Coldplay'in Bükreş konserine konuk olan Roman şarkıcıya sahnede ırkçı taciz

Artı Gerçek - Romanya'da, anadillinde yaptığı manele müziği adı verilen folklorik şarkılarla YouTube'da milyonlarca kez izlenen Roman şarkıcı Babasha, dünyaca ünlü rock grubu Coldplay'in Bükreş konserinde sahneye çıktı. Grubun solisti Chris Martin'le düet yapan şarkıcı, ırkçı saldırılara maruz kaldı.

Babasha sahnede Martin'le beraber şarkı söylemeye başladığında dinleyiciler arasından gelen yuhalama sesleri neredeyse ikilinin sahnedeki sesini bastırdı.

'BU KADAR KÖTÜ OLMASINI BEKLEMİYORDUM'

Grubun solisti Chris Martin, giderek daha popüler hale gelen Romanyalı müzisyeni Ulusal Arena'da toplanan binlerce kişinin önünde düet yapması için bizzat davet etmişti ancak ikisi de bu düzeyde bir ırkçılığa maruz kalacaklarını beklemiyordu.

Euronews'in haberine göre Babasha, olayın ardından TikTok'ta paylaştığı mesajında, "(Seyircilerin) tepkisini bekliyordum ama bu kadar kötü olmasını beklemiyordum" dedi.

AVRUPA'NIN EN ÖTEKİLEŞTİRİLMİŞ AZINLIĞI

Babasha'ya göre sorun, Avrupa'nın en büyük ve en ötekileştirilmiş azınlığınından olması ve icra ettiği manele müziğinin Romanya'da pek çok kişi tarafından alt sınıfların ve suç çevrelerinin müziği olarak aşağılanması.

Babasha, “Manele sadece ırkçılık yüzünden kötü şöhrete sahip, müziğin kendisi yüzünden değil” diye açıkladı.

HALK MÜZİĞİNİ MODERN ELEKTRONİK SESLERLE HARMANLIYOR

Manele adlı müzik türü, Romanya’ya komşu Sırbistan'da popüler olan turbofolk , Yunanistan'daki skiladiko veya Bulgaristan'daki chalga’dan çok da farklı değil. Bu tür de halk müziğini modern elektronik seslerle harmanlıyor. Ancak, sadece 1990'larda popüler olan turbofolk'un aksine, çoğunlukla Roman sanatçılar tarafından icra edilen manele çok daha uzun bir geçmişe sahip ve Roman toplumunun geleneklerine derinlemesine kök salmış durumda.

Manele müziğinin aslında Romanlar tarafından dans müziği olarak İstanbul'dan Romanya'ya getirildiği ifade ediliyor.

Özellikle, Mart 2010'da Cluj şehir meclisi taksi şoförlerinin çalışırken bu müzik türünü dinlemelerini yasakladı ve aynı kural, aynı yılın mayıs ayında Galati'de de toplu taşıma operatörlerinde uygulandı.

Uzmanlar bu direnişi rap ya da reggaeton'a karşı gösterilen tepkiyle aynı nedenlere bağlıyorlar. Bu türler artık ana akım olarak görülüyor.

MADONNA KONSERİNDE DE IRKÇILIK

Avrupa'nın önde gelen Roman aktivistlerinden Avrupa Roman Vakfı Başkanı Željko Jovanović de "Bu Romanya açısından pek de yeni bir haber değil. Birkaç yıl önce Madonna Romanya'da bir konser verdi ve Roman karşıtı ayrımcılığa karşı konuşmayı seçtiği için yuhalandı" dedi.

Jovanović, sıradan insanlar Babasha gibi müzisyenlerden özel hayatlarında keyif alsalar da, yüzyıllardır süregelen olumsuz duygular ve siyasi anlamda değişim olmaması nedeniyle Roman karşıtı söylemlerin siyasetçiler için halkı öfkelendirmenin ve puan toplamanın çok kolay bir yolu haline geldiğini söyledi.

Jovanović şöyle devam etti:

"Romanya'da Romanların isimlerinin değiştirilmesine yönelik siyasi girişimler oldu. Çünkü Romenler, Roman toplumu ile Romanya'nın yurtdışında sık sık karıştırılmasına kızıyorlardı. Bu yüzden Romanların resmi adını tarihsel olarak aşağılayıcı bir terimle değiştirmek istediler."

Bu arada, Avrupa'daki Romanların içinde bulunduğu durum kötüleşmeye devam ediyor.

Jovanović, "Veriler, yıkımın o kadar yüksek olduğunu gösteriyor ki, işsizlik seviyesi, hatta temiz su ve önleyici sağlık hizmetlerine erişim seviyesi, Sahra Altı Afrika veya Güney Asya gibi bölgelerden daha kötü" diye ekledi.

Bazıları Avrupa'da Romanlara yapılan kötü muameleye karşı çıkarken, Jovanović çoğunluktan korktuğu için çekimser kalan çok daha fazla kişi olduğuna inanıyor.

Yine de durumun düzeleceği konusunda umutlu konuşan Jovanović şöyle diyor:

"Dünya genelinde benzer durumların tarihine bakarsanız, ilk olarak bunun uzun bir mücadele olduğunu fark edersiniz. İkincisi, Romanlar arasında siyasi örgütlenme ve siyasi güç gerektiriyor.

Üçüncüsü, medya, siyaset ve ekonomi dünyasında kamu kurumları üzerinde etkisi olan dostlara ihtiyacınız var ki okulların, üniversitelerin ve medyanın - kamuoyunun oluştuğu yerlerin - farklı bir şekilde yeniden şekillendirmesine yardımcı olsunlar. Bu koalisyon kurulmazsa bu durum daha da uzayacak ve daha da tehlikeli bir hal alacaktır."

RUMEN SANATÇILARDAN DESTEK

Vița de Vie'den rock müzisyeni Adrian Despot Facebook'ta yaptığı bir paylaşımda, "Senin yerinde olmadığım, o ikiyüzlülük okyanusunda yıkanmadığım için seni kıskanıyorum bile" dedi.

Pop yıldızı Loredana Groza da yerel yayın organı Observator Press'e verdiği demeçte, "Bunu çok cesur ve güzel bir fikir olarak buldum çünkü kabul, kapsayıcılık ve her sanatçıya, her müzik türüne saygı duyulması gerektiğini kabul etmekle ilgili" dedi.

Son olarak, rock grubunun Bükreş'teki arka arkaya performanslarının ikinci gecesinde Martin, konseri "Şok olmuş, üzgün ve kızgın" olduğunu söyleyerek açtı.

CHRIS MARTIN: DAHA İYİ YUHALAYIN

Perşembe günü "İnsanlar eşit muamele görmeli ve Romanyalılar bunu hak ediyor" diyen Martin, seyircilerden kendisini yuhalamalarını ve bir önceki geceden "daha iyi yuhalamalarını" istedi.

Ardından Babasha'yı tekrar sahneye çıkardı ve bu kez seyirciler dans etti, ardından Roman sanatçı için uzun bir alkış koptu.

Babasha, çarşamba günü Bükreş seyircisinin saygı ve takdir eksikliğinden duyduğu hayal kırıklığına rağmen yılmamış görünüyor.

TikTok'ta yaptığı açıklamada, "Dünyadaki tüm yuhalamalara rağmen (Coldplay'in davetini) yine de kabul ederdim çünkü böyle bir şey hayatta bir kez olur…Ben sadece 22 yaşında, gece gündüz bir hayal için çalışan bir çocuğum, manele söylüyor olsam da fark etmez." (Kaynak)