Şiirin sakalsız Adonis'i: Tarih atlasında bir kırmızı gül

Artı Gerçek - Asıl adı Zekâi Özger olan şair, Selanik göçmeni işçi bir ailenin çocuğu olarak Bursa'da dünyaya geldi. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Basın ve Yayın Yüksek Okulu’ndan mezun olan Özger, mezuniyetinin ardından TRT'nin Ankara bürolarında çalıştı.

İLK ŞİİRLERİ

'Kent 16', 'Soyut', 'Forum', 'Papirüs', 'Yordam', 'Dost', 'Yansıma' dergileri ile Ulus gazetesinin kültür-sanat sayfalarında şiir ve yazılarını Arkadaş Zekai adıyla yayımlayan şair, 1965 yılında, henüz 17 yaşındayken "Kent 16" dergisini arkadaşı Ömer Zafer Göktürk ile birlikte çıkardı. Tek sayı çıkan (Aralık 1965) dergide şairin yayımlanan ilk şiiri "Niye Kapalı Kapılarınız - Bulamıyoruz" da yer aldı.

SBF'YE YAPILAN BASKINDA İŞKENCEYE MARUZ BIRAKILDI

24 Ocak 1971 tarihinde SBF yurduna yapılan Polis baskını ve gözaltı sırasında işkenceye varan bir şiddete maruz kaldı ve başına ağır darbeler aldı. Aradan geçen 2 yılın ardından 29 Nisan 1973 sabahı Ankara'da, sokakta ağır yaralı bir halde bulundu, kaldırıldığı Numune Hastanesi'nde 5 Mayıs 1973’te öldüğünde henüz 25 yaşındaydı. Beyin kanamasından öldüğü belirlenen Arkadaş Zekai'nin arkadaşları ölümünü, SBF yurdunun basılması sırasında başına aldığı ağır darbelere bağladılar.

ŞAİRİN VASİYETİNE HOMOFOBİ ENGELİ

Erken ölümü nedeniyle "Ne zaman yayımlarsam yayımlayayım adı 'Sakalsız Bir Oğlanın Tragedyası' olacak!" dediği şiir kitabını yaşarken yayımlama olanağı olmadı. Şairin vasiyetine rağmen, eşcinsel kimliğine dair duygu ve deneyimlerine dizelerinde yer verdiği şiirlerinin toplandığı kitap, dönemin baskın homofobik normlarının etkisiyle 'Şiirler' başlığıyla 1974'te Nadas Yayınları tarafından basıldı.

'SAKALSIZ BİR OĞLANIN TRAGEDYASI' BAŞLIĞIYLA İLK BASIMDAN 40 YIL SONRA OKURLA BULUŞTU

İkinci basımı "Sevdadır" adıyla yapılan kitap (Mayıs Yayınları, 1984) daha sonra da bu adla yayımlanmaya devam etti. Kitap, şairin vasiyet ettiği başlığa, ilk basımından ancak 40 yıl sonra kavuştu. Nisan 2014'te Kenan Yücel tarafından tekrar yayıma hazırlanarak 'Ve Yayınevi' etiketiyle yayımlandı.

ÖLÜM VE CİNSELLİK KONULARINI İŞLEDİ

Şiir yazdığı yıllardaki üniversite ortamının da etkisiyle ölüm ve cinsellik konularını sık sık işledi. Çoğu arkadaşının aksine dönemin sert siyasi şiir geleneğine uymayıp kendi özgün yolunu oluşturdu.

Arkadaş Zekâi Özger adına, İzmir'de Mayıs Yayınları tarafından 1996'dan bu yana her yıl şiir ödülü verilmektedir.

HETEROSEKSİZME KARŞI ŞİİRİN HAKİKATİ: MERHABA CANIM BELGESELİ

Son olarak yönetmen Ulaş Tosun imzasıyla 2021 yılında, şairin Merhaba Canım adlı şiirinden ilhamla hazırlanan bir belgesel film de izleyiciyle buluştu. Belgesel, "Türkiye devrimci ve entelektüel çevrelerinde de etkin olan heteronormativiteye karşı bir başkaldırı niteliği taşıyan" şiirin mısralarını takip ederek şairin ailesinin, yoldaşlarının, dostlarının anlatılarını merkeze alıyor. (KÜLTÜR SANAT)