'Ölümü gösterip sıtmaya razı etmek istiyorlar'

Esra KOÇAK MAYDA

ARTI GERÇEK- TBMM Başkanı Binali Yıldırım’ın verdiği iç tüzük değişiklik önerisi anayasaya uyum içeren teknik düzenlemelerin yanı sıra muhalefeti Meclis'te etkisiz hale getiren düzenlemeleri de içeriyor. Yıldırım’ın siyasi partilerin görüşünü almadığı öneri ayrıca, Meclis'in yürütme organı üzerindeki bazı denetim mekanizmalarını ortadan kaldırmaya yönelik düzenlemeleri de beraberinde getiriyor.

Muhalefet ise kendisine sorulmadan yapılan bu değişikliğe tepkili.

CHP Grup Başkanvekili Engin Özkoç, Yıldırım’ın partilere sormadan iç tüzük değişikliğini komisyona göndermesini "Biz bunu doğru bulmuyoruz. Biz birbirimize güvenelim, samimi olalım derken, bu tip ataklar karşılıklı güvensizlik ortamını yaratır" sözleriyle eleştirdi.

"MUTABAKAT YOK SAYILDI"

Özkoç, eleştirilerini şöyle sürdürdü: İç tüzüğün iki aşaması var, birinci aşaması yeni yasama dönemine başladık ve bu yasama döneminin hukuksuz sürdürülmesi mümkün değil, o nedenle Meclis Başkanı'nın başkanlığında biraraya geldik ve değiştirilmesi zorunlu olan bazı maddeler üzerinde değişiklik yapılması konusunda mutabakata vardık. Ancak Meclis Başkanı bu mutabakatı yok sayarak sunduğu iç tüzüğü komisyona gönderdi.

CHP Adalet ve Anayasa Komisyonu olarak yeni yasama yılına ilişkin yol haritalarını ve iç tüzük tartışmalarına ilişkin tavırlarını belirlemek için toplantı yaptıklarını belirten Özkoç, "Biz aslında iç tüzüğün tamamen değiştirilmesinden yanayız. Ama beri taraftan acilen de değiştirilmesi gerekenleri, anayasal zorunluluğu olmayan maddeleri halledelim ve yasama yılını hukuki bir şekilde sürdürelim istiyoruz" dedi.

ÖZKOÇ YILDIRIM’A "GÜÇLÜ MECLİS, GÜÇLÜ MUHALEFET" SÖZÜNÜ HATIRLATTI

Binali Yıldırım’ın milletvekillerinin konumlarının güçlendirileceğini söylediğini hatırlatan Özkoç, "Bu söylemlerinin karşılık bulmasını büyük bir sabır ve iyi niyetle bekliyoruz. Ancak Meclis'in ve muhalefetin güçlendirilmesi söylemlerinin arkalarında durmazlarsa, CHP de zaten başından bu yana karşı çıktığı Cumhurbaşkanlığı sistemini ve yansımalarını halka inecek ve anlatacak" dedi.

HDP Grup Başkanvekili Ayhan Bilgen de Yıldırım’ın partilere sormadan iç tüzüğü komisyona havale etmesini muhalefete güvensizlik olarak değerlendirdi.

'TAVRIMIZI DAHA SERT ORTAYA KOYACAĞIZ'

Bilgen, mevcut tüzüğe dair de itirazlarının olduğunu dile getirirken, "Geçen dönem yapılan değişiklikler de muhalefetin konuşmalarını kısıtlayan değişikliklerdi. Dolayısıyla mevcut tüzüğe dair itirazlarımız saklı. Yalnızca burada acil yapılacak teknik değişiklikler konusunda bir mutabakat sağladık. Bu düzenlemeler muhalefetin konuşma haklarını daha da kısıtlayan bir girişime dönüşürse tavrımızı daha net ve sert biçimde ortaya koyacağız" ifadelerini kullandı.

Yeni düzenlemede yer alan "hakkında soruşturma açılacak Cumhurbaşkanı, yardımcıları ve bakanlarla ilgili olarak partiler aklama ya da Yüce Divan’a gönderme konusunda görüşme yapabilecek ve karar alabilecek" maddesini de Bilgen şu sözlerle eleştirdi: Cumhurbaşkanlığı seçimleri ile geçilen yeni sisteme ilişkin yapılan değişikliklerin de güçler ayrılığı ve denge denetlemeyi daha da güçlendirme iddiası ile tutarlı davranmanız gerekir. Bu değişiklikle yargılama süreçleri ve yasama süreçleri bir biçimde yürütmeye bağımlı hale gelecek. Bu madde de yargı süreçlerinin daha siyasal işletilmesine zemin oluşturacak.

Bu teklifle Meclis'in denetimle ilgili çalışmalarının minimalize edilmeye çalışıldığına dikkat çeken Bilgen, "Yasama faaliyetlerine ilişkin de kararnamelerden arta kalan işlermiş gibi bir durumla karşı karşıya kalacağız pratikte. Esas itibariyle kararnamelerle sorunları çözen, çözemediği yerde ise Meclis'ten yasa çıkarmak zorunda kalan bir yaklaşım olacak. Oysa tam tersinin işlemesi gerekir" diye konuştu.

Önce basına AKP grubunun çok kötü bir iç tüzük taslağının yansıtılmış olduğunu ifade eden Bilgen "Bu uygulama ile de ölümü gösterip sıtmaya razı eden bir yaklaşım sergileniyor" dedi.

İŞTE MUHALEFETİN İTİRAZ ETTİĞİ MADDELER

Meclis Başkanı Binali Yıldırım’ın dün akşam Meclis'e sunduğu ve muhalefetin itiraz ettiği maddeler ise şunlar:

Başkanlık Divanı'nın kuruluşu

MADDE 9- Başkanlık Divanı, bir Başkan; dört başkanvekili; yedi kâtip üye; üç idare amirinden kurulur. Gerektiğinde, Genel Kurul, Danışma Kurulunun teklifi üzerine kâtip üyelerin veya idare amirlerinin sayısını artırabilir. Başkanlık Divanının üye sayısı Başkan hariç tutularak belirlenir.

Komisyonlarda temsil ve söz alma

MADDE 30- Komisyon toplantılarına Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri katılabilir. Komisyonlar fikirlerini almak üzere kamu kurumlarından uzman personel ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, sivil toplumdan katılan temsilciler ve özel kişileri çağırma yetkisine sahiptir. Ayrıca ihtiyaç görülmesi halinde komisyonlara ilgili yasama uzmanları da çağırılabilir. Komisyonlarda istem sırasına göre söz verilir. Komisyon başkanı söz sırasına bağlı değildir. Komisyonlarda, Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri ve katılması durumunda yürütme temsilcileri söz alabilirler. Komisyonca çağırılan kamu kurumları, kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları, sivil toplumdan katılan temsilciler ile özel kişilere, komisyon başkanı, gerekli gördüğü zaman söz verebilir. Komisyonda yapılacak konuşmaların süreleri komisyon kararı ile belirlenebilir. Komisyon üyeleri dışında kimse değişiklik önergeleri veremez ve oy kullanamaz.

MADDE 46- Komisyonun ve komisyon toplantılarının genel olarak yönetilmesi ve koordinasyonunda komisyon başkanı yetkilidir. Bir komisyonda söz kesilir, şahsiyatla uğraşılır ve düzeni bozma hareketlerinde bulunulursa komisyon başkanı düzeni sağlar; gerekiyorsa toplantıya ara verir veya erteleyerek durumu gereği yapılmak üzere Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanına bildirir.

Yürütmenin temsili

MADDE 62- Bütçe kanun tekliflerinin görüşüldüğü Genel Kurul oturumlarına Yürütme temsilcisi veya temsilcileri Yürütme adına görüş bildirmek üzere katılır. Yürütme temsilcisi veya temsilcileri savaş, savaşı gerektirecek bir durumun başgöstermesi, seferberlik, ayaklanma, vatan veya Cumhuriyete karşı kuvvetli ve eylemli bir kalkışma, ülkenin ve milletin bölünmezliğini içten veya dıştan tehlikeye düşüren şiddet hareketlerinin yaygınlaşması, anayasal düzeni veya temel hak ve hürriyetleri ortadan kaldırmaya yönelik yaygın şiddet hareketlerinin ortaya çıkması, şiddet olayları nedeniyle kamu düzeninin ciddî şekilde bozulması, tabiî afet veya tehlikeli salgın hastalık ya da ağır ekonomik bunalımın ortaya çıkması hallerinde Meclis Başkanının daveti üzerine bilgilendirme yapmak üzere Genel Kurul oturumlarına katılabilir. Ayrıca Genel Kurul çalışmalarına katılma talebinin Meclis Başkanınca uygun görülmesi üzerine Yürütme Genel Kurul oturumlarına katılabilir ve görüş belirtebilir. Bu hallerde söz süresi siyasi parti gruplarına verilen süre kadardır.

Değişiklik önergeleri

MADDE 87–Değişiklik önergeleri gerekçeli olarak verilir. Değişiklik önergeleri ve gerekçeleri beşyüz kelimeden fazla ise, önerge sahibi önergesine beşyüz kelimeyi geçmeyen bir özet eklemek zorundadır. Başkan, değişiklik önergesi hakkında komisyona ve gruplara derhal bilgi verir. Aynı mahiyetteki önergelerden en kısa olanı okunup diğer önergelerin sadece imza sahipleri okunarak birlikte işleme alınır. Beşten fazla imzalı önergelerde ilk beş imza okunur, önerge tutanağa eklenir. Başkan, önergeye katılıp katılmadığını komisyona sorar. Komisyon katılmama gerekçesini kısaca açıklayabilir. Komisyonun katılmadığı önerge, sahibi tarafından beş dakikayı geçmemek üzere açıklanabilir. Önerge sahibine, gerekçesinin okunmasını istediği önerge hakkında söz verilmez. Daha sonra önergeler işaret oyu ile ayrı ayrı oylanır. Komisyonun katılmadığı ve fakat Genel Kurulun kabul ettiği önerge ve ilgili maddeyi komisyon geri isteyebilir. Geri verilmesi kabul edildiği takdirde, komisyon önergeye göre yeni bir metin hazırlar veya kendi metninin aynen kabulünü isteyebilir. Genel Kurulun kararı kesindir.

Malî İşler Türkiye Büyük Millet Meclisi Bütçesinin hazırlanması

MADDE 176– Türkiye Büyük Millet Meclisi Bütçe taslağı Genel Sekreter tarafından hazırlanıp Başkanlığa sunulur. Bütçe taslağı Başkanlık Divanınca incelenerek son şeklini alır. Bina, bahçe ve arsaların yapım, imar ve onarımı hakkındaki kararlar, Başkanlık Divanınca alınır.