Bizans dönemi Mahkemeağacin kaya yerleşimi restore edilecek

Artı Gerçek - Yerleşim tarihi ve yaşam izleri 12'nci yüzyıla kadar uzanan ve Haçlı Seferleri esnasında inşa edildiği düşünülen Mahkemeağacin Mahallesi'ndeki Bizans dönemi kaya yerleşim alanında restorasyon çalışmalarına başlanacak. Bu vesileyle hem alanın korunması hem de turizme kazandırılması planlanıyor.

Ankara Kızılcahamam'a 18 kilometre uzaklıktaki Mahkemeağacin Mahallesi'nde tüf kaya kütlesinin işlenmesiyle oluşturulmuş bir Bizans dönemi yerleşim alanı olarak biliniyor. Duvarlarında Latin ve Malta haçı motifleri bulunan kaya yerleşiminde yapılan kazı çalışmaları ve araştırmalarda şimdiye kadar 21 oda tespit edilmiş durumda.

Teraslar halinde iki sırada düzenlenmiş odaların üst sırasında dini ve idari işlevi olan mekanlar, alt sırada ise üzüm işlikleriyle depolar yer alıyor. Bu alanda karşılaşılan üzüm işliklerinin benzerleri İtalya, İspanya ve Portekiz'de de bulunuyor.

Yürütülen kazı çalışmalarında ele geçen 19'uncu yüzyıl seramik ve lüle parçaları ile yerleşimin önünde ayakta kalan geç Osmanlı dönemi konutları, yerleşim alanının Cumhuriyet dönemine kadar bazı değişikliklerle kullanılmaya devam edildiğine dair izler taşıyor.

YAPILAR, DOĞAL KOŞULLAR VE İNSAN TAHRİBATLARI NEDENİYLE ZARAR GÖRMÜŞ

Üçüncü derece arkeolojik sit alanı olan bölgede, özellikle güneş ve yağmur gibi doğal koşullar ve insan eliyle yapılan tahribatlar nedeniyle kaya yerleşimindeki yapıların ön kısımları zamanla yıkıldı.

Anıtsal boyutta inşa edilen Bizans dönemi kaya yerleşiminde bugüne kadar sürdürülen çalışmaların ardından yapıların restore edilmesi kararı alındı. Bu vesileyle 800 yıllık tarihe sahip kültürel miras korunmaya alınacak ve bölge turizme kazandırılacak.

"ASKERİ VE DİNİ MERKEZ İŞLEVİ GÖRÜYOR"

Alandaki kazı çalışmalarını yürüten müze araştırmacısı Mehmet Sevim, alanın tarihi, yürütülen çalışmalar ve yapılacak restorasyona ilişkin yaptığı açıklamada, elde edilen bulguların yerleşim alanının askeri ve dini bir merkez işlevi gördüğüne işaret ettiğini belirtiyor. Sevim, kaya yerleşiminin Hristiyanların Kudüs'e kadar uzanan hac yolu güzergahı ile Cenevizliler ve Venediklilerin ticaret ağına hizmet eden bir alan olduğunu söylüyor.

Mehmet Sevim, alanda 2011'de kazı çalışmalarına başladıklarında odaların samanlık ve ahır olarak kullanıldığını gördüklerini, doğal koşullar nedeniyle oluşan çökme yığıntılarını ve köylülerin hayvanları için kullandıkları odaları temizlediklerini anlatıyor.

"TÜF YAPILARI KORUNACAK"

Projesi onaylanan ve gelecek sezonda başlanması öngörülen restorasyonla zarar gören tüf yapıların korunacağını vurgulayan Sevim, restorasyon süreci nedeniyle durdurulan kazıların da projenin tamamlanmasından sonra devam edeceğini belirtiyor.

Kaya yerleşim alanının, aslında bir istasyon olarak geçtiğine dikkati çeken Sevim, "Üzüm işliklerinde üretilen ürünler Karadeniz'den ticaret yoluyla bütün dünyaya satılıyor ya da hac yolu güzergahında da bu ürünlerin kullanıldığını düşünüyoruz." diyor.

Sevim, üzüm işliklerinden şarabın yanı sıra sirke ya da pekmez gibi ürünlerin de elde edildiğini belirterek, "Dört tane üzüm işliği ele geçti şu ana kadar, fazlasını da bekliyoruz." ifadelerini kullanıyor. (AA)