‘Su kaynakları hızla tükeniyor’

Bilim insanları su kaynaklarının tükenmesinin, gelecekte yaşam ve gıda krizine yol açabileceğini söyledi

HABER MERKEZİ – Bilim insanları, küresel gıda ticaretinin, dünyanın birçok bölgesinde yeraltı su kaynaklarını olağan yenilenme hızının ötesinde tüketildiği uyarısında bulundu. Dünya üzerinde yeraltı sularının kirleticisi ve asıl tüketicisi olan sanayideki su kullanımıysa, araştırmada yer almadı. "Nature" dergisinde yayımlanan bu araştırmada, dünya genelinde tarım üretiminin giderek artan oranda yenilenmesi zor olduğu ve tarım üretiminin yer altı su kaynaklarına dayandığı, küresel gıda ticaretinin büyük bölümünün sürdürülebilirliğinin sıkıntılı olan yeraltı su kaynaklarından sağlandığı belirtildi. Dünya genelinde tarımda kullanılan suyun yüzde 43’ünün yeraltı su kaynaklarından sağlandığına işaret edilen araştırmada, bu oranın 2000 yılında yüzde 20’lerde olduğu ve son 10 yılda yaklaşık beşte bir arttığı vurgulandı.

‘KAYNAKLARIN YÜZDE 11’İ KÜRESEL GIDA TİCARETİ İÇİN KULLANILIYOR’

Dünya nüfusunun büyük çoğunluğunun, gıda ihtiyacını yeraltı su kaynaklarını tüketerek yapılan büyük ölçekli tarım üretiminden sağladığına dikkati çeken bilim insanları, kaynakların tükenmesinin gelecekte gıda krizlerine yol açabileceği uyarısında bulundu. Araştırmada, dünya genelinde yeraltı su kaynaklarının yüzde 11’inin küresel gıda ticareti için tüketildiği, Pakistan, ABD ve Hindistan’ın bu kaynaklarla üretilen tarım ürünlerini en fazla ihraç eden ülkeler olduğu kaydedildi. ABD, Meksika, İran, Suudi Arabistan ve Çin, tarımda yeraltı su kaynaklarını en fazla kullanan ülkeler olurken, bu ülkelerin aynı zamanda söz konusu kaynaklarla üretilen ürünleri en fazla ithal eden ülkeler arasında yer alması dikkat çekiyor.

SU REZERVLERİ TEHLİKEDE

Araştırmada verilen İran örneğinde, ülke pirinç ihtiyacının büyük bölümünü Pakistan’ın Yukarı Ganj ve Aşağı İndus yeraltı suyuyla yapılan üretimden sağladığı, söz konusu kaynakların yenilenme oranından 50 kat hızlı tüketildiği belirtildi. Öte yandan İran’ın kendi tarım üretimi için kullandığı Basra yer altı suyunun yenilenme hızından 20 kat fazla tüketildiği kaydedildi. Londra Üniversitesi Akademisi Öğretim Üyesi Dr. Carole Dalin, yeraltı su kaynaklarının tükenme oranlarının alarm verici düzeyde olduğunu ifade ederek, "Su rezervleri tükenirse gıda fiyatları etkilenir, bu da bütün dünya nüfusunu zor durumda bırakır" değerlendirmesinde bulundu.

DURUM TÜRKİYE’DE DE VAHİM

Türkiye’de tarımsal üretimlerde kullanılan yeraltı sularının hızla tükenmesi en çok Konya havzasında yaşanıyor. Büyük obrukların ortaya çıktığı Konya’da su kıtlığı sürerken, Karapınar ve birçok bölge Konya’da enerji üretim merkezleri haline getiriliyor. Su ihtiyaçları ise çevre göllerden, Sakarya ve Menderes nehirlerinden boru hatları ile bölgeye taşınmaya çalışılırken, suların alındığı bölgelerde yeni birçok sorunu beraberinde getireceği biliniyor. Bir başka örnek ise Bursa ve Trakya’da yaşanıyor. Tarım arazilerinin sanayiye kurban edildiği Bursa’da 10 yıl önce 20-30 metreden çıkan yer altı suları 500 metreye ulaştı. Sanayi bölgelerinde açılan binlerce sondaj yer altı sularını tüketen en önemli neden. Trakya’da ise benzer durum yaşanıyor. Yeraltı suları Trakya’da 400 metrelere kadar çekildi.