Film setlerindeki kazalar için sanatçılardan önlem çağrısı
KÜLTÜR SANAT - İşçi Filmleri Festivali kapsamında oyuncuların işçi olma durumlarına ilişkin "Türkiye’de Bir İşçi Olarak Oyuncu" konulu panel düzenlendi. Taksim’deki Galatasaray Avrupa Pasajı’nda gerçekleştirilen panele, konuşmacı olarak sanatçılar Sermet Yeşil, Tilbe Saran, Fırat Tanış ile Doç. Dr. Mehmet Onat Öztürk katıldı.
‘SETLER SAYISIZ RİSKİ BARINDIRIYOR’
Film ve dizi sektörü çalışanlarının iş kanunlarına göre 41A üzerinden sigortalanması gerektiğini belirten oyuncu Tilbe Saran, "Mali kaygılar nedeniyle çalışanların neredeyse tamamı 41B’li yani serbest çalışan olarak görülürken bir kısmı ise kaçak çalıştırılmaktadır. Bu nedenle istihdam edilen kişi sayısı da bilinmemektedir. Devletin yapması gerekenlerden ilki bu alanda çalışan kişi sayısını tespit etmek olmalıdır. Setler içinde iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili geniş çapta riskler barındıran bir çalışma alanıdır. Sinema televizyon sektörü her seferinde farklı koşullara ihtiyaç duymaktadır. Uzun çalışma saatleri, iş yetiştirme telaşı, zaman baskısı da eklenince setler sayısız riski içinde barındıran bir çalışma alanı haline gelmiştir" diye konuştu.
‘OYUNCULAR İÇİN AĞIR SÖZLEŞMELER’
Oyuncuların bir işverenin emir ve talimatı altında çalıştıklarını belirten oyuncu Sermet Yeşil, "Yapımcılar oyuncuların vergilerini ödemek ve oyuncuların sorumluluğunu almak istemiyorlar. Oyuncuların yapımcılarla yapmış olduğu sözleşmeler çok vahim. ‘Kendi can güvenliğinden kendin sorumlusun’ gibi maddelerin olduğunu görüyoruz. Hatta bir sözleşmede ‘eğer sette başına bir kaza gelirse ve set aksarsa zararı oyuncu tazmin eder. Ölümlü bir kaza geçirirse zarar ailesi tarafından tazmin edilir’ şeklinde sözleşmeler konuluyor" ifadelerini kullandı.
‘İŞ KAZALARI DEVLET TARAFINDAN DENETLENMELİ’
Oyuncuların yaşadığı sorunların kişisel olarak çözülemeyeceğini dile getiren Yeşil, sözlerini şöyle sürdürdü: "Setlerde işçi güvenliği uzmanlarının olması gerektiğini belirten kanunlar olmalıdır. Setlerde yaşanan iş kazaları devlet tarafından denetlenmelidir. Biz sendika olarak adımlar attık. Bir yasamız var fakat bunu işletebileceğimiz bir alan yok. Sendika olarak kurulduğumuzdan beri devletten yardım istiyoruz. Elim kazaları öngörebildiğimiz şeyleri dile getiriyoruz fakat herhangi bir dönüş alamıyoruz."
‘YALNIZCA TİCARİ KAYGILAR VAR’
Oyuncu Fırat Tanış da setlerde çalışma saatlerine dikkat çekerek, "Çalışma saatlerinden, koşullarına kadar uzanan sosyal güvenlikle ilgili çok ciddi sorunlar yaşıyoruz. Buradaki en önemli unsur iş zaman kriteridir. 154 dakika haftalık bant teslim ediliyor. İki dakikalık görüntü için iki saat süre harcanıyor. Bu kadar uzun çalışma saatleri olunca kaza gibi önlemlerin alınması da engelleniyor. İş sadece ticari kaygıya dönüyor" dedi.
Doç. Dr. Mehmet Onat Öztürk ise oyuncuların örgütlü olması gerektiğine dikkat çekerek örgütlü yapıya kavuşmadan sistem içerisinde sorunları çözme olanağının olmadığını belirtti. (MEZOPOTAMYA AJANSI)
