Piyasalarda bir kez daha Huawei tedirginliği
Piyasalar yarınki Fed kararlarını beklerken, ABD'nin Çinli Huawei'ye karşı üst üste attığı adımlar yatırımcıları tedirgin ediyor.
Asya borsaları ABD'nin Çinli telekomünikasyon şirketi Huawei'ye suçlamalar yöneltmesinin uzun süredir beklenen ABD-Çin ticaret anlaşması umutlarına yeni bir darbe vurmasıyla gerilerken, dolar iki haftanın dip seviyesine yakın seyrediyor.
ABD Adalet Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, Huawei'ye açılan davanın yanı sıra şirketin Mali İşler Direktörü (CFO) Meng Wanzhou'nun da 13 ayrı suçtan yargılandığı ifade edildi. Huawei'nin bankalara yalan söylemek, kara para aklamak ve para transferi dolandırıcılığı gibi suçlarla adaleti engellediği öne sürülen açıklamada, şirketin aynı zamanda ABD'li telekomünikasyon şirketi T-Mobile'ın ticari sırlarını çalmakla suçlandığı kaydedildi.
Açıklamada, Kanada'da tutuklanan Huawei Mali İşler Direktörü Meng'in ABD'ye teslimi için resmi başvuruda bulunulduğu belirtildi. Meng, ABD'ye teslim edilmesi durumunda Huawei'nin İran ile faaliyetleri konusunda "ABD bankalarını yanlış yönlendirmek" başta olmak üzere 13 ayrı suçtan yargılanacak.
KANADA'DA GÖZALTINA ALINMIŞTI
Kanada, ABD'nin İran yaptırımlarını delmek için sahtekarlık yaptığı gerekçesiyle Washington yönetiminin talebi üzerine Huawei Mali İşler Direktörü (CFO) Meng Wanzhou'yu 1 Aralık'ta Vancouver'da uçakla aktarma yaparken gözaltına almış, olay basına daha sonra açıklanmıştı.
Çin, Kanada'nın Pekin Büyükelçisi John McCallum'u Dışişleri Bakanlığına çağırmış ve Meng’in serbest bırakılmasını talep ederek aksi durumda bunun "ciddi sonuçları olacağı" uyarısında bulunmuştu.
Çin tarafı, Meng vakasından sonra Kanadalı iş insanı ve girişimci Michael Spavor ve eski diplomat Michael Kovrig'in ulusal güvenliği tehdit eden etkinliklere karıştıkları gerekçesiyle gözaltına alındığını açıklamıştı. Mıng, 12 Aralık'ta Kanada'da çıkarıldığı mahkemece 10 milyon Kanada doları kefaletle şartlı serbest bırakılmıştı.
Kanada Hükümeti'nden 3 Ocak'ta yapılan açıklamada, Çin'in 1 Aralık'tan bu yana 13 Kanada vatandaşını gözaltına aldığı ancak bunlardan sekizinin serbest bırakıldığı kaydedilmişti. Kanada makamları, Çin hapishanelerindeki vatandaşlarının sayısının 200'ü aştığını belirtiyor.
GELİŞMELER PİYASALAR TARAFINDAN İZLENİYOR
Tüm bu gelişmeler piyasalar tarafından da yakından takip ediliyor. Japonya dışındaki Asya-Pasifik borsalarını izleyen MSCI endeksi dalgalı seyir izleyerek güne başladıktan sonra diğer bölgesel piyasaların açılmasıyla kayıplarını artırdı. Avustralya ve Yeni Zelanda kayıplara öncülük etti. Avustralya borsası yüzde 0.7, Güney Kore'nin KOSPI endeksi yüzde 0.3 geriledi. Japonya'nın Nikkei endeksi yüzde 1 geriledi. ABD borsası vadeli işlemleri Wall Street'deki zayıf seyrin ardından ivme kaybetti. S&P 500 endeksinin vadeli işlemleri yüzde 0.4 geriledi.
ABD Adalet Bakanlığı'nın Huawei'yi, ABD'li şirket T-Mobile'a ait ticari sırları çalmak ve İran yaptırımlarını ihlal ederek bankaları dolandırmakla suçlamasının ardından küresel büyümeye ilişkin kötümserlikle zaten sarsılmış olan yatırımcı güveni tekrar zedelendi.
Piyasalar Çin Başbakan Yardımcısı Liu He'nin yarın ve perşembe günü ABD yetkilileriyle yapacağı ticaret görüşmelerini temkinli bir şekilde beklerken, Huawei'ye yönelik bu suçlama ABD ve Çin arasındaki ticaret anlaşması ihtimalini zedeleyebilir.
Japon Yeni, ABD Adalet Bakanlığı'nın Çinli telekomünikasyon şirketi Huawei'yi dolandırıcılıkla suçlayarak ABD-Çin ticaret gerilimlerini artırmasının ardından, yatırımcıların güvenli liman varlıklara yönelmesiyle başlıca para birimleri karşısında yükseldi.
Piyasa belirsizliği ya da ekonomik stres dönemlerinde talep gören yen yüzde 0.15 artışla 109.19'a çıkarken, dolar endeksi 95.72 ile yatay seyrediyor.
PİYASALAR FED'İN FAİZ KARARINI BEKLİYOR
Piyasa katılımcıları Fed'in Federal Açık Piyasa Komitesi'nin bugün ve yarın yapacağı politika toplantısına odaklanmış durumda. Fed Başkanı Jerome Powell'ın küresel ivmenin zayıflamasıyla ABD ekonomisine yönelik artan riskleri ifade etmesi bekleniyor.
Yatırımcılar, Fed'in, ABD'deki şirket bilançolarının zirveye ulaştığı sinyalleri ve hem ülke içinde hem de küresel olarak ekonomik ivme kaybı nedeniyle para politikasına ilişkin 2018'dekinden daha temkinli yaklaşım sergilemesini bekliyorlar. Faiz oranı vadeli işlem piyasası Fed'in bu yıl faiz artırımı yapmasını fiyatlamıyor.
PETROL, VENEZUELA YAPTIRIMI SONRASI HAFİF YÜKSELDİ
Bu arada petrol fiyatları, ABD'nin Venezuela devlet petrol şirketi PDVSA'ya yaptırım getirmesinin ardından hafif yükseldi. ABD'nin bu adımı Venezuela'nın ABD'ye yaptığı ham petrol ihracatını ciddi ölçüde sınırlayabilir.
Bu adıma rağmen işlemciler yüksek miktarda küresel petrol arzının ve Çin başta olmak üzere ekonomik yavaşlamanın ham petrol fiyatlarını kontrol altında tuttuğunu söylüyorlar. Brent ham petrolünün en yakın vadeli varil fiyatı yüzde 0.2 artışla 60.05 dolarda.
ALTIN FİYATLARI YEDİ AYDAN SONRA ZİRVEDE
Altın fiyatları, ABD Adalet Bakanlığı'nın Huawei'yi dolandırıcılıkla suçlamasının ardından yatırımcıların ABD-Çin ticaret gerilimlerinde tırmanma endişeleriyle riskli varlıklardan uzaklaşmasıyla yedi aydan uzun sürenin zirvesini gördü. Spot altının ons fiyatı ilk işlemlerde 1,304 dolar ile 14 Haziran 2018'den bu yana en yüksek seviyesine ulaştıktan sonra 1,303 dolarda bulunuyor. (EKONOMİ SERVİSİ)