Kürt edebiyatında yeni bir atılım: Destar
Kürt edebiyatında yeni bir ekol şiarıyla yola çıkan Destar Edebiyat Dergisi, Kürt yazar ve şairlerin ortak çalışmasıyla yayın hayatına başlıyor. Kürtlerin yaşadığı bölge, Avrupa ve Kafkasya’dan birçok Kürt yazarın yer aldığı ve Kürtçenin Kurmancî lehçesiyle birlikte Kirmançkî ve Soranî lehçeleriyle yayın hayatına adım atacak Destar, üç ayda bir okurla buluşacak. Haziran-Temmuz-Ağustos sayısında farklı edebi konularda düşünsel, edebi eleştirel, araştırma-inceleme, şiir, deneme, öykü ve Kürt sözlü edebiyatından 60’ın üzerinde yazının olduğu dergi, konularının içeriğine göre ayrı bölümler halinde 250 sayfadan oluşuyor. Yine derginin ilk sayısında Kürt Klasik Edebiyatı’nın önemli temsilcilerinden isimlerin posteri okuyucuya hediye edilecek.
DİYARBAKIR KÜRT ENSTİTÜSÜ ÖNCÜLÜĞÜNDE ORTAK ÇALIŞMA
Diyarbakır Kürt Enstitüsü öncülüğünde "Kürtçe Destarı İnce Öğütüyor" şiarıyla önümüzdeki günlerde yayın hayatına başlayacak olan derginin çeşitli kurullarında Kürt PEN, İstanbul Kürt Enstitüsü, MED-DER, Kürt Edebiyatçılar Derneği, Mezopotamya Yazarlar Derneği, Stockholm Kürt Enstitüsü, Almanya Kürt Enstitüsü, Bürüksel Kürt Enstitüsü ve İsviçre Kürt Enstitüsü yöneticilerinin yanı sıra onlarca yazar yer alıyor.
KÜRTÇE’NİN EMEKTARLARI
Eş Genel Yayın Yönetmenliği’nde Reyhan İke ve Hemîd Dilbihar’ın üstlendiği derginin Yayın ve Danışma Kurulu'nda ise Abdullah Peşêv, Ehmed Huseynî, Berîvan Doskî, Mîzgîn Ronak, Celîlê Celîl, Zerdeşt Haco, Rênas Jîyan, Ezîzê Cevo, Kamran Simo Hêdillî, Medenî Ferho, Gulgeş Deryaspî, Zana Farqînî, Samî Tan, Ömer Uluçay, Adar Jîyan, Sayîme Xakpûr, Eslîxan Yildirim, Avesta Aydin gibi yıllarca Kürt diline ve edebiyatına emek veren isimler bulunuyor. Editörya, redaksiyon ve diğer kurulların çok kişiden oluşması, özellikle de tüm kurullarda kadınların erkeklerle eşit sayıda olması dikkat çekiyor. Dergi, Kürt edebiyatında yeni bir ekol kazandırmayı amaçlıyor.
Derginin Eş Genel Yayın Yönetmeni Hemîd Dilbihar, Destar’ın çıkış noktası ve amaçlarını anlattı.
‘EDEBİYATIN ANA TARİHSEL MEKANLARININ BAŞINDA KÜRDİSTAN COĞRAFYASI VAR’
Dilbihar, edebiyat tarihinin insan tarihi kadar eski olduğunu ve insanın toplumsallaşmasıyla birlikte edebiyatın da toplumsallaştığını belirterek, "Toplumsallaşmanın ana tarihsel mekanlarının başında Kürdistan coğrafyası geldiği gibi, edebiyatın da ana tarihsel mekanlarının başında Kürdistan coğrafyası gelmektedir. Dolayısıyla, Kürt edebiyatı, özellikle de sözlü edebiyatı, birçok açıdan insanlığa tarihsel kaynaklık ettiği artık gizlenecek bir sır değildir. Tarihsel Kürt edebiyatı özgün olduğu kadar evrenseldir. Fakat, birçok konuda olduğu gibi bu konudaki hakikatler de, çeşitli sebeplerden dolayı bu güne kadar tam anlamıyla gün yüzüne çıkmamış, çıkartılmamıştır" dedi.
‘HER ALANDA OLDUĞU GİBİ EDEBİYATTA DA KÜRTLERİN MİRASI TALAN EDİLİYOR’
Her alanda olduğu gibi edebiyatta da Kürtlerin mirasının talan edildiğine dikkat çeken Dilbihar, "Kürtlerin onlarca yıldır verdiği özgürlük mücadelesinin bir sonucu olarak, aynı o tarihsel dönemlerde olduğu gibi, artık nasıl birçok açıdan insanlığa evrensel ölçekte öncülük yapabilme ve kaynak olabilme hakikatine ulaşmışsa, bunu dil ve edebiyat alanında da gerçekleştirebilme zihniyeti, gücü, potansiyeli ve kapasitesine sahiptir. Bugüne kadar birçok açıdan olduğu gibi, edebiyat alanında da neredeyse yok sayılan, birçok edebi değeri farklı şekillerde talan edilen Kürtlerin artık edebiyat alanında da, evrensel ölçekteki kendi tarihsel hakikatleri temelinde yeniden ve daha güçlü bir şekilde tarih sahnesine çıkmalarının zamanı gelmiştir. Destar’ın yayın hayatına başlamasının temel çıkış noktası budur" şeklinde konuştu.
‘EVRENSEL BİR DESTAR’
Derginin özünü yansıtacağını ifade eden Dilbihar, "Kürt Destar’ı, insanlığın tüm yerel ve evrensel değerlerini öğütmekten ve yutmaktan başka bir işlevi olmayan binbir dişli tüm modernist çarklara karşı, edebiyat alanında da özünde evrenselliği barındıran kendi tarihsel, özgün ve bir o kadar evrensel hakikati olan değerler temelinde kendi öz Destar’ını döndürerek, aslında evrensel bir Destar’ı döndürmüş olacaktır" diye konuştu. (MA)
