesine bağlı Geylani Mahallesi’nde 8 yaşındaki İlhan Kaya isimli erkek şahıs, evinde tartıştığı 34 yaşındaki eşi Neslihan Kaya’yı, çığlıklarının duyulmaması için ağzını çorap tıkayarak 40 bıçak darbesiyle ağır yaraladı. Saldırgan başka bir bıçak almak için mutfağa gittiği sırada üst katta oturan ablasının evine sığınan yaralı kadın, çağrılan ambulansla hastaneye kaldırıldı. Yapılan tüm müdahalelerle kurtarılmayan kadın 22 Ocak 2018 tarihinde hayatını kaybetti.

30 Ocak 2018: Antep’te 55 yaşındaki Tayfun Beyoğlu isimli erkek şahıs, 30 yıllık evli olduğu 2 çocuk annesi 50 yaşındaki Semye Beyoğlu'nu boşanma talebinde bulunması üzerine tabancayla ateş ederek öldürdü. Ardında da aynı silahla kafasına ateş ederek intihar etti.

3 Mart 2018: Malatya'da H.F. isimli erkek şahıs, evden ayrılan 21 yaşındaki eşi Kübra Fırat'ı boşanmak istediği için ailesinin evinde av tüfeğiyle öldürdü.

27 Mart 2018: Maraş’ın Pazarcık ilçesinde 5 Mart 2018 tarihinden itibaren hakkında kayıp olduğu yönünde başvuru bulunan 28 yaşındaki Gül Gülizar Ayalp, Antep'in Şehitkamil ilçesi Bağbaşı Mahallesi yanında bulunan mezarlığın üst kesiminde çalılıklar arasında ölü olarak bulundu. Ayalp’in, eşi Kemal Ayalp isimli şahıs tarafından pompalı tüfek ile vurularak katledildiği öğrenildi.

24 Haziran 2018: Diyarbakır’ın Çınar ilçesinde 26 yaşındaki Uzman Çavuş Arif Aka, kayınvalidesinin de evde bulunduğu sırada tartıştığı eşi 29 yaşındaki Sevilay Aka’yı beylik tabancasıyla vurarak öldürdü. Ardından aynı silahla intihar etti.