Dolarizasyon artıyor: TL için iyimser olmak zor

ARTI GERÇEK - ABD Merkez Bankası Fed'in, faizlerin en az bu yıl boyunca mevcut seviyesi olan yüzde 2.25 ile yüzde 2.50 arasında kalacağı mesajı gelişmekte olan ülke para birimlerine destek oldu.

TL'de ise Fed kararları ilk etki olarak sert değer kazancına neden olsa da bu kazanımların neredeyse tamamı ortadan kalkmış durumda.

Türk Lirası; Türkiye ABD ilişkilerine yönelik endişeler başta olmak üzere lokallerin altı aydır aralıksız her hafta devam eden döviz alımlarının da etkisiyle dün dolar karşısında kazanımlarını koruyamayan tek gelişmekte olan ülke para birimi oldu.

SEÇİM ÖNCESİ YURTTAŞ DOLAR ALMAYA DEVAM EDİYOR

Dolar/TL, Fed kararı öncesi 5.4850 civarında işlem görürken, karar sonrası gece saatlerinde 5.4069'a kadar gerilese de dün günü 5.46'nın hemen üzerinde tamamlayarak neredeyse Fed öncesi seviyelere yeniden yükselmiş oldu.

Ancak kur bu seviyelerde tutunamayarak yeniden yönünü yukarı çevirdi. Lira, dün gelişen piyasa para birimlerinden negatif ayrıştı. Dolar kuru bugün 5.47 seviyelerinde dalgalanıyor. Euro ise 6.23 seviyelerinde.

HER DÜŞÜŞ ALIM FIRSATI OLARAK GÖRÜLÜYOR

Bankacılar dün "dolar/TL'deki düşüşü sınırlayan en önemli etken" sözleriyle ABD Türkiye ilişkilerine yönelik endişeleri öne çıkarırken bunun yanında İsrail Suriye arasındaki Golan Tepeleri'ne yönelik açıklamalar da bölgede jeopolitik endişelerin kısa sürede sona ermeyeceğini gösterdi.

Bir bankanın döviz masası işlemcisi, "ABD ile ilişkileri daha kötü bir noktaya götürebilecek yeni bir gelişme İsrail Suriye arasındaki Golan Tepeleri'ne yönelik egemenlik tartışması olacak. Bunun ötesinde yerel seçimleri bekleyen piyasalarda lokallerin dövize her geçen gün daha da yöneldiğini görüyoruz. Makro gelişmeler de henüz piyasa dostu diyebileceğimiz boyutta değil" dedi ve ekledi:

"Dolayısıyla bugünlerde TL açısından iyimser olmak çok zor. Teknik olarak dolar/TL'de aşağı yön mümkün olsa da özellikle lokallerin döviz talebine baktığımızda beklentilerdeki bozulma düzelmeden bir iyimserlikten bahsetmek oldukça zor. Çünkü yereller şu an her düşüşü yeni bir alım fırsatı olarak görüyorlar. Bunun için önce seçimlerin sonuçlanması gerekecek."

ABD İLE İLİŞKİLER VE TIRMANAN F-35 GERİLİMİ

Reuters'da dün sabah yayımlanan özel habere göre ABD'li yetkililer Türkiye'ye F-35 savaş uçaklarının verilmesi hazırlıklarının yakında askıya alınabileceğini belirtti. Atılması halinde bu adım, Washington'un Ankara'nın aynı anda hem F-35 uçaklarına hem de Rusya'nın S-400 hava savunma sistemine sahip olamayacağına dair şimdiye kadar verdiği en güçlü sinyal olacak.

Öte yandan ABD Başkanı Donald Trump İsrail'in 1967 yılında Suriye'den ele geçirdiği Golan Tepeleri üzerindeki egemenliğini tanıma zamanının geldiğini belirtti. Trump, ABD politikasında önemli bir değişikliği yansıtan bu açıklamasıyla İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu'ya 9 Nisan'da yapılacak seçimlerde yeniden seçilmek için kampanya yürüttüğü bir ortamda destek verdi.

YERELLERİN DÖVİZ MEVDUATI REKOR KIRDI

Lokallerin devam eden döviz talebi de kurdaki olası düşüşleri engelleyen önemli bir neden olmaya devam ediyor. Yaklaşık altı aydır döviz birikimlerini kesintisiz artırmaya devam eden bireylerin yabancı para cinsinden mevduat ve fonları 15 Mart haftasında 1.64 milyar dolar artışla 105.7 milyar dolar ile tarihi zirveye yükseldi.

TCMB verilerine göre, bireysellerin yanında kurumsalları da içeren yurt içi yerleşiklerin toplam kıymetli maden dahil yabancı para mevduat ve fonları ise 15 Mart ile biten haftada 4 milyar dolar artışla 175.8 milyar dolara yükselerek rekor kırdı.

TÜRKİYE'DE DOLARİZASYON ARTIYOR

Konuyla ilgili bazı veriler paylaşan Dünya gazetesi yazarı Özcan Kadıoğlu, Twitter mesajlarında şu ifadelere yer verdi:

"Yönetenlerin pansuman tedaviler yerine görevi TL ‘ye olan güveni sağlamaktır. Ülkemizde dolarizasyon artıyor.

Bizim ligde kırılgan ülke ekonomilerine her alanda fark atmışız. 2018 yıl sonuna göre kırılgan ekonomilerin para birimleri yüzde 1,4 değer kazanırken, Türk Liramız yüzde -3,0 değer kaybetti. Enflasyonda 6, CDS piriminde 2,3
MB faizinde 3,76 kat yüksek faiz ödüyoruz."

Yönetenlerin pansuman tedaviler yerine görevi TL ‘ye olan güveni sağlamaktır

Ülkemizde
Dolarizasyon artıyor

YABANCI PARA MEVDUATI / TOPLAM MEVDUAT ORANI %

1985 : % 13
1990 : % 26
1995 : % 55
2000 : % 45
2005 : % 36,1
2010 : % 29,8
2015 : % 43,9
2019 (Güncel) :% 53,1 pic.twitter.com/mCuj9JeBJ4

— Özcan KADIOĞLU ?? (@okadioglu) March 21, 2019

Bizim ligde kırılgan ülke ekonomilerine her alanda fark atmışız

2018 yıl sonuna göre kırılgan ekonomilerin para birimleri
% 1,4 değer kazanırken

Türk Liramız % -3,0 değer kaybetti

Enflasyonda 6
CDS piriminde 2,3
MB faizinde 3,76 kat yüksek faiz ödüyoruz

Kaynak @mahfiegilmez pic.twitter.com/BplxDe0tJz

— Özcan KADIOĞLU ?? (@okadioglu) March 22, 2019

DÖVİZ MEVDUAT STOPAJLARI YÜKSELTİLDİ

Öte yandan, dün alınan bir kararla döviz mevduat hesaplarındaki bir yıllık stopaj oranı yüzde 16'dan yüzde 20'ye yükseltildi.

Tam mükellef kurumlar tarafından yurt dışında ihraç edilen tahvillerin stopaj oranları yeniden belirlendi. Döviz tevdiat hesaplarına uygulanan stopaj oranları yükseltildi. Resmi Gazete’nin dünkü sayısında yayımlanan konuya ilişkin Cumhurbaşkanı kararına göre, tam mükellef kurumlar tarafından yurt dışına ihraç edilen tahvillerin stopaj oranı; vadesi bir yıla kadar olanlardan elde edilen faizlerden yüzde 7, bir ile üç yıl arasında olanlardan elde edilen faizden yüzde 3, vadesi üç yıl ve daha uzun olanlardan elde edilen faizden ise yüzde sıfır olarak belirlendi.

Aynı kararla, bir yıla kadar vadeli döviz tevdiat hesapları (DTH) ile döviz katılma hesaplarına ödenen kâr payları uygulanan stopaj oranları yüzde 20’ye yükseltildi. Bir yıldan uzun vadeli hesaplarda ise stopaj oranı yüzde 18 olarak belirlendi.