Uşak’ta bulunan altın madeni verdiği tahribat korkunç boyuta ulaştı: Köyün suyu kesildi, hayvanlar satıldı

Avrupa'nın birinci, dünyanın ikinci en büyük altın madeni olarak gösterilen Uşak’taki Kışladağ Altın Madeni, Kanada menşeili Eldorado’ya ait. Ancak maden, yöre sakinlerinin yaşamını katlanılamaz hale getirdi. Altın madenciliği yapılan bölgeler, ciddi tahribat altında. Üstelik bu bölgelerde siyanür kullanımı oldukça yaygın. Eşme’nin Kışladağ bölgesinde, TÜPRAG şirketine ait olan ve yaklaşık 16 yıldır faaliyet gösteren altın madeninin doğaya verdiği zarar korkunç boyutta. Madene dört kilometre uzaklıkta bulunan Gedikler köyünde, şirketin hammaddeye ulaşmak için yaptığı ‘dinamitli patlatmalar’ sonrasında yeraltı su kaynağının önce yönü değişti, ardından da kurudu. Bu yüzden artık köye günde yalnızca iki saat su veriliyor. Geri kalan saatlerde ise su bulmak imkânsız. Köyünün başlıca geçim kaynağı tarım ve hayvancılık. Hâl böyle olunca köyde tarım durma noktası geldi. Kimi köy sakini hayvanlarını satmak zorunda kaldı.

‘ÇEVRE KÖYLERDEN SU TAŞINIYOR’

BirGün’de yer alan habere göre 100 haneden oluşan ve 400 yurttaşın yaşadığı köyün sakinleri, sekiz aydır bu durumdan mustarip. Madenin faaliyetleri nedeniyle musluklardan akan suyu içemeyen köylüler, şimdilerde ise akacak bir su bile bulamıyor. Yetkililerin bu soruna getirdiği ‘çözüm’ ise köye tanker ile su getirmek. İl Özel İdare, köye günde sadece bir tanker su getiriyor, bu yetmeyince de çevre köylerden su taşınıyor. Köylülerin aktardığına göre su ihtiyacını karşılayamayanlar arasında yağmur sularını biriktiren bile var.

Üstelik Gedikler köyünün başlıca geçim kaynağı tarım ve hayvancılık. Hâl böyle olunca köyde tarım durma noktası geldi. Kimi köy sakini hayvanlarını satmak zorunda kaldı. Yine yurttaşların anlattığına göre, susuzluk yaşanmadan önce 500 tane büyükbaş hayvanın bulunduğu köyde şimdi sadece 250 büyükbaş hayvan mevcut.

‘MADENİN YAPTIĞI BİR PATLAMADA SUYUMUZ KAÇTI’

62 yaşındaki Gedikler köyünden Veli Ünsal, "Maden el verdiği sürece hayatımı sürdürmeye çalışıyorum" diye başlıyor sözlerine. Devamında da şu ifadeleri kullanıyor: "Madenin yaptığı bir patlamada suyumuz kaçtı. Su sabah saatlerinde iki saat kadar akıyor, daha sonra kapanıyor. Köy tüm gün susuz. Beş kuyu açıldı ama hiçbir yerden yeterli su çıkmadı. Köyde hayvanlar bile su bulamıyor ve herkes ineklerini satıyor. Madenin tozundan dolayı da bütün sebzelerimiz kuruyor. İnsan hayatını, suyumuzu ve ekinlerimizi önemsemiyorlar."

‘HERKES YAĞMUR SULARINI BİRİKTİRİP ONLARLA İHTİYAÇLARINI GİDERMEYE ÇALIŞTI’

Veli Ünsal, yaşanan su sorununu gerekçe göstererek, zarar ettiğini ve tarlasını satmak zorunda kaldığını söylüyor. Hemen devamında da "Maden yıllardır burada ama kimse şikâyetimizi duymuyor" diyor ve ekliyor: "İnsanlar köyden uzaktaki çeşmelerden gidip bidonlarla su alıyor. Kış boyunca her çatının altında kova vardı. Herkes yağmur sularını biriktirip onlarla ihtiyaçlarını gidermeye çalıştı. Bizim karpuzumuz ve domatesimiz çok güzel olurdu. Şimdi ilk yağmurda hepsi çürüyüp, dökülüyor. Bu topraklar bizim ama birisi Kanada’dan geliyor ve bizim düzenimizi bozuyor. Bir gün gelecek bizi de bu köyden göndermeye çalışacaklar."

Ünsal, köydeki çalıların bile kuruduğunu dile getiriyor ve soruyor: "Çalının kuruduğu yerde insan hayatı ne olur?"

‘EVLERİN ÇOĞUNA ULAŞMIYOR’

İl Özel İdaresi’nin tankerle getirdiği suyun dışında, dağıtımı muhtarlık yapıyor. Bu işle de muhtarın kardeşi olan İbrahim Gülmez ilgileniyor. Gülmez şunları dile getiriyor: "Sabah saat 10.00’da suyu veriyoruz, 12.30 veya en geç 13.00’de kapatıyoruz. Suyu verdiğimizde evlerin çoğuna ulaşmıyor bile. İnsanlar kovayla su biriktiriyor. Hayvanı çok olanlar tankerlerle göletlerden su taşıyor. Buradaki su zaten içilmiyor. Çevremizde tarihi su pınarları var oralardan su taşıyoruz. İçme suyumuz zaten yeterli değil."