Phaselis Antik Kenti için koruma çalıştayı: İnşaatları durdurun

Artı Gerçek - Antalya’nın Kemer ilçesinde bulunan ve birinci derece arkeolojik sit alanı ilan edilen Phaselis Antik Kenti'nde halk plajı ve günübirlik tesislerin inşaatına karşı çıkan bilim insanları, yöre halkı ve sivil toplum kuruluşlarından temsilciler, 'Phaselis Koruma Çalıştay'ı sonrası yayınladıkları raporda plaj projesinin durdurulması çağrısı yaptı.

15-16 Nisan'da yapılan çalıştay sonrası nöbete devam edenler yaptıkları çağrıda şunları söyledi:

“Yasal süreç sonuçlanana kadar Phaselis Bostanlık ve Phaselis Alacasu koylarındaki plaj projesine ait bütün işlemler durdurulmalıdır. Koruma ve kullanma dengesi yerine ‘koruma ve korumaya uyumlu kullanma’ yaklaşımı öngörülmelidir”

Antik kentte bulunan Cennet Koyu ve Bostanlık Koyu’nda, halk plajı ve günübirlik tesisler için Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yapılan ihalenin sonuçlanmasının ardından düzenlenen 'Phaselis Koruma Çalıştayı' sonrası hazırlanan raporda şu görüşlere yer verildi:

“Topografik ve kıyı bütünlüğü arz eden birinci derece sit sahası içinde bulunan Phaselis Güney Limanı, devamı Phaselis Bostanlık Koyu, Phaselis ziyarete açık ören yeri ve Alacasu (Cennet) Koyu’nda yoğun ve kontrolsüz kullanımlar söz konusudur. Bu nedenle doğal ve kültürel değerler büyük zarar görmektedir. Ziyaretçi yönetimi de sağlanamamaktadır. Dolayısıyla, bu değerli alanlarda bir yönetim planına ihtiyaç olduğu ortaya çıkmıştır. Phaselis Bostanlık ve Phaselis Alacasu koylarındaki inşaatlar derhal durdurulmalı, hâlihazırda yapılmış olan tüm alt ve üst yapı kontrollü olarak sökülmeli ve alanın onarımı gerçekleştirilmelidir. Tüm bu işlemler, ilgili uzmanlar denetiminde alana daha fazla zarar verilmeden yapılmalıdır.

Bölgede yapılması planlanan projenin ihalesi, 30 Ocak 2023 tarihinde, 47 milyon 737 bin 500 TL artı KDV ile İstanbul merkezli Se-Fa Restorasyon Sanayi İnşaat Ticaret Ltd. Şti. firmasına verildi."

ARKEOLOJİK KAZILARIN BAŞLAMASI İÇİN GEREKEN DESTEK SAĞLANMALIDIR

Yasal süreç sonuçlanana kadar Phaselis'in Bostanlık ve Alacasu koylarındaki plaj projesine ait bütün işlemlerde, 'koruma ve kullanma’ dengesi yerine ‘koruma ve korumaya uyumlu kullanma’ yaklaşımının benimsenmesi gerektiğinin ifade edildiği raporda, arkeolojik kazılarla ilgili de şu ifadeler yer aldı

"Başta sit alanındaki koylar (Phaselis Bostanlık ve Phaselis Alacasu) olmak üzere bütün sit alanının korunması için yeterli sayıda bekçi görevlendirilmelidir. Phaselis Bostanlık ve Phaselis Alacasu koylarında arkeolojik kazıların bir an önce başlaması için gereken destek sağlanmalıdır. Phaselis ziyarete açık ören yeri içinde araçların rastgele park etmesine engel olunmalı ve araçlar gişelerin yakınında park edecek şekilde düzenleme yapılmalıdır. Hem Phaselis ziyarete açık ören yeri hem de Phaselis Bostanlık ve Phaselis Alacasu koylarında kara ve deniz ekosistemlerinde taşıma kapasitesi analizleri yapılmalı ve taşıma kapasitesi tabanlı ziyaretçi yönetim planı hazırlanmalıdır."

'KORUMA İÇİN GÖNÜLLÜLÜK SİSTEMİ OLUŞTURULACAK'

Hedeflenen koruma planlarının hayata geçirilmesi için sivil toplum kuruluşları ve yerel inisiyatifler yer aldığı bir Phaselis Sivil Denetleme Kurulu oluşturuldu.

Phaselis'in kullanılması ve korunması amacıyla yapılması gerekenlerin ve kurulun sorumluluk sahasına ilişkin görüşlerin paylaşıldığı raporda şu ifadeler yer aldı:

"Bu kurulun amaçlarından biri yerel inisiyatiflerle birlikte bir alan yönetimi planı hazırlamaktır. Phaselis Koruma Çalıştayı’nda alınan kararların temelinde bir yönetim planı hazırlanması gerektiğini, Phaselis ören yeri ve birinci derece sit alanının kullanılması ve korunması amacıyla yapılacak faaliyetler belirlenecektir. Phaselis Sivil Denetleme Kurulu alanın korunması için bir gönüllülük sistemi oluşturacaktır."

'HUKUKSUZ UYGULAMALARIN TAKİPÇİSİ OLACAĞIZ'

Milli Park'ta yapılan tüm hukuksuz uygulamalara dair cezai işlemlerin takip edileceğinin aktarıldığı raporda, "Phaselis Sivil Denetleme Kurulu Phaselis birince derece arkeolojik sit alanında ve Beydağları Sahil Milli Parkı’nda yapılacak bütün işlemlerin, BM Dünya Kültürel ve Doğal Mirasın Korunması Sözleşmesi ve Türkiye’nin de üyesi olduğu ICOMOS kuralları başta olmak üzere ulusal ve uluslararası sözleşmelere uygun bir şekilde korunması için çalışmalar yapacaktır.” denildi.

'ISRARLARIMIZA RAĞMEN PROJE BİZE VERİLMİYOR'

Phaselis’e Dokunma Hareketi’nden Erol Malçok da yaptığı açıklamada şunları söyledi:

" Dokunulmayan en son milli parklar kalmıştı, şimdi sıra oralara geldi. Kapadokya, Uludağ ve Phaselis hedefte ve bu inşaat makinasını durduramazsak diğer milli park ve sit alanları da aynı kaderi paylaşacak. 20 Şubat'ta ağır iş makinalarıyla Alacasu Koyu'nda başlayan inşaat şimdi Bostanlık Koyu'na da sıçramış durumda. Alacasu'da beton atmak da dahil yapılan tahribata halkın verdiği tepki sonucunda Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, betonlar tamamen sökülecek ve kazık sistemiyle sadece duş ve tuvalet yapacağız demişti. Oysa atılan 480 metrekarelik betonun, söküleceği sözü verilmesine rağmen 270 metrekaresi üzerinde inşaat yükseliyor. Bütün ısrarlarımıza rağmen verili proje iptal edildikten sonra yeni proje bize verilmiyor."

'BURADA BÜYÜK BİR İŞLETME YAPILACAĞINI DÜŞÜNÜYORUZ'

Bostanlık Koyu'ndaki projelerin rastgele ve plansız olduğunu aktaran Malçok, "hiçbir plana dayanmayan gecekondu tarzı çalışmaları da görünce bizde ellerinde bir proje olmadığı şüphesi de oluştu. Ayrıca Bostanlık Koyu'na çekilen güçlü şebeke elektriği burada büyük bir işletme yapılacağını da düşündürtüyor."

'YASAĞA RAĞMEN ÇALIŞMALAR DEVAM EDİYOR'

Malçok ayrıca, yapılan inşaatın Kültür ve Turizm Bakanı Nuri Ersoy'un emirleri doğrultusunda devam ettiğini anlattığı konuşmasında şöyle dedi:

Bakan Ersoy emir veriyor inşaat başlıyor, emir veriyor betonların bir kısmı sökülüyor. Bütün bu değişikliklerin ne müze müdürlüğünün ne koruma kurulunun ne de kazı başkanlığının dikkate alınmadan yapıldığı çok açık. Zira bu kurumların böyle ucube yapılaşmalara izin vermesi mümkün değil diye düşünüyoruz. Çünkü danıştığımız arkeologlar ve mimarlar her iki koyda da yapılanların hiçbir koruma kuralına uymadığını söylüyor. Zaten ne zaman inşaat sahasında olsak bulunması zorunlu olan arkeoloğa rastlamıyoruz. Ve bunu tutanakla da tespit ettirip suç duyurusunda bulunduk. Ayrıca, yasak olmasına rağmen çalışmaların mesai saati bitiminden sonra hatta geceleri de devam ettiğini biliyoruz. Bunların elimizde video kayıtları var ve basında yayınlamış bulunuyoruz."

'ÇELİŞİK DAVRANIŞLARLA DOLU BİR BAKANLIK'

Malçok açıklamasında, Bostanlık koyunda 2014 yılından bu yana süren ve aralarında Rixos Otel zincirlerinin sahibi ve FETÖ üyeliği suçlamalarında adı geçen iş insanı Fettah Tamince'nin de yer aldığı kişilerin bölgeye yapmak istedikleri inşaat projelerine bakanlığın sit alanı gerekçesiyle karşı çıktığını hatırlatarak şunları söyledi:

"Bir de çelişik davranışlarla dolu bir bakanlıkla karşı karşıyayız. Örneğin; 2014 yıkında şu an bulunduğumuz Bostanlık Koyu'nun biraz arkasına kiraladığı araziye Fettah Tamince otel yapmak istemişti. Bunun üzerine çevre hakları savunucuları ve bölge halkı tepki göstermiş ve Kültür ve Turizm Bakanlığı da burası birinci derece sit alanı diyerek otele izin vermemişti."

"Yine Bakan Ersoy'un kendisi iki yıl önce Tarım Orman Bakanlığı'nın bu koylarda yapmak istediği bir projeye sit alanında inşaat olmaz diyerek karşı çıkmıştı. Bunun görüntüleri de var ve sosyal medya hesaplarımızdan yayınladık. Şimdi ise yangından mal kaçırır gibi bayrama yetiştirme telaşıyla yürüyen bu gecekondu nitelikli inşaatları anlamakta güçlük çekiyoruz."

'BU TAHRİBAT PROJESİNİN İPTALİ İÇİN MÜCADELEYİ SÜRDÜRECEĞİZ'

Bölgede kimsenin uzman görüşü olmadan faaliyette bulunma hakkı olmadığını söyleyen Malçok açıklamasında, "Yapılacak en küçük bir müdahale defalarca düşünülmeli, fikir alınmalı ve danışılmalıdır. Ayrıca ihale süreci ile ilgili şüphelerimiz artarken, az evvel aldığımız habere göre; Gazeteci Yusuf Yavuz’un bugün yayınlanan haberine göre; TURAŞ’ın eski genel müdürü Taylan Şimşek, ‘Biz Phaselis’i 25 milyona ihaleye çıkaracaktık şimdi 47,7 milyona çıkmış, bu araştırılmalıdır ‘dedi. Alacasu ve Bostanlık Koyları'ndaki bu tahribat abidesi projelerin iptal edilmesinin mücadelesini bırakmayıp, takipçisi olacağımıza söz veriyoruz.” dedi. (KÜLTÜR SANAT)