Polat, Rumeli Hisarı'nda bulunan tüneli anlattı: Ortaçağ yapısı olarak kabul edilmeli

Artı Gerçek - İBB Miras ekiplerinin 2021 yılından bu yana restorasyonuna devam ettiği Rumeli Hisarı’nda, hisarın sahil kısmından başlayan bir yer altı geçidi bulundu.

İlk 125 metresine ulaşılan tünelin İstanbul’un fetih günü bulunduğunu söyleyen İBB Genel Sekreter Yardımcısı Mahir Polat, "Oldukça önemli bir buluntu çünkü Ortaçağ yapısı olarak kabul edilmesi gereken bir yapı" dedi.

1953-1955 yılları arasında yapılan kapsamlı restorasyondan 66 yıl sonra 2021'de İBB Miras'ın girişimiyle ilk kez bu büyüklükte bir restorasyondan geçen Rumeli Hisarı'nda 29 Mayıs’ta 125 metre uzunluğunda bir tünel keşfedildi.

TÜNEL, ARKEOLOJİK ÇALIŞMALARIN ARDINDAN ZİYARETE AÇILACAK

Tünelin girişi sahil kısmında, Çavdarlı Halil Paşa Kulesi'nin hemen yanında bulunurken, çıkışı ise hâlâ keşfedilmeyi bekliyor. Hisar'ın üst kısımda bulunan surlara kadar uzandığı tahmin edilen çıkışa ulaşılamasa da 125’inci metresine kadar ulaşılan tünelin içinden vadi suyolu geçerken Bizans veya Osmanlı dönemine ait olduğu düşünülüyor. Tünelin arkeolojik ve bilimsel çalışmaların ardından restorasyonun bitmesiyle vatandaşların ziyaretine açılacağı öğrenildi.

'BULUNTULAR, ASKERİ VE SOSYAL TARİHİ DE AYDINLATIYOR'

Demirören Haber Ajansı'nın haberine göre, Hisar restorasyonu vasıtasıyla sadece yapının fiziki tarihine dair değil, onun kadar sosyal ve askeri tarihini aydınlatan bulgulara da ulaştıklarını belirten İBB Genel Sekreter Yardımcısı Polat, "Hemen arkamda gördüğünüz noktada, bu noktada yaptığımız açmayla beraber restorasyon sırasında karşılaştığımız şu an dikine bir kesitte 125 metre olduğunu bildiğimiz fakat içeride başka kanallar ve kollarla ayrıldığını tahmin ettiğimiz bir yeraltı geçidinin buluntularını görmüş oluyorsunuz" diye konuştu.

'ORTAÇAĞ SAVUNMA YAPISINDA, YERALTI GEÇİTLERİNİN OLDUĞU BİR BULUNTU'

Mahir Polat, “Hemen yan tarafımızda gördüğümüz kulenin dikine, yukarıdaki vadiyle beraber çalıştığı bir yeraltı geçidi. Kuleyi baştan başa, suru baştanbaşa geçiyor ve ilerideki vadi tabanıyla birleşen bir zemin olduğunu görüyoruz. Tabii bu oldukça önemli bir buluntu çünkü Ortaçağ yapısı olarak kabul edilmesi gereken bir yapı. Biliyorsunuz İstanbul'un fethiyle bir sene sonra orta çağ kapanacaktı. Bir Ortaçağ savunma yapısında, yeraltı geçitlerinin olduğu bir buluntuyla karşılaşmış oluyoruz. Plan düzleminde gösterdiğimizde fotoğraflarıyla beraber desteklediğimizde yine kesitle beraber gördüğümüz alanda sahanın dikine bir geçiş koridoruyla beraber birleştiği görülüyor" dedi.

'YAPININ FETİH SIRASINDA ASKERİ İHTİYAÇLARI KARŞILADIĞI GÖRÜLÜYOR'

Yapının bundan sonraki analizlerinin arkeometre metodu kullanılarak yapılacağının altını çizen Polat şöyle devam etti:

Bu noktadan itibaren girdiğinizde 1-1 buçuk metre yüksekliğinde başlayıp sonra ortada surun bugün içinde kalan yani Hisarın ortasında kalan sarnıç bölümünde 4 buçuk metrelere varan yüksekliklerle oldukça iddialı bir geçiş koridoru olarak tasarlandığı, beden duvarlarında gördüğünüz, yan duvarların Hisar'ın yapım sırasındaki yapım tekniğindeki moloz örgü sistemine sahip olduğu, üst örtüsünün de belirli noktalarda 1900’lü başına kadar gelecek düzenlemelerle ara ara dönemlerde onların gördüğü görülüyor. Böyle bir buluntu tabii ki bu aşamadan sonra arkeometre dediğimiz çalışma metoduyla; harç analizleri, malzeme analizleri, yapım tekniği analizleriyle daha da çalışılarak ileri bilgiler, yorumlar yapılmasını mümkün kılacak. Ama şu haliyle gördüğümüzde kısa bir yorum yapacak olursak fetih sırasında tam bu noktada biliyorsunuz yukarıda doğa tepe noktası da var. Fatih Sultan Mehmet'in burada üç paşasına yapımını emrettiği ve İstanbul'un fethinin aslında nişanesi olan karşı tarafta Anadolu Hisarı ki restorasyonunu yeni tamamlamıştık görüyorsunuz. Boğazkesen noktası olarak bilinen noktada başlayan bu yapımla beraber dört ay gibi kısa sürede yapılmış bu muazzam yapının aslında askeri teknikler açısından da bazı ihtiyaçları gördüğü anlaşılıyor.

6'YA YAKIN GEÇİDİN ALT GÖRÜNTÜLERİNİN ORTAYA ÇIKTIĞI TARİHİ FOTOĞRAFLAR MEVCUT'

Bunun gibi 6 tane tünelin daha var olduğunun tahmin edildiğini söyleyen Mahir Polat, “1920- 1930’lu yıllarda ilk önümüzden geçen bu dolgu yolu oluşmadan önce yapılan genişletme sırasında açılmış kesitlerde, orada da 6’ya yakın geçidin alt görüntülerinin ortaya çıktığı tarihi fotoğraflar mevcut. Biz ilk defa bu bölgede yoğun yeraltı geçiş noktalarının olduğunu bilimsel olarak bir restorasyon çalışmasını da ortaya koymuş, diğerlerini yol açma çalışmalarında tahrip edilmiş, bir defa görülmüş, üstüne bilimsel çalışma yapılmamış ya da belirli tanıklıklarla tevatüren söylenmiş meselelerin tamamını ilk defa ayrıntılı bir şekilde ortaya çıkarmış bir restorasyonu sizinle paylaşıyoruz. Bu aşamadan sonra bilimsel araştırmalara ve tarihi yorumlara devam edecek. Biz benim ilk yorumum buranın bir dere yatağı üzerinde Çukurçeşme'den başlayan yukarıdaki hattın su tahliyesiyle başlayan ve fakat burçlara geldiği noktada yapım sırasında bunun bir geçiş ve denize iniş noktası olma, bir gizlenmiş ve korunaklı bir geçiş noktası olarak yapıldığı, tahkim edildiği bir alan" dedi.

'KENDİNİ ADETA BİZE GÖSTERMEYE ÇALIŞAN BİR BULUNTUDAN BAHSEDİYORUZ'

Geçidin fethin 571’inci yıl dönümü gününde bulunduğunun altını çizen Polat, "Bu tür şeylerde hep süresini bekleme zamanını bekleme vardır, öyle değil. İlginç bir şekilde tam o gün ortaya çıkmış bir buluntudan bahsediyoruz. Yani kendini adeta bize göstermeye çalışan bir buluntudan bahsediyoruz. İstanbul'da için ve dünya tarihi için hayırlı uğurlu olsun. Çok özel bir buluş olduğunu biliyoruz, hissediyoruz. Restorasyon bittiğinde de insanların gezmesine, ziyaret etmesine uygun hale getireceğiz" diye konuştu. (KÜLTÜR SANAT)

Rumeli Hisarı'nda bulunan gizli geçitlerin görüntüsü ilk kez paylaşıldı