Samandağ'da esnaftan yükselen ortak temenni: Değişim şart
Depremlerde ağır yıkıma sahne olan Hatay'da, bayramın ilk gününe acının yanı sıra değişim umuduna dönüşmüş öfke damga vurdu. Samandağ'da birer birer dükkanlarını açmaya başlayan esnaf, artık değişimi gerekli gördüklerini söyledi.

Osman ÇAKLI
HATAY - Maraş depremlerinde en ağır yıkıma sahne olan Hatay'da, Ramazan bayramının ilk günü geride kaldı. Yakınlarını kaybeden depremzedeler sabahın ilk saatleriyle kimsesizler mezarlığının kimsesi oldu...
Esnafın tek tük olsa da dükkanlarını açması kentte kısmi hareketliliğe neden olurken, yeni bir ‘normal’i de beraberinde getirdi; yaşamın normalleşmesine yönelik adımları, yine depremzedelerin kendileri attı. Kentte dayanışma faaliyetleri yalnızca depremzedeler ile gönüllüler arasında değil, depremzedelerin kendileri arasında da oluşmaya başlamış durumda.
Hatay’ın özgün ve kültürel yapısının değiştirileceği yönündeki tartışmaların ise günlük yaşamdaki sohbetlere sirayet etmesi dikkat çekiyor...
SANCAR’IN KONUŞMASINDA BULUŞAN ÖFKE: ‘HESAP SORACAĞIZ, EVET’
Yakınları olmadan geçirdikleri ilk bayramda, siyasetçiler de depremzedelerle dayanışmak için Hatay'daydı. Halkların Demokratik Partisi (HDP) Eş Genel Başkanı Mithat Sancar, bayramın ilk gününde Samandağ’ın Meydan Mahallesi’nde halkla buluştu.
Sokaklarda tek tük insanın bulunduğu bölgede Sancar’ın buluşmasına gelen kalabalık, 14 Mayıs’taki seçimde de değişim talebinin bir göstergesi niteliğindeydi. Sancar’ın “hesap soracağız” temasıyla kurduğu cümlelere depremzedeler hınçla “evet” karşılığını verdi.
‘ACI, DEĞİŞTİRME UMUDUNA DÖNÜŞTÜ’
Sancar, konuşmasının ardından programına Atatürk Mahallesi 23 Temmuz Caddesi’ndeki Samandağ esnafını ziyaret ederek devam etti. Abdullah Cömert Alanı’ndaki dükkanları ziyaret eden Sancar’la gülümseyen yüz ifadeleriyle karşılandı. Sancar, esnaf ziyaretinin ardından basına yaptığı açıklamadaysa, Hatay'da acının değişim umuduna dönüştüğü gözlemini paylaştı:
"Bayramlarda neşe ve sevinç olur ama burada acı ve keder var. Fakat burada gördük ki kimse yaşadıklarını kadere bırakmıyor, boğun eğmiyor. Burada acı değiştirme umuduna dönüşmüş. Burada acı iktidarı gönderme iradesine dönüşmüş. Biz dayanışmamızı iletmeye geldik fakat büyük bir umut gördük. Acıları umuda dönüştüren, öfkeyi demokratik dönüşümün kaynağına dönüştüren bu halka ne kadar teşekkür etsek azdır."
DEPREMZEDELER BORÇLARINI ÖDEMEK ZORUNDA
Sancar’ın ziyaretinin ardından görüştüğümüz Samandağ esnafı, artık değişim görmek istediklerini ifade etti. Fakat bu talebin ardında yatan gerekçe sadece deprem değildi.
Ekonomik dar boğazdan yakınan ve doğma büyüme Samandağlı olan Hikmeye Arslan, 20 yıllık esnaf. Ev ekonomisine katkı olması için tekstil ürünleri satan Arslan, dükkanını 10 gün önce açmış. Nedenini ise kendi şöyle ifade etti:
“Borç almıştım, depremden dolayı ödeyemedim. Para kazandıkça alacaklılara çağırıp paralarını ödüyorum. Kazandığım bana yetmiyor fakat dükkanı döndürmeye çalışıyorum. Bayram olduğu için arife günü biraz hareketlilik oldu. İnsanlar ağırlıkla iç çamaşırı satın aldılar. Depremde kıyafet gelmiş ama iç çamaşırı gelmemiş.”
‘KONTEYNER TİCARİ ALANLAR YAPILACAKMIŞ’
Arslan dükkanının hemen yanında olan enkazın kaldırılmasını talep ederken, kimsenin sesini duymadığını belirtti. Geçinmek için çalışmak zorunda olduğunu belirten Arslan, “Didine didine dört çocuk okuttum. Burası Samandağ’ın en merkezi yeri. Bugün bayram ve ben her bayram dükkanımı açardım, bu sene de açtım. Borç almıştım, depremden dolayı ödeyemedim. Para kazandıkça alacaklılara çağırıp paralarını ödüyorum. Çarşının taşınacağı konuşuluyor. Konteyner ticari alanlar oluşturulacakmış. Ben de gittim başvurdum ancak kura sistemi varmış. Hatta esnafa bir iki yer tahsis edilmiş. Biz bu sokaklara geri dönmek istiyoruz ama boş kalamam, çocuk okutuyorum. Bu insanlar nerede geçinecek?” dedi.
‘DEĞİŞİM ŞART TİP’E OY VERECEĞİZ’
Seçimlerle ilgili de fikrini paylaşan Arslan, bugüne kadar her partiye oy verdiğini belirtti. Ancak "artık değişimin şart olduğunu" söyledi, gerekçe olarak da ekonomik krizi işaret etti:
“Yalan söyleyemem, biz biraz değişim istiyoruz. Partici değilim, adaletli bir seçim olur umarım. Sandık güvenliğinin sağlanması ve insanların iradesinin sandığa yansıması gerekiyor. Cumhurbaşkanlığı için Kemal Kılıçdaroğlu’na milletvekilliği için ailecek TİP’e oy vereceğiz.”
‘ÖNCEKİ BAYRAMLAR GİBİ DEĞİL’
Samandağlı Ziya Yaman ise meydandaki bir diğer esnaf. Bulunduğu dükkanı yedi yıldır işletiyor olsa da 30 yıldır esnaflık yapan Yaman, her geleni güler yüzle karşıladı. Yaman, Samandağ’ın farklı etnik kimliklere ve inanışlara sahip olduğunu mutlulukla söyleyerek, kendi bayramlarının her yıl 14 Ocak’ta kutlanan Ras-el Seni olduğunu kaydetti. Samandağ’daki esnafın bayramda dükkanlarını açtığını sözlerine ekleyen Yaman, şöyle konuştu:
“Burada farklı kültürler bir arada yaşar. Önceki bayramlar çok daha hareketliydi tabi. Esnaf bayramda dükkanını açar. Biz kendi bayramımızda kapalı oluyoruz. Dükkanımızı açtık, ihtiyacı olanlar gelip alışveriş yapıyorlar. Buranın laik ve cumhuriyetçi bir yapısı var. Her millet burada barınır ve kimse kimseyi yargılamaz. Böyle bir şey hiçbir zaman olmadı, olmaz da. Samandağ böyle kalacak.”
Mithat Sancar Hatay'dan seslendi: 14 Mayıs, hesap sormak için tarihi bir fırsat