Mersin'de balıkçılar av sezonu öncesi enflasyon ağına takıldı: 'Mazot pahalı, sezon erken kapanır'

Abidin YAĞMUR

MERSİN - Mersin’de balıkçılığın en önemli merkezlerinden biri olan Karaduvar’da, balıkçılar 31 Ağustos'ta bitecek olan av yasağı öncesi hazırlıklarını sürdürürken birçok balıkçı ağ ve boya fiyatlarındaki artış sebebiyle tekne bakımlarını yarıda bıraktı. Teknesini, ağlarını yeni sezona hazırlayan balıkların en büyük endişesi ise mazot fiyatları. Balıkçılar, mazot alırken ÖTV’den muaf tutuluyor ancak balıkçıların bunun yeterli olmadığını söylüyor.

'MAZOTTAN ÖTV ALINMIYOR, KDV DE ALINMAMALI'

Mersin Bölgesi Su Ürünleri Kooperatifleri Birliği Başkanı Oktay Türetken, “Mazottan ÖTV alınmıyor ama yeterli değil. KDV de alınmaması lazım. Mazot indirimi olmazsa bu balıkçılar bu sezon balığa çıkamaz. Yakıt ve diğer masraflar çok yüksek olduğu için zaten balıkçının ayakta kalma şansı azaldı. Bu bölgede balıkçının geçimi sardalya ve karidesten. Merkezi burası ama ne yazık ki kalmadı. Sardalya yumurtalı olduğu dönemde yakalanıyor. Nisan, mayıs, haziran, temmuz ayına kadar balık yumurtalı. 2019’da ayda 80 bin kasa bizim küçük balıkçımızın yakaladığı balık bu. İki üç senedir ayda bin kasa ya çıkıyor ya çıkmıyor. Yasaların caydırıcı olması lazım” dedi.

'BALIKÇILAR KONTAĞA BASAYIM MI, BASMAYIM MI HESABI YAPIYOR'

Teknesini yeni sezona hazırlayan balıkçılardan Gökhan Özer de balıkçıların en büyük sorununun mazot olduğunu söyledi. Özer, “Herkes şu an bakım yapıyor, masraf yapıyor ama sezonu nasıl açacağını kimse bilmiyor. Mazotun litresi 35 TL'yi bulmuş. Balıkçı ayda en az 6 ton mazot harcıyor. Kesinlikle hiçbir balıkçının para kazanacağını sanmıyorum bu yıl. Bu boğazdan çıktığımız anda bizim aylık masrafımız 500 bin TL'yi buluyor. Kesinlikle şu an bitmiş durumda. Bu mazotun bir şekilde çiftçi ve balıkçılara özel indirime girmesi lazım. Mevcut durumumuz çok kötü. İnsanlar kontağa basayım mı, basmayım mı hesabı yapıyor. Şu pahalılıkta 15 gün denize çıkıp da on 16'ıncı gün bunu devam ettirecek bir tane balıkçı tanımıyorum. Kimse devam ettiremez. Herkes sezonu kapatır, teknesini satışa koyar" diye konuştu.

Mazot fiyatlarının her gün değiştiğini, bunun da belirsizliği artırdığını ile getiren Özer, 'Bir ay sonra belki 40-50 TL'yi bulur, bilemiyoruz. Bir tutarlılık yok piyasada. Her şey pahalanıyor. Yarının hesabını yapamıyoruz” diye ekledi.

'AĞIN BALYASI 4 BİN TL'DEN 15 BİN TL'YE ÇIKTI'

Balıkçıların en temel ihtiyaçlarından ağların fiyatlarının da çok arttığına dikkat çeken Özer, 'Ağ fiyatları uçmuş durumda. Bir balya ağı geçen sene 3-4 bin TL'ye alıyorduk onu bile çok buluyorduk, bu sene 10-15 bin TL'yi buldu. Bakım da yapamıyoruz. Boya alacağız tekneye onu da alamıyoruz. Çok kötü durumdayız. Tarifi yok bunun. Yıllarca eziyetimizi çektik. Balık fiyatlarımız düşüktü. Aradaki komisyoncular kazanıyordu. Bu pahalılıkta bırakın aracıları kendi yağımızda kavrulacak pozisyonu bulamıyoruz” dedi.

İRAN'DAN İTHAL KARİDES DE BALIKÇILARI VURDU

Mersin yöresindeki balıkçılar bir darbe de İran karidesinin ithalatının serbest bırakılmasıyla yedi. Yörenin en eski balıkçılarından biri olan, balıkçı kooperatiflerinin 1970’lerdeki öncülerinden Süleyman Yıldızhan, karides ithalatına sınırlama ve vergi getirilmemesi durumunda yerli balıkçının büyük mağduriyet yaşayacağına işaret etti. Yıldızhan, şöyle konuştu:

“Karides bizim en büyük gelir kaynağımız. Ancak Ticaret Bakanlığının bir kararıyla İran’dan ithalat izni verildi. Bu izin yemlik karides için mi başka bir şey için mi bilmiyorum. Ama bu karides vergiden muaf tutuluyor. İran’ın karidesi, bizim Akdeniz’in karidesine alternatif olarak piyasaya sürülüyor. Bakanlığın bunun ithalatını ne şekilde serbest bıraktığını bilmiyoruz. Ancak İran karidesinin bizim karidesimize alternatif olmasını kabullenemiyoruz.

Bizim karides maliyetimiz 250-300 TL arasında. Mazotumuz pahalı, tayfalık pahalı, kaptanlık pahalı, ağların kilosu dolara bağlı. Her sene zararla kapatıyoruz. Bu sene karidesimiz eğer böyle devam ederse satılmayacak. Bu nedenle bizler sezon başında teknelerimizi denize çıkaramayabiliriz. Şu anda buzhanemde satılmayan, satamadığım 1.5 tona yakın karidesim var. Ben bunları satıp banka borçlarımızı ödeyecektim. Yaklaşık olarak 800 bin TL civarında borcum var. Satamadığımız için zor durumdayız."

'İTHAL KARİDES GETİRİLMESİ YASAKLANMALI'

Mersin Bölgesi Su Ürünleri Kooperatifleri Birliği Başkanı Oktay Türetken de ithal karides konusunda şunları söyledi:

“İran’dan getirilen karides yem olarak getirildiği için KDV’den muaf. 150 TL'ye satıyorlar İran karidesini. Bu kez bizim balıkçımızın karidesi para etmiyor. Ekonomik olarak da zararı var, insan sağlına da zararı var. Acilen İran’dan karides getirilmesinin yasaklanması lazım. Karidesi yem olarak mı geçiriyorlar, yasadışı mı geçiriyorlar bilmiyoruz. Kumanyası, yakıtı derken karidesin bizim balıkçımıza maliyeti en az 250 TL 200 TL'ye satamaz. İran’dan getirilen karidesi 150 TL'ye sattıklarında bizim balıkçımız mağdur oluyor. Bizim balıkçı 300 TL'nin altında sattığı zaman bunun altından kalkamaz.”