'Sendikasız işyerlerinde durum belli değil'
Koronavirüs salgınından en fazla etkilenecek kitlesel kesim olarak işçiler hem çalışma biçiminin esnek hale getirilmesi, hem de üretimin durması ile ilgili sorunlar yaşıyor. Ancak doğru bilgi ancak sendikalı işçilerden gelebiliyor. Çünkü sorunları dile getirebilecek sosyal medyadan başka bir mecra yok. 'Ekmek arası ıspanak' olayında olduğu gibi bu işsizlikle sonuçlanabiliyor.
Bazı işverenler kısa çalışma ödeneğine başvururken bir kısım işyerinde ise işçilerin ücretsiz izne çıkarıldığı belirtiliyor. Türkiye Tekstil, Örme, Giyim ve Deri Sanayii İşçileri Sendikası (TEKSİF) Genel Başkanı ve Türkİş Genel Eğitim Sekreteri Nazmi Irgat, "Sendikasız işyerlerinde durum belli değil. İşçilerin ücretsiz izne çıkarıldığı duyumları geliyor" dedi.
BÜYÜK ORANDA YILLIK İZİN KULLANDIRILIYOR
Resmi sayılara göreTürkiye’de toplam 13.8 milyon işçi var. Bu işçilerin sadece 1.9 milyonu sendikalı. İşçilerde sendikalaşma oranı sadece yüzde 13.8. Toplusözleşme yapamadıkları için birçok haktan yararlanamayan sendikasız işçilerin salgın nedeniyle tamamen işverenin insafına kaldığını belirten Irgat,sektörde yaşanan sorunları anlattı.
Cumhuriyet'ten Mustafa Çakır'a konuşan Irgat tekstil işyerlerinde büyük oranda işçilere yıllık izin kullandırıldığını ifade ederek, "İnsanların morali çok bozuk. İşçiler de çalışmak istemiyor. Doğal olarak korkuyor insanlar" dedi. Sendikalı işyerlerinde işçilere ücretli izin kullandırıldığını dile getiren Irgat, "Sendikasız yerlerde ise ne yapıldığını kimse bilmiyor. Büyük çoğunluğu işçilere ücretsiz izin yaptırıyor. Bizden örnek alıp kısa çalışma ödeneğine başvuranlar da var" dedi. İşyerlerinin büyük çoğunluğunda üretimin durduğunu dile getiren Irgat, "İnsanlar çaresizlikten ücretsiz izni kabul etmek zorunda kalıyor. Kanunda böyle bir şey yok. Ancak insanlar çaresiz, korkuyor, ne yapsın?" diye konuştu.
KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİNİN ŞARTLARI VAR
Irgat şöyle devam etti: "İnsanlar panik içinde. O nedenle itiraz edebilen de yok. Durumları iyi olan işverenler için sorun yok. Onlar telafi edebiliyor. Geçen hafta bazı işyerlerinde çalışma vardı. Ancak bu hafta büyük çoğunluğu durdu. İnsanlar korkuyor. Süreç uzarsa küresel bir durum olduğu için çeşitli sorunlar da yaşanacak. Alıcılar siparişleri kesti. İmkânsızlıklar var. İhracat yapan firmalarda işler durdu." Irgat, işverenlerin kısa çalışma için başvuruda bulunduklarını ancak işçilerin bundan yararlanabilmesi için şartlar bulunduğuna da dikkat çekti. Kısa çalışma ödeneği konusunda Türk-İş de bilgilendirme hazırladı. İşverenin yaptığı başvurunun olumlu sonuçlanması halinde; son 3 yıl içerisinde 450 gün işsizlik sigortası primi ödemiş ve son 60 günde hizmet akdine tabi çalışma koşulunu sağlamış işçilere kısa çalışma ödeneği verileceğine dikkat çeken Türk-İş, "Bu koşulları sağlamayan işçilere kısa çalışma ödeneği ödenmeyecektir. Örneğin son 3 yıl içerisinde 400 gün işsizlik sigortası primi ödemiş bir işçi, son 3 yılda 900 günü olmasına rağmen 1 ay önce iş değişikliği yaptığı için 5 gün sigorta bildirimi yapılmayan işçi kanunda belirtilen koşulları sağlamadığı için kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayacaktır" değerlendirmesini yaptı. Türkİş’in hazırladığı bilgi notuna göre asgari ücretle çalışan bir işçi 1561.54 lira kısa çalışma ödeneği alabiliyor
