Kalecik Çay Fabrikası işçilerine 'randıman' cezası

Gençağa KARAFAZLI

GIDA İş Sendikası Rize Şube Başkanı Ramazan Sarıoğlu 2020 yılı yaş çay kampanyası öncesi uygulamanın bedelini işçiler ve emekçiler ödeyecek diye uyarmıştı.

ÇAYKUR’un bu yıl üretimde randımanı yüzde 5 sabit tutması ile birçok fabrika ceza almamak için değişik yollara başvururken, 2020 yaş çay sezonunda, 7000 ton diğer fabrikalara aktarma çay gönderen ÇAYKUR’a ait İyidere Kalecik çay fabrikasında çalışan 4 işçi yüzde 5 randıman kurbanı oldu.

RANDIMAN BAHANESİYLE 120 GÜNDE İŞ HAKLARI ASKIYA ALINDI

Kalecik Çay Fabrikası'ndan başka fabrikalara gönderilen aktarma çaylar diğer fabrika yöneticilerinin, randımanı 5'e sabit tutması kendi kabahatlerini suçlarını örtmek için gelen aktarma çayların randımanı düşük göstererek, Kalecik çay fabrikasından çalışan 4 eksperin ceza alması ve 120 günün ardından iş hakları askıya alınmasına neden oldu.

İŞ AKİTLERİ BİTMEDEN İŞTEN ATILDILAR

Pandemi nedeniyle ÇAYKUR çay fabrikalarında çalışan işçilerin işten çıkarılmadığı denilen bir dönemde, ÇAYKUR’da büyük zorluklarla eksperlik yapan Kalecik Çay Fabrikası'nın eksperlerinin iş akitlerinin dolmasına 45 gün kala işten atılmaları işçilerin tepkilerine neden oldu.

İşten atılan işçiler tepkilerini dile getirdiler:

"Başka fabrikalarda benzeri olaylar yaşandı ancak işten atılmalar sadece Kalecik Çay Fabrikası'nda gerçekleşti. Çayda randıman sorunu çalışan eksperlerin en önemli sıkıntısı bizim aldığımız çaylar kendi fabrikamızda randıman kontrolü yapılmadan çayın aktarma gittiği başka fabrikalarda yapılıyor dolayısıyla oradaki kontrolleri ne derece sağlıklı yapıldığı kuşkulu. Bizim aldığımız çaylardaki randıman 1,5 puan fazla olduğu söylenerek iş akitlerimizin bitmesine 45 gün kala sıradan bir gerekçeyle haklarımız gasp edildi.

Bizler çok iyi biliyoruz ki başka fabrikalarda benzeri olaylar yaşanıyor ancak uygulama sadece bizlere yapılıyor bu ciddi bir haksızlıktır.

'ÖZ GIDA İŞ SENDİKASI BİZLERE SAHİP ÇIKMADI'

Biz bu durumu üyesi olduğumuz yetkili sendika olan Hak İş'e bağlı Öz Gıda İş Sendikası temsilcilerine aktardık ancak bu dakikaya kadar bizlere tek söyledikleri şey "biz bu konuyla ilgili maddeyi toplu sözleşme görüşmelerinde imzaladık yapacak bir şeyimiz yoktur" diyerek bizlere açıkça sahip çıkmayacaklarını belirttiler.

Dün bizlerin haklarını savunacaklarını söyleyip bir takım baskı ve tehditlerle üyesi olduğumuz ÇAYKUR’da 60 yıldan beri örgütlü olan Tek Gıda İş Sendikasından bizleri istifa ettirtip Öz Gıda İş Sendikasına üye edenler 8 yıldan beri ÇAYKUR da örgütlüler sadece aidat almaktan başka hiçbir iş yapmıyor şimdi bizlere sahip çıkmıyor." Diyerek yaşananlara tepki gösterdiler.

Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü (ÇAYKUR) 2020 yılı yaş çay sezonu başlamadan çay eksperleri ile çay üreticilerini karşı karşıya getirecek bir karara imza attı. Çay alım yerinde, yaş çayın kurumaya bağlı doğal olarak verdiği fire oranının bu yıl çay alım sezonunda yüzde 1’e düşürüleceğini fabrikalara iletti."

İki yıl önce yüzde 3 olan çay alım yeri fire oranını geçen yıl yüzde 2’ye düşüren Çaykur’un bu yıl tekrar oran düşürmesi tartışma yarattı. Çayın bekleme süresinde yüzde 1’den daha çok fire vereceği ve bu nedenle aradaki farkın üreticiye fatura edileceği eleştirisi geldi.

DİSK DAHA ÖNCE UYARMIŞTI

Çay işletmeleri Genel Müdürlüğünün 2020 yılı yaş çay sezonunda uygulamaya koyacağı karara daha önce tepki gösteren DİSK’e bağlı GIDA İş sendikası Rize Şube Başkanı Ramazan Sarıoğlu, yüzde 1’lik oranı hiçbir çay alım eksperinin tutturmasının mümkün olmadığına dikkat çekmişti.

RİSK ALMAK İSTEMEYEN EKSPER FATURAYI ÜRETİCİYE ÇIKARACAK

Bugün yaşananları 2020 yılı yaş çay kampanyası öncesi açıklayan DİSK’e bağlı GIDA İş sendikası Rize Şube Başkanı Ramazan Sarıoğlu, şunları söylemişti:

"Biz Kararın çay müstahsili ile çay eksperi arasında açık bir kavgaya neden olacağını ifade etmiştik. Çaykur’un istediği bu fire rakamını hiçbir eksper tutturamaz çünkü yaş çayı aldığınız ve alım yerine bir gün bekletmeniz durumumda zaten yüzde 1 veya yüzde 2 fire veriyor. Kaldı ki çayın yüklenmesi aşamasında veya çayın 2 gün boyunca ambarda kalması durumunda firenin yüzde 3’e çıkması söz konusu olabiliyor. Bu durumda yüzde 1 gibi bir rakamı tutturamayan eksper hakkında soruşturma açacak olan kurum, ilk etapta 6 ay çalıştırdığı eksperi 120 gün çalıştırıp kapı önüne koyacak. Eksper bu durumla karşılaşmamak için çay müstahsilinin çayından fazla fire keserek durumu dengeleme çalışacağı bir gerçek. Bu durum ise müstahsil ve eksper arasında ciddi bir kavgaya neden olacak. Bu yanlış bir uygulamadır, sorunludur, bundan kesinlikle vaz geçilmelidir"

ÇAYKUR KENDİ YANLIŞININ BEDELİNİ EMEKÇİYE ÖDETİYOR

ÇAYKUR’un, yanlış alım ve pazarlama politikaları sonucu düştüğü durumdan, kendisini kurtarmak için çalışan emekçilerine ve çay üreticilerine müeyyide uygulamak istediğini belirten Sarıoğlu şu bilgileri paylaşmıştı:

"Çaykur sadece fire oranını değil kalite oranını da düşürüyor. 2 yıl öncesi çayın yüzde 10 olan kalite oranını geçen yıl yüzde 7’ye indiren Çaykur bu yıl oranı yüzde 5’e düşürme kararı almıştır. Bunun bedelini ödeyecekler yine çay üreticisi ve çalışanlar olacaktır.

Çaykur yeni uygulamaları ile üreticiyi özelin kapısına daha kuvvetli iteceğini, biz işçi sendikası olarak sendikal örgütlenmenin dışında da üreticilerin örgütlenmelerine destek vererek daha güçlü mücadele alanları yaratmalıyız."