Malatya'da barınma sorunu sürüyor: 6 bin konut yetersiz, 117 bin kişi konteynerde yaşıyor

Yusuf DURDU

MALATYA - Malatya'da geçen bir yılda 6 Şubat depreminin yaraları sarılamadı. Maraş merkezli 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki depremlerde Malatya'da resmi açıklamalara göre 1237 kişi öldü, 6 bin 444 kişi de yaralandı. Kentte 6 bin 643 bina yıkıldı, 35 bin 907 binaya ağır hasar aldı, 2 bin 525 binaya ise orta hasarlı raporu verildi. 28 bin 980 binanın yıkıldığı kentte 3 bin 492 bina için yargı süreci devam ediyor. Malatya’da depremden sonra kurulan 69 konteyner kente 32 bin 295 konteyner yerleştirildi. Bu konteynerlerde 117 bin 232 depremzede yaşıyor.

'MALATYA HÂLA ENKAZ ŞEHİR'

Artı Gerçek'e konuşan Jeoloji Mühendisleri Odası Malatya Şube Başkanı Erkan Özgür, “Binalarla özellikle orta hasarlı olanlarla ilgili çok büyük adımlar atılmadı. Son dönemde ağır hasarlı binaların hızlı bir şekilde yıkıldığı görülüyor ama Malatya hala enkaz şehir halini korumaya devam ediyor" dedi.

'UYARILARIMIZ HÂLÂ DİKKATE ALINMIYOR'

6 Şubat depremlerinden iki ay önce uyarıda bulunduklarını ancak bunun dikkate alınmadığını söyleyen Özgür, şöyle konuştu:

"Yaptığımız açıklamada, 'Malatya’nın bugünü yarını yoktur, 7.2 ila 7.4 arası bir deprem olacak' dedik ve ağır hasar alabilecek mahalleleri saydık. Mümkün olduğunda hızlı bir şekilde önlem alınması ve kentsel dönüşümün yapılması gerektiğini söyledik ancak yereldeki yöneticiler bizi dinlemedi ve maalesef bu üzücü olay meydana geldi. Söylemeye devam ediyoruz ama hâla dikkate alınmıyor. Enkaz çalışmaları ve yıkımlar sürüyor. Vatandaşlar çadır ve konteynerlerde yaşamlarını sürdürüyor. Halimiz içler acısı.”

'YENİDEN HASAR TESPİT ÇALIŞMASI YAPILMALI'

Kentte en son 2023 yılının mayıs ayında hasar tespit çalışması yapıldığına dikkat çeken Özgür, şöyle devam etti:

"Mayıs ayından bu yana 4 ve 5 büyüklüğünün üzerinde 20’ye yakın deprem meydana geldi. Bu depremlerin tabii ki binalara etkisi olmuştur. Bundan dolayı biz, Malatya’da yeniden hasar tespit çalışmalarının yapılması gerektiğini, sonrasında orta hasarlı binalara güçlendirilme ruhsatının verilmesini savunduk ama söylemlerimiz sadece bizde kaldı. Hâlâ herkes bildiği yoldan devam ediyor. Olası bir depremde orta hasarlı binaların akıbetinin ne olacağı da soru işareti."

'FAY HATLARINDA ENERJİ BİRİKMEYE DEVAM EDİYOR'

Artçı depremlerin sürdüğünü vurgulayan Özgür, endişelerini şöyle dile getirdi:

"Malatya’da fay hatlarındaki aktivite, enerji birikimi hızlı bir şekilde devam ediyor. 6 Şubat’taki depremlerden sonra buradaki faylarda daha çok aktif hale gelmeye başladı. Sürgü’den başlayan Akçadağ, Doğanşehir, Yazıhan, Arguvan, Hekimhan, Kemaliye’den Ovacık’a bağlanan bir Ovacık Fayı var. Orada enerji birikimi hızlı bir şekilde devam ediyor. Yedisu segmentinde bir birikimden bahsediliyor. Palu-Bingöl hattında biraz sıkıntı yaşanıyor. Bir de Çelikhan’dan başlayıp Pütürge’ye kadar gelen segmentte deprem üretme potansiyeli var. Malatya’da Yeşilyurt’a bağlı olan yerlerde; İkizce, Seyituşağı ve Görgü’de 6 Şubat’tan sonra artçı depremler meydana geliyor. Yüzeye ve Malatya merkeze yakın olmasından dolayı tedirginlik içerisinde bu depremleri yaşıyoruz. İnsanları rahatlatacak çalışma yapılmıyor. Orta hasarlı binaların ve yerinde dönüşümün ne olacağı belli değil."

'6 BİN KONUT MALATYA İÇİN YETERSİZ'

Öte yandan Malatya'da depremin ardından 14 bin 636 kalıcı konutun ihalesi yapıldı. Bu konutların 5 bin 140’ı tamamlandığı açıklandı. İhalesi yapılan 7 bin 542 köy evinin de bini bitirildi. Malatya'da toplam 6 bin 140 konut bu ay çekilecek kurayla hak sahiplerine verilecek. Ancak bu sayı ihtiyacı karşılamaktan oldukça uzak.

Artı Gerçek'e konuşan Malatya Emlakçılar Odası Başkanı Ali Özgül, konut kriziyle ilgili şunları söyledi:

“Teslim edilmesi planlanan 6 bin konut Malatya için çok yetersiz. Her ay 6 bin konut yapılması gerekiyor ki Malatya’da insanlar biraz rahatlasın. Şehrimizde 400 bin civarında daire yapılması gerekiyor. Her ay 6 bin konut yapılsa dahi 1.5 yıl sürüyor. Kurumlar da vatandaşlara yardımcı olursa yerinde dönüşüm hızlanır. Yerinde dönüşüme 750 bin TL hibe, 750 bin de TL de faizsiz kredi veriliyor. Vatandaşların biraz borçlanarak yerinde dönüşüme başvurmaları gerekiyor.”

'KİRALAR 25-30 BİN TL'YE KADAR ÇIKTI'

Malatya'da yaşanan kira artışlarına dikkat çeken Özgül, “Kiralar 25-30 bine kadar çıktı. Bugün düşüş gözleniyor. Oturulabilir, düzgün konutların kirasının 10 bin TL olduğu görülüyor. Birçok vatandaşımızın il dışında olması, birçok vatandaşımızın da konteynerlerde kalmayı tercih etmelerinden dolayı şu anda 2 bin civarında kiralanmayı bekleyen konut var. Kiralar 6-7 ay öncesine göre düştü diyebiliriz" dedi.

Antakyalı depremzedeler anlatıyor: 'Bir gün mutlaka döneceğiz...'