Kalkan Balığı'nın Sur'una betonarme bina
Sur'un 'işgali' betonarme yapılan binalarla devam ediyor: Kentsel dönüşüm.
HABER MERKEZİ - Ramazan ayı boyunca Sur’da kurulan Yeryüzü sofrasına, bu akşam dayanışma amaçlı Suruç aileleri de katılıyor. Fakat bugün Sur’da başka bir gündem de var.
21 Mart 2016 tarihli Bakanlar Kurulu acele kamulaştırma kararı ile Sur ilçesinin 15 mahallesinde 368 adadaki 6 bin 300 parsel alan Kamulaştırıldı. Kamulaştırma kararıyla Cemal Yılmaz, Hasırlı, Fatihpaşa ve Savaş Mahalle’lerine önce giriş yasağı konuldu ardından binlerce tarihi ev yıkıldı.
Sur'un çatışmasız bölgesinde bulunan Alipaşa ve Lalabey mahallelerinde de aynı gerekçe ile yıkım başladı. Her iki mahallede 1012 hak sahibinin evi yıkılıyor.
Sur’un yenilenmesi gerekçesi ile ranta olanak sağlayan bu uygulama sonucunda yapımı başlayan 44 evin inşaatının sonuçları ise basınla paylaşıldı. Giriş yasağının devam ettiği Sur’da yapılan bu betonarme evler, tarihi Sur bölgesinin kültürel dokusu ile uyum göstermediği gibi Meslek Odalarının da görüş bildirmesine izin verilmeden inşa edildi.
En eski tarihi MÖ MÖ 7500 yıllarına kadar gittiği bilinen Sur bölgesinin mimarisi en yakın MS.346 yılında İmparator II. Constantinus'a kadar geliyor. Cahit Sıtkı Tarancı, Ziya Gökalp ve Ahmet Arif Müze Evleri, Aynalı Minare, Dört Ayaklı Minare, Meryem Ana Kilisesi, İçkale ve Saint George Kilisesi, Mar Petyun Keldani Kilisesi, Ermeni Protestan Kilisesi, Ermeni Katolik Kilisesi, Surp Giragos Ermeni Kilisesi, On Gözlü Köprü, Gazi Köşkü, Erdebil Köşkü, Deliller (Kervansaray) ve Hasanpaşa Hanları, Kadı Hamamı, Hz. Süleyman Camii gibi özel eserlere de mekanlık yapan Sur'un geçtiğimiz yıllarda önce yaşayanları hedef alındı, ardından tarihi mekanları yıkıldı.
Kalkan Balığı motifine uygun dizayn edilen Sur'da, balığın baş kısmı iç kale'ye, kuyruk kısmı ise güneybatı kesimindeki yedi kardeş ve evli beden burçlarına göre dizayn edilmiş. Hükümetin tarihi alanlara ve kültürel değerlere olan duyarsızlığının açığa çıktığı bu uygulamaya Diyarbakır Mimarlar Odası, "eski Diyarbakır evleriyle" ve tarihi değerlerle hiçbir ilgisi olmadığı için itiraz etti.
BBC’nin haberine göre, Diyarbakır Mimarlar Odası Eş Başkanı Şerefhan Aydın konuya itiraz ediyor ve ekliyor:
"Koruma Amaçlı İmar Planı (KAİP) karakol önermiyordu, ama altı karakol inşa edildi. İki okul ve bir sağlık ocağının yerine karakol yapıyorlar. Elimizdeki en somut bilgi altı karakolun yapılacağı… Aynı şekilde Koruma Amaçlı İmar Planı'nda Sur içinde yüksek duvar yapılması önerilmiyordu, ama karakol yetmezmiş gibi, karakolların etrafına sekiz metre yüksekliğinde duvar örüyorlar. Bu duvarlar kimi yerlerde surlardan bile yüksek olacak. Yani Sur içinde sur yapıyorlar."
