Daskyleion kazılarında Anadolu'nun ilk oyun tablası bulundu: 2 bin 500 yıl önceye ait
Artı Gerçek - Oyun tahtası olarak kullanıldığı düşünülen buluntu tablette, Eski Yunan kaynaklarında adı Megabazos olarak telaffuz edilen ve Persli bir yerel kişiyi işaret ettiği düşünülen Bagabazos isminin “Bagabazos zar oyuncusu” şeklinde yazılmış olduğu tespit edildi.
Oyun tablası olarak kullanılan tabletin üzerinde Frig alfabesiyle “Bagabazos’un zar oyunu” ya da “Bagabazos zar oyuncusu” yazıyor.
Daskyleion’daki kazılar, Balıkesir’in Bandırma ilçesine bağlı kırsal Ergili Mahallesi’nde Manyas Gölü yakınındaki Hisartepe mevkisinde gerçekleştiriliyor. Bölgede 2023 yılı kazı dönemi henüz tamamlandı.
Arkeofili'de yer alan bilgilere göre, Daskyleion, Küçük Asya’nın birçok antik Yunan yerleşimine ev sahipliği yaptığı dönemlerden beri Balıkesir’in Bandırma ilçesinde Manyas Gölü kıyısında yer alıyor. Antik kentte az da olsa Tunç Çağı’ndan itibaren insan izlerine rastlanıyor ve MÖ 8. yüzyıldan itibaren de bu izler yoğunlaşıyor. Mevcut bulgular ışığında, İlk Çağ’da Daskyleion'un önemli bir yerleşim merkezi olduğu anlaşılıyor.
TABLET, FRANSA'NIN ULUSAL BİLİMSEL ARAŞTIRMA MERKEZİ'NDE İNCELENDİ
Anadolu Ajansı'nın haberine göre, Kazı Ekibi Başkanı ve Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi’nden Prof. Dr. Kaan İren, Daskyleion’da buldukları bir eserin üzerinde yazı olduğunu ve yazının Fransa Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezinden Dr. Rostyslav Oreshko tarafından incelendiğini belirtiyor.
Prof. Dr. İren, incelenen tablete dair şu bilgileri aktarıyor:
“Dr. Oreshko, Anadolu tarihi için önemli bir keşifte bulundu. Bulunan parça bir zar oyun tahtası olduğunu gösteriyor ve üzerinde ‘Bagabazos’un zar oyunu’ ya da ‘Bagabazos zar oyuncusu’ yazıyor. Yazıt, Frig alfabesi ile yazılmış, Bagabazos, Persli bir kişi. Eski Yunan kaynaklarında ismi Megabazos olarak telaffuz ediliyor.”
ANADOLU'NUN İLK OYUN TABLASI... 5'NCİ YÜZYILA AİT
Araştırmacılar, milattan önce 5. yüzyıla ait bu oyun tablası ilgili böyle bir arkeolojik verinin Anadolu’da ilk defa Daskyleion’da keşfedildiğini belirtiyor.
Bu yıl ulaştıkları Frig yapısının, milattan önce 8. yüzyıla ait kent giriş suru ve kulesi olduğunu belirlediklerini belirten İren, surun 4-5 metre yüksekliğinde olduğunu ve kulenin ise 8 metre olan kalınlığında olduğunu söylüyor.
İLK KAZILARDA BÖLGENİN PERS SATRAPLIK MERKEZİ OLDUĞU KEŞFEDİLDİ
Daskyleion’un yeri ilk kez 1952 yılında Kurt Bittel tarafından belirlendi. 1954 yılında, Ekrem Akurgal burada kazılara başladı. 1960 yılına kadar kazılara devam eden Akurgal, buluntular arasında yer alan 500 adet Bulla’nın (mühür) bazıları üzerinde Xerxes adının bulunmasıyla, Pers Satraplık Merkezi’nin Hisartepe’de yer aldığını kanıtladı. Kazılara 1960 yılında ara verildikten sonra, 1988 yılında Ege Üniversitesi’nden Prof. Dr. Tomris Bakır Başkanlığı’nda tekrar başlandı. Daha sonra 2008 yılından itibaren de Muğla Üniversitesi’nden Prof. Dr. Kaan İren başkanlığında kazılar devam ediyor.
DASKYLEİON ANTİK KENTİ HAKKINDA
Lidya Krallığı tarafından yapılmış olan antik kentin tarihi milattan önce 6. yüzyıla dayanmaktadır.
Daskyleion, sözcük anlamı olarak ‘Daskylos’un Yeri’ demek. Damaskus’lu Nikolaos’tan öğrendiğimize göre, MÖ 7. yüzyıl başlarında hanedan kavgaları nedeniyle Lidya’dan sürgün edilen efsanevi Lidya kralı Daskylos, bugünkü güney Marmara Bölgesi’ne antik adıyla Hellespontos Phrygia’sına gelmiş ve burada göl kıyısına yerleşmişti. Yerleşim Daskyleion adını alınca, göl ise “Daskylitis Limme” olarak anılmaya başladı.
Daha sonra Perslerin hakimiyetine geçen bölgede, MÖ 547 yılından itibaren “Anadolu’da Genel Valilik Merkezleri” oluşturuldu. Persler hem Hellespontos’a yakın, hem de yaban kuşlarının ve balığın bol olduğu bir göl kıyısında verimli topraklara sahip, bugünkü Kuş Gölü’nün güneydoğusunda konumlanmış Daskyleion’da (bugünkü adıyla Hisartepe) bir satraplık merkezi kurdu. (KÜLTÜR SANAT)
