TOKİ, Kahta'da toplu konut için alüvyonel zemin seçti
Artı Gerçek - Maraş merkezli depremlerin ardından Antep, Adıyaman, Kilis, Hatay, Maraş, Urfa, Malatya, Adana ve Osmaniye'de 21 bin 62 konutun yapımına başlandı. Ancak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve Toplu Konut İdaresi Başkanlığı'nın (TOKİ) belirlediği yeni konut alanları tartışma yarattı Zira bilim insanları, seçilen alanlar arasında tarım arazileri olduğuna dikkat çekiyor.
Daha önce Maraş'ta Sert Kabuklu Meyveler Uygulama ve Araştırma Merkezi'ne (SEKAMER) ait ıslah arazisi ile Örenli'de bir buğday tarlasının imara açılması gündeme gelmişti. Son olarak Jeoloji Mühendisleri Odası, Adıyaman Kahta'da toplu konut için seçilen alanın da alüvyonel zemin olduğunu belirledi. Uzmanlara göre yer seçimindeki hatalar, ikincil felaketlere zemin hazırlama riskinin yanı sıra tarımsal üretimi de olumsuz etkileyecek.
'BİLİMSEL AÇIKLAMASI YAPILMAYAN ACELECİ TERCİHLER DOĞRU DEĞİL'
DW Türkçe'den Pelin Ünker'e konuşan Jeoloji Mühendisleri Odası İstanbul Şube Başkanı Sami Teymurtaş, "Öyle bir çalışma yaparsınız ki yerleşime uygunluk anlamında kentte herhangi bir yer uygun değildir. Bulamazsınız. Ama gidersiniz öyle bir yer bulursunuz. Dersiniz ki bunu yapmak zorundayız. Bilimsel bir açıklama yaparsınız. Bu kabul edilebilir bir durum. Ancak aceleci bir şekilde yapılan yer seçimi kararı doğru değil" dedi.
Kahta'da toplu konut için seçilen alanın alüvyonel zemin olduğunu belirleyen Teymurtaş, "Orası hem tarım alanı, zaten biliyorsunuz alüvyonel zeminler üzerindeki alanlar, tarım alanları olarak daha verimli alanlar, hem de dereye yakın bir yer. Yani burada bu şekilde yapılan çalışmanın hiçbir zaman doğru olmadığını düşünüyorum" ifadelerini kullandı.
'ÜÇ CEVİZ GEN HAVUZUNDAN BİRİ'
Kahta'daki alanın yanı sıra Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sert Kabuklu Meyveler Uygulama ve Araştırma Merkezi, SEKAMER'e ait olan, ceviz, badem, zeytin ve Antep fıstığı araştırma ve ıslah çalışmalarının yapıldığı 135 dönümlük arazi de toplu konut alanı olarak belirlendi. SEKAMER'in dünyadaki üç ceviz gen havuzundan birisi olduğunu ifade eden uzmanlar ıslah çalışmalarının bu karardan olumsuz etkileneceğini vurguluyor.
✍️ Ali Ekber YILDIRIM - TARIM DÜNYASINDAN @tarimyazari
— Ekonomi Gazetesi (@nbekonomi) March 15, 2023
???? Deprem merkezi Kahramanmaraş, ceviz ıslahının da merkezi
???? SEKAMER alanı tarım arazisidir, inşaata uygun değil
???? Türkiye’nin gelecek 250 yılı heba edilmemeli#EkonomiGazetesi
SOSYAL MEDYA BAKANLIĞI YALANLADI
Adıyaman Belediyesi'nin resmi sosyal medya hesabından yapılan paylaşımda ise TOKİ'nin Örenli'de verimli tarım arazilerinde konut çalışmalarına başladığı görüldü. Paylaşımın ardından birçok uzman ve vatandaş duruma tepki gösterdi. Tepkilerin ardından TOKİ yetkilileri bölgenin 1.derece tarım alanı vasfı olmadığını belirtirken Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, söz konusu arazinin Hazine'ye ait olduğunu ve tapu kayıtlarında kıraç ve taşlık arazi olarak görüldüğünü savundu.
ZİRAAT MÜHENDİSLERİ ODASI'NDAN GÖRÜŞ İSTENMEDİ
Ancak sosyal medyaya yansıyan fotoğraflar alanda buğday ekimi olduğuna işaret ederken kararla ilgili Ziraat Mühendisleri Odası'ndan görüş istenmedi. Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Baki Remzi Suiçmez, depremden ders alınması gereken bir dönemde kalıcı konutlar için hızlı hareket edildiği ve yer seçiminin uygun yapılmadığı görüşünde:
"Meralar, ormanlar ve tarım arazilerinin, imar planları devre dışı bırakılarak Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın tek taraflı kararlarıyla, yasalar dikkate alınmadan, Tarım ve Orman Bakanlığı dahil Toprak Koruma Kurullarının görüşleri gündeme alınmadan imara açılacak olması son derece yanlış."
'KENTLER SADECE KONUTTAN İBARET DEĞİLDİR'
Sami Teymurtaş da yerleşim alanlarıyla ilgili yer seçimi yapılırken mühendislik, sosyolojik, ekonomik gibi boyutların tümünün birlikte değerlendirilmesi gerektiğini vurguladı. Kentsel ve kırsal alanların sadece konutlardan ibaret olmadığını ifade eden Teymurtaş, sanayi, ticaret, tarım gibi sektörleri de içerecek çalışmalardan sonra yeniden inşa sürecine başlanması gerektiğini söyleyerek ekledi: "Ancak bu şekilde nitelikli ve refah düzeyi yüksek mekânlar kurgulanabileceği ortadayken, sadece konut alanları üzerinden popülist, bilimi, toplumu ve meslek odalarını dışlayan, şeffaf şekilde yürütülmeyen bu süreci anlamak mümkün değil."
KAHTA'DA SEÇİLEN ALAN İÇİN SEL UYARISI
Yetkililer deprem konutları için seçilen alanların zemin etütlerinin yapıldığını ifade ederken yeniden inşa sürecinde bütüncül bir afet önleme politikasıyla hareket edilip edilmediği konusunda soru işaretleri var. Öyle ki Kahta'da seçilen alan yakın zamanda da örneği görülen sel gibi ikincil felaketlere zemin hazırlayabilir.
Alüvyonel zeminlerin dere yataklarının, derelerin bıraktığı malzemeden oluştuğuna işaret eden Teymurtaş, "Taşkın sınırları içerisinde yer almasından dolayı oluşabilecek afetlerden bir tanesi sel" diyerek ekledi: "Siz derenin alanını küçültürseniz doğa bir şekilde kendine bir yol buluyor. Ve bu yolu bulduğu yer de maalesef insanların ölümüne neden oldu. Şanlıurfa ve Adıyaman'da ikinci bir afet yaşandı." (Kaynak)
