Sayıştay raporu: AKP’li Erzurum Büyükşehir Belediyesi mevzuata uymadı
Şirin BAYIK
DİYARBAKIR - Sayıştay, 2022 yılına ait belediye ve bağlı idarelere ilişkin raporları yayımladı. Belediyelerin mali durumu, işlemlerinde mevzuata uyup uymadığına ilişkin önemli tespitlerin yer aldığı denetim raporlarda, AKP’li Erzurum Büyükşehir Belediyesi'nin de mevzuata uygun olmayan birçok işlem yaptığı görüldü.
Sayıştay raporuna göre Erzurum Büyükşehir Belediyesi'nin mevzuata uymadığı başlıklardan biri hizmet alım işi. Erzurum Büyükşehir Belediyesi, Kamu İhale Kanunu’nun mevzuatına uymayarak, bazı mal ve hizmet alımları ile yapım işlerini parasal limitlerin altında kalması amacıyla böldü.
MADDE MADDE SIRALANDI
Rapora göre belediyenin 2022 yılında “doğrudan temin” usulü ile yaptığı alımlar, aynı tarihte, aynı daire başkanlığı tarafından, aynı mahiyette ve aynı yükleniciden yapıldı. Kısımlara bölünerek yapılan hizmet alımı açık ihale yerine “özel alım” usulü olarak belirtilen doğrudan temin usulü ile gerçekleştirildi. Kısımlara bölünerek yapılan hizmet alım işine ilişkin tespitler şöyle:
-28.02.2022 tarihinde Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı tarafından cenaze malzemesine ihtiyaç duyulmuş ve 423 bin 319 TL tutarındaki alım ihale yoluyla edinilmesi gerekirken aynı yükleniciden iki parçaya bölünerek doğrudan temin yöntemi ile alınmıştır.
- 09.06.2022 tarihinde Tarımsal Hizmetler Daire Başkanlığı tarafından yem fabrikasında yapım işi yaptırılmasına ihtiyaç duyulmuş ve 393 bin 360 TL tutarındaki yapım işi ihale yoluyla edinilmesi gerekirken aynı yükleniciden iki parçaya bölünerek doğrudan temin yöntemi ile yaptırılmış.
-05.12.2022 tarihinde Kırsal Hizmetler Daire Başkanlığı tarafından Erzurum ili Hınıs ilçesinde duvar yapım işine ihtiyaç duyulmuş ve 321 bin 421 TL tutarındaki alım ihale yoluyla edinilmesi gerekirken aynı yükleniciden iki parçaya bölünerek doğrudan temin yöntemi ile yaptırılmış.
İHALELER EKAP ÜZERİNDEN YAPILMADI
Raporda ayrıca idare tarafından doğrudan temin usulüyle yapılan alımların Elektronik Kamu Alımları Platformu (EKAP) üzerinden Kamu İhale Kurumuna bildirilmediği ve EKAP üzerinden yasaklılık teyidinin yapılmadığı tespit edildi.
HİZMET ALIMI HARCAMALARINDA LİMİT AŞILDI
Raporda mevzuata uyulmadan yapılan bir başka işlem limit aşımı. Raporda, Büyükşehir Belediyeleri’nin hizmet alımlarında toplam ödeneklerinin yüzde 10’unu aşmayacağının mevzuatta yer aldığı hatırlatıldı. Mevzuata rağmen belediyenin hizmet alımı harcamalarında Kamu İhale Kurulunun görüşü alınmadan toplam bütçenin yüzde 15,35 limitini aştığı tespiti yer aldı.
YILLIK İZİNLER KULLANDIRILMADI
Sayıştay raporunda belediyenin iş yeri açma ve çalıştırma ruhsatı olmadan faaliyette bulunan iş yerlerinin olduğu, belediye bünyesinde çalışan işçilere yıllık izinlerinin kullandırılmadığı belirtildi. Raporda ayrıca taşınmaz kiralamalarında ihale bedeline KDV’nin dahil edilmemesi sonucunda belediyenin zarara uğradığı ve tahsisli kullanılan taşınmazların muhasebe kayıtlarının yapılmadığı da tespit edildi.
TAŞINMAZLARA İLİŞKİN HATALAR
Bazı taşınmazlara ilişkin muhasebe kayıtlarının mevzuatına uygun olarak yapılmadığı da anlaşıldı. İncelemede, kamu idaresinin mülkiyetinde, yönetiminde veya kullanımında bulunan taşınmazların bir kısmının Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik hükümlerine göre envanter ve değerleme işlemleri yapılmak suretiyle kayıtlara alınmadığı tespit edildi.
60 TAŞINMAZIN KULLANIMI KAYIT ALTINA ALINMADI
Belediye tarafından başka kurumlara tahsis edilen ve başka kurumlarca İdareye tahsis edilen taşınmazların muhasebe kayıtlarında izlenmediği de belirtildi. Başka kurumların kullanımı için tahsis edilmiş olan 24 adet taşınmaz ile başka kurumlar tarafından Erzurum Büyükşehir Belediyesinin kullanımına tahsis edilmiş olan 60 adet taşınmazın ilgili muhasebe hesaplarına kaydedilmediği tespit edildi.
BELEDİYE ÖDEMELERDE BAZI ŞİRKETLERE ÖNCELİK SAĞLAMIŞ
Belediye’nin bütçe emanetleri hesabından yapılan ödemelerin, muhasebe kayıtlarına alınma sırasına göre yapılmadığının belirtildiği raporda, “Mali yönetimi ve Kontrol Kanunu’nu amir hükümlerine göre işlem yapmayan Belediye, Bütçe emanetlerinden yapılan ödemeler sırasında bazı şirketlere öncelik sağlandığı anlaşıldı” denildi. Belediyenin mevzuata uygun olmayan bir çok işlemin yer aldığı raporda yer alan bazı tespitler şunlar:
-Yapım işi ihalelerinde İdarenin izni ve onayı olmadan alt yüklenici çalıştırıldığı, böylece mevzuatta öngörülmüş olan birtakım yükümlülüklerin yerine getirilmediği görüldü.
-Büyükşehir Belediyesi’nin 55 adet ticari hatlı minibüs taşımacılarının Araç Uygunluk Belgesi olmadan çalıştırdı.
2021 RAPORLARINDAKİ UYARILARA RAĞMEN 2022’DE TEKRAR VAR
Raporda, ayrıca 2021’de tespit edilen Belediye Şirket Müdürlüğü ve Yönetim Kurulu Üyeliklerine Mevzuata Uygun Olmayan Görevlendirme Yapılması, Bütçe Emanetlerinin Kayda Alınış Sırasına Göre Ödenmemesi, İşçilerin Yıllık Ücretli İzinlerinin Mevzuata Uygun Olarak Kullandırılmaması, Tek Seferde İhale ile Temin Edilebilecek Bazı Mal ve Hizmet Alımlarının Kısımlara Bölünmesi, Kurum Taşınmazlarının Tespit ve Muhasebe Sistemine Kayıt İşlemlerinin Birbiriyle Tutarlı ve Tam Olarak Yapılmaması işlemlerinin yerine getirilmediği tespit edildi.