Muğla’da 'tarihi kıyım' iddiası: Antik pithos mezarları pikapla taşındı
İZMİR - Muğla’da termik santral kaynaklı doğa ve tarih kıyımı hız kesmiyor. Son olarak Yatağan Termik Enerji Şirketi’nin Yatağan’daki termik santrale kömür sağlamak için Menteşe’nin Kafaca köyünde açtığı arkeolojik SİT sahasına zarar verildiği ileri sürüldü. İddialara göre, Kafaca Köyü’ndeki arkeolojik SİT sahasında ‘kurtarma kazısı’ adı altında çıkarılan pithos (küp) mezarları 30 kilometre uzaklıkta bulunan Yatağan sınırlarındaki Lagina arkeolojik SİT sahasındaki depoya taşındı. Bu işlem şirkete ait pikap araçlarında üstü açık ve korumasız bir şekilde yapıldığı belirtildi. Taşınma işleminin ardından alan tamamen kömür ocağına açıldı.
ŞİKAYET VE SUÇ DUYURUSU
Pithos mezarlarının taşınması ile ilgili Muğla Yeşil Yaşam Derneği, Muğla Müze Müdürlüğü’ne, Kültür ve Turizm Bakanlığı Müzeler Genel Müdürlüğü’ne şikayet dilekçesi verirken Yatağan Cumhuriyet Başsavcılığı’na da suç duyurusunda bulundu.
'BİR GARABET YARATILIYOR'
Artı Gerçek’e açıklamada bulunan Muğla Yeşil Yaşam Derneği Başkanı Başkanı Kazım Erol, suç işlendiğinin altını çizerek “Muğla Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu, Muğla’daki arkeolojik SİT sahalarındaki kömür sahalarını maden sahalarına açmak için kurtarma kazısı altında bir garabet yaratıyor ve suç işliyor. Normalde arkeolojik SİT sahalarında madencilik yapılamaz ancak Muğla Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu bazı alanları arkeolojik SİT sahasından çıkartıyor. Yatağan Termik Enerji ile yaptıkları protokolle kurtarma kazısı altında aslında arkeolojide olmayan bir kazı türü. Ve orada çıkan eserleri başka bir yere taşıyorlar. O alanı arkeolojik SİT kalıntılarından arındırdıktan sonra kömür ocağına açıyorlar.” dedi.
PİTHOS MEZARLARI YERİNDEN DAHİ KALDIRILAMAZ
Taşıma işleminin ulusal mevzuata ve uluslararası sözleşmelere de aykırı olduğunu kaydeden Erol şunları söyledi:
“Pithos mezarlarının taşınması da tamamen bir suç. Pithoslar Menteşe ilçesinin Kafaca bölgesinden Yatağan’daki Lagina Antik Kenti’nin kutsal alanında yer alan depoya taşıyorlar. Pithos mezarlar taşınamayacak kültür eserleridir. Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu ve Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası sözleşme olan Venedik Tüzüğü’ne bu eserlerin yerinden kaldırılması dahi suçtur. Ancak Muğla Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu bu eserlerin Menteşe ilçesinden Yatağan ilçesine taşınmasını izin veriyor. Üstüne üstelik bu eserler Yatağan Termik Enerji Şirketi’nin araçlarında korumasız bir şekilde taşınıyor. Biz bununla ilgili olarak Muğla Müze Müdürlüğü’ne, Kültür ve Turizm Bakanlığı Müzeler Genel Müdürlüğü’ne şikayet dilekçemizi verdik ve Yatağan Cumhuriyet Başsavcılığı’na konu ile ilgili suç duyurusunda bulunduk.”
Tarih katliamına yetkililerin göz yumduğunu dile getiren Erol şöyle konuştu:
Bu yaptıkları da aslında kurtarma kazısı değil. Yatağan Termik Santrali’nin araçlarının kırdığı eserler. Daha önce bunu Turgut’taki 3’üncü derece arkeolojik SİT sahasında yaptılar. Kömür sahasında arkeolojik SİT’miş, Pithos mezarmış çok önemli değil. Bunu da Muğla Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu ve Muğla Müze Müdürlüğü de bunlara göz yumduğu için bu tarih katliamına devam ediliyor. Bu mezarlar çoğu Tunç Çağı'ndan kalma kültür varlıkları. Öte yandan Kafaca’daki kömür sahası ile ilgili açılan dava devam ediyor. Muğla’daki kültür ve tarih kıyımına karşı sorumlu olan Muğla Müze Müdürlüğü ve Muğla Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu ile hukuki mücadelemiz sürecek.
PİTHOS MEZARI NEDİR?
Antik Çağ'da genelde zeytinyağı gibi sıvı ve kuru tarım ürünlerini depolamakta kullanılan büyük çapta küpler şeklinde tanımlanan pithosların, milattan önce 6. yüzyıldan itibaren bölgede mezar olarak da kullanılmaya başladı.