Seyit Rıza Dersim’de anıldı

Remzi BUDANCİR

ARTI GERÇEK - 80 yıl önce, Elazığ Buğday meydanında oğluyla birlikte idam edilen Seyit Rıza ve arkadaşları Dersim’de anıldı. Anma kapsamında bir açıklama yapan CHP Dersim İl Yönetimi, "1938 Devletin cinnetir" dedi. Sanatçı Ferhat Tunç ise, Seyit Rıza ile birlikte yargılandıktan sonra ömür boyu hapse mahkum edilenlerin akıbetini sordu.

İLGİLİ HABER: SEYİT RIZA'YI KAYITLARDA DA YOK ETMİŞLER

Dersim Araştırma Merkezi, Dersim Dernekleri Federasyonu, Avrupa Demokratik Dersim Birlikleri Federasyonu, Demokratik Alevi Derneği ve Pir Sultan Abdal Derneği Dersim Şubesi tarafından düzenlenen anmaya HDP Milletvekilleri Alican Ünlü, Müslüm Doğan ve sanatçı Ferhat Tunç katıldı. Bu yılki anmaya CHP Dersim İl örgütü de katıldı.

Anma öncesi alanı boşlatan polis, bölgede bomba araması yaptı. Ardından anma programı başladı. Kent merkezindeki Seyit Rıza Meydanı’nda ilk önce CHP Tunceli İl Başkanlığı bir açıklama yaptı. Basın açıklamasını okuyan CHP İl Başkanı Ali Rıza Güder, 1938’de devletin Dersim’de uyguladığı şiddete tepki gösterdi.

"1938 DEVLETTİN CİNNETİDİR"

Dersim’de insanların mağaralarda gaza boğulduğunu, insanların başlarının kesildiğini, evlere doldurulan insanların yakıldığını ve Munzur’un insan kanıyla kızıla boyandığını hatırlatarn Güder, "Devlet 1938’te Dersim’in kapısında insanlığından, vicdanından, aklından, mantığından soyunmuştur. 1938 Dersim Türkiye Cumhuriyeti’nin cinnetidir. Ve böyle düşünmekte yalnız değiliz. Tanıklarımız aynı zamanda bu zulmün müsebbibleridir" dedi.

İngilizlerin kışkırtması gibi söylemlere de tepki gösteren Güder, "Bugün ile geçmiş arasında bir kavga başlatacak olursak, geleceği de kaybederiz" dedi.

"CEZAEVLERİNDEN CENAZELERİ GELENLERE NE OLDU"

Bu açıklamanın ardından Alevi derneklerinin anma programı başladı. Dersim 1938 dönemine ait fotoğraflarını elinde tutan kitle çalınan ağıtlar eşliğinde bir süre sessizce bekledi. Ardından sanatçı Ferhat Tunç grup adına açıklama yaptı.

1938’de Elazığ Buğday Meydanı’nda idam edilenlerin isimlerini teker teker okuyan Ferhat Tunç, "İdam edilenleri biliyoruz. Peki idam edilmeyip ömür boyu hapis cezasına çarptıranlara ne oldu" diye sordu.

Tunç, açıklamasında şunları kaydetti: "Cesetleri cezaevinden çıkan diğer Dersim büyüklerine ilişkin kesin bir bilgiye henüz ulaşılamadı. Onlarca Dersimlinin insanlık dışı koşullarda aç ve susuz bırakılıktan sonra hayatlarını kaybettikleri ve cesetlerinin ailelerine teslim edilmek yerine kimsesiler mezarlığına gömüldükleri biliniyor"

Seyit Rıza ve arkadaşlarının mezar yerlerinin hala bilinmediğine dikkat çeken Ferhat Tunç, "80 yıl önce Seyit Rıza ve arkadaşlarını idam ettiren zihniyet hala değişmiş değil. 80 yıl önce yaşandı ve bitmedi… Dersim büyüklerinin, Dersim’in büyük değerlerinin boyunlarına geçirilen ip, halihazırda boğazımızı sıkmaya devam ediyor" dedi. [Fotoğraflar: Remzi Budancir]