Kafka'nın yazarlık bunalımlarını anlattığı mektup, internette açık artırmaya çıkıyor
Artı Gerçek - Franz Kafka'nın, yayıncısının yazı talebine yanıt vermek için kaleme aldığı mektup, yazarın sağlığı kötüleştikçe, yaratıcılığının da tıkandığını gözler önüne seriyor.
Kafka'ya tüberküloz teşhisi konulduğu dönemde kaleme alınmış olan mektubu yorumlayan akademisyenler, söz konusu dönemin, yazarı zihinsel felç ve nihayetinde ölüme sürükleyen; mektup yazıldıktan sonraki dönemde de muhtemelen çaresizlik hissinin giderek arttığı sürecin evrelerinden biri olduğunu düşünüyor.
'DİRENCİM O KADAR GÜÇLÜ DEĞİLDİ'
Kafka mektupta, arkadaşı ve yayıncısı Avusturyalı şair Albert Ehrenstein'a "Endişeler varoluşun belirli bir katmanına nüfuz ettiğinde, yazmak ve şikayet etmek durur. Benim direncim de o kadar güçlü değildi" diye yazıyor.
Tarih atılmamış mektubun, akademisyenler tarafından Kafka'nın Kuzey İtalya'nın Merano kentindeki bir klinikte tedavi gördüğü 1920 yılının Nisan ve Haziran ayları arasında yazıldığına inanılıyor. Yazma sürecindeki tıkanma hallerinin, Kafka'yı hayatı boyunca rahatsız ettiği, ancak fiziksel durumunun kötüleşmesiyle daha da kötüye söyleniyor.
MEKTUBU, YAYINCISI EHRENSTEİN'A YAZDI
Kibar ve okunaklı bir Almanca ile düzgün bir el yazısıyla yazılmış olan mektubun, yayıncısı Ehrenstein'ın o sırada editörlüğünü yaptığı dışavurumcu edebiyat dergisi Die Gefährten'e (Dostlar) Kafka'nın da katkıda bulunması talebine yazarın verdiği yanıt olduğu düşünülüyor.
The Guardian'ın haberine göre Kafka, yayıncısı Ehrenstein'ın talebini,"Üç yıldır hiçbir şey yazmadım, şimdi yayınlananlar eski şeyler, başka bir çalışmam yok, başladığım bir şey bile yok" diye yanıtlıyor.
ÖLÜMÜNDEN BİR ASIR SONRA ÇEVRİMİÇİ AÇIK ARTIRMADA
Mektubu, yazarın ölümünden 100 yıl sonra, 27 Haziran'da internet üzerinden açık artırmaya çıkaracak olan Londra'daki Sotheby's müzayede evinde kitap ve el yazmaları uzmanı olarak görev yapan Gabriel Heaton, Kafka'nın yazdıklarına atıfta bulunan mektupları için "Bu oldukça nadir bulunan bir şey, aynı zamanda sizi bireysel olarak yazara doğru çeken önemli bir içeriğe sahip" ifadelerini kullandı.
"Tüm yazarlar arasında Kafka'nın bu mektuplar aracılığıyla bizimle yazar tıkanıklığı hakkında konuşması özellikle dokunaklı ve anlamlı" diyen Heaton, "Günlüklerinden de anlaşılacağı gibi, Kafka yazar tıkanıklığı denebilecek yaratıcı bunalımlar konusunda neredeyse ödül sahibi" diye ekliyor.
'DİBE DALMANIZ YA DA ÖNÜNÜZDE BATAN ŞEYDEN DAHA HIZLI BATMANIZ GEREK'
Kafka'nın, yaratıcılık krizleri esnasında, günlüğüne "Yazmanın sonu, beni bir daha ne zaman ele geçirecek?", "eski acizlik" ve "tamamen durma. Bitmeyen işkenceler" şeklinde birtakım dağınık, kısa notlar aldığı görülüyor. Yine günlüğüne yazdığı 30 Ocak 1915 tarihli bir başka notta da "Dibe dalmanız ve önünüzde batan şeyden daha hızlı batmanız gerekiyor" diye yazıyor.
Heaton, bu notları şöyle yorumladı: "Yazmanın onun için kolay olduğunu asla hissetmiyorsunuz. Yazmaktan yoruluyor, bu onun içinden kolayca akan bir şey değil ve bu çok derin bir duygu."
Mektupların melankolik tonuna rağmen Kafka'nın, Der Heizer (Stoker) adlı eserini o dönem henüz çevirmiş olan Çek gazeteci Milena Pollaková-Jesenská ile hayatının tartışmasız en yoğun aşk ilişkisine de bu sıralarda başladığı biliniyor. Milena Pollaková-Jesenská'nın, yaratıcı durgunluğunun üstesinden gelerek son başyapıtları Şato ve Açlık Sanatçısı'nı yazması için onu cesaretlendirmede etkili olduğu söyleniyor. (KÜLTÜR SANAT)
Franz Kafka'nın el yazmalarından oluşan koleksiyon internette yayınlandı