Roma dönemi yapı kalıntısından 'tılsımlı amulet' çıktı
Artı Gerçek - Bartın'ın Amasra ilçesinde, Roma Dönemi'ne ait anıtsal bir mimari yapıda 2 aydır sürdürülen arkeolojik kazıda, 2 santim genişliğinde, piramidi andıran ve üzerinde büyüsel simgelerin yer aldığı 'tılsımlı amulet', halk dilindeki adıyla muska bulundu.
Buluntuya ve çalışmalara ilişkin konuşan kazı faaliyetlerinin bilimsel başkanı Bartın Üniversitesi Arkeoloji Anabilim Dalı Başkanı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Fatma Bağdatlı Çam, "Bunun Anadolu'da bir Roma yapısında bulunan tek örnek olduğunu söylememiz mümkündür. Bizleri heyecanlandıran bir tespitti" dedi.
Amasra ilçesi Kum Mahallesi’nde 2014 yılında inşa edilmek istenen bir okul inşaatı sırasında sütunlar bulundu. Bu alanda durdurulan çalışmaların ardından Amasra Müze Müdürlüğü tarafından 2017'de yapılan kurtarma kazısında mimari yapılar ve sütunlar ortaya çıktı.
Bu yıl haziran ayında yeniden başlatılan kurtarma kazısında 2 dönümlük arazideki 5 adet 6 metre boylarında sütun ile sütun ayaklarının üzerine konulduğu kartal figür işlemeli mermer kaideler ortaya çıkarıldı.
Roma dönemine ait anıtsal yapının içerisinde 96 sikke ve 122 çeşitli boylardan eserler ortaya çıkarıldı. Son olarak alanda ilk kez karşılaşılan bir ‘tılsımlı amulet’ bulundu. 2 santim boyunda piramit şeklini andıran tılsımlı amuletin üzerinde ise figürler olduğu görülüyor.
Amasra Müze Müdürlüğü'nün kazı başkanlığında yürütülen çalışmaların 4 aydır sürdürüldüğünü söyleyen Bartın Üniversitesi Arkeoloji Anabilim Dalı Başkanı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Fatma Bağdatlı Çam, şunları kaydetti: "Kurtarma kazısında söz konusu eseri tespit ettik. Eserimiz M.S 2’nci yüzyıl tarihlenen ve mermerden inşa edilmiş olan ünik bir eserdir. Amulet olarak tanımladığımız piramidal formda, taban kısmı kare ve obsidyen yapılmıştır.
Eserin taban kısmında bir figür yer almakta, kazıma çizgilerle betimlenmiş olan Mısır dininden tanıdığımız ‘Tanrı bes’in biçimlendiğini görüyoruz. Eserin üst kısmında ise demotik olarak isimlendirdiğimiz eski Mısır dinindeki hiyografik harflerin, tılsımlı sözlerin yer aldığını görüyoruz. Eserin üzerindeki harf karakterleri de muhtemelen bu temsil ettiği koruma anlamını işaret etmektedir.
Bir nevi tılsımlı nesne olarak, döneminde bir kişinin üzerinde taşıdığı kötülüklerden, hastalıklardan ya da hangi anlamda korunmasını istiyorsa o şekilde tılsımlı bir nesne olarak tanımlayabiliriz."
'İLK KEZ ROMA DÖNEMİNDEKİ BİR YAPIDA BU OBJEYİ BULDUK'
Bölgede böyle bir tarihi kalıntının ilk kez bulunduğunu aktaran Doç. Dr. Çam, "Bunun Anadolu'da bir Roma yapısında bulunan tek örnek olduğunu söylememiz mümkündür. Bizleri heyecanlandıran bir tespitti" diyor.
Çam, "Bunun sebebi Roma İmparatorluk dönemine ait büyük anıtsal bir yapıda çalışırken Asur, Akhaemenid dönemlerinden bildiğimiz damga mühürlere benzeyen bir formda yapılmış böyle bir temanın tespit edilmesi bizim için oldukça önemliydi.
O yüzden bundan sonraki çalışmalarımızda bu mührün orijinalinde hangi anlamı taşıdığını ve üzerinde taşıyan kişinin bir rahip mi, bir din görevlisi mi, ya da bir kişinin sağlık, güvenlik amacıyla bunu taşıdığını ve belki de lejyonda görevli bir askerin doğu seyahatleri sırasında bunu buraya getirip getirmediği konusunda ortaya çıkan soru işaretlerini aydınlatmak için elimizden geleni yapacağız" diye konuştu. (DHA)
