Stonehenge'deki taşlar Galler'den değil, İskoçya'dan taşınmış olabillir

Artı Gerçek - İngiliz ve Avustralyalı bilim insanlarının katkısıyla, İngiltere'nin en önemli tarihi anıtlarından Stonehenge'deki taşların kimyasal yapısı üzerinde yapılan bir araştırma, taşların geldiği yerlerle ilgili yeni bulgular ortaya koydu.

İngiltere'nin Salisbury kentinde bulunan, 4 ya da 5 bin yıllık olduğu tahmin edilen Stonehenge'deki taşlardan biri olan Altar Taşı'nın yaygın bilinenin aksine Galler'den değil, İskoçya'dan getirilmiş olabileceği tahmin ediliyor.

Nature dergisinde yayımlanan araştırmada, İngiltere'nin en önemli tarihi anıtlarından Stonehenge'deki taşların kimyasal yapısı incelendi. İnceleme sonucu yapıdaki taşlardan birinin İskoçya'dan getirilmiş olma ihtimali "çok yüksek" bulundu.

'TÜM GEÇ NEOLİTİK DÖNEM HAKKINDAKİ DÜŞÜNCELERİMİZİ DEĞİŞTİRİYOR'

Araştırmacılar, bu taşın yaklaşık 700 kilometre uzaklıktaki İskoçya'nın kuzeydoğusundan sürüklenerek veya yüzdürülerek getirildiğini tahmin ediyor.

Çalışmanın yazarlarından University College London'dan (UCL) Rob Ixer, "(Söz konusu keşif) Yalnızca Stonehenge değil tüm geç Neolitik Dönem hakkındaki düşüncelerimizi de değiştiriyor" dedi.

Bulgular, Neolitik Britanya'nın daha önceki kanıtların gösterdiğinden çok daha bağlantılı ve gelişmiş bir toplum olduğunu gösteriyor. Stonehenge ile İskoçya'nın en kuzeyi arasındaki mesafe yaklaşık 700 km (434 mil).

'MEMLEKETİMDEKİ İNSANLAR TARAFINDAN AFFEDİLECEĞİMİ SANMIYORUM'

Araştırma, şu anda Batı Avustralya'daki Curtin Üniversitesi'nde çalışan Galli doktora öğrencisi Anthony Clarke tarafından yürütüldü. Keşfin önemi o kadar büyük ki, dünyanın önde gelen bilim dergilerinden Nature'da yayınlanmış olması, çırak bir araştırmacı için muazzam bir başarı olarak görülüyor. Galli araştırmacı Clarke'ın Altar Taşı'nın şimdiye kadar geldiği düşünülen Pembrokeshire'da doğmuş olması durumu daha dikkat çekici hale getiriyor.

Araştırmacı BBC News'e yaptığı açıklamada “Memleketimdeki insanlar tarafından affedileceğimi sanmıyorum,Galler için büyük bir kayıp olacak!” diye şaka yaptı.

Ancak Clarke, ortadaki at nalında kalan ve mavi taşlar olarak bilinen taşların Galler'den, dış çemberdeki daha büyük taşların ise İngiltere'den geldiğine dikkat çekiyor

Stonehenge'deki mavi taşların Pembrokeshire'daki Preseli tepelerinden geldiği 1923 yılında yine Galli jeolog Henry Herbert Thomas tarafından tespit edilmişti. Merkezdeki Sunak Taşı farklı bir kayadan yapılmıştı ancak 20 yıl önce bilim insanları kökenini sorgulamaya başlayana kadar hep aynı bölgeden geldiği varsayılmıştı.

ŞİMDİYE KADAR GİZEM OLARAK KALMIŞTI

Geçen yıl, aralarında Galler'deki Aberystwyth'den Prof Nick Pearce'ın da bulunduğu araştırmacılar, Sunak Taşı'nın Galler'den gelmiş olamayacağı sonucuna vardılar. Ancak kökeni şimdiye kadar bir gizem olarak kalmıştı.

Mevcut keşifte de yer alan Prof Pearce,“Kuzeydoğu İskoçya'dan olduğunu keşfettiğimizde aklımız başımızdan gitti. En hafif tabiriyle bir şoktu. Bu kadar uzaktan, 700 km'den fazla bir mesafeden gelmesi dikkat çekiciydi. Neolitik insanlar oldukça iyi bağlantılara sahip olmalı, insanların onlara verdiğinden çok daha fazla bağlantıya sahip olmalılar. Çok iyi organize olmuş olmalılar” ifadelerini kullandı.

KAYA PARÇALARININ KİMYASAL BİLEŞİMİ ANALİZ EDİLDİ

Curtin Üniversitesi'ndeki ekip, Sunak Taşı'ndan düşen kaya parçalarının kimyasal bileşimini analiz ederek bunları tarihlendirdi. Bileşim ve tarih, parmak izi gibi dünyanın farklı yerlerinden gelen kayaların her birinde kendine özgü ve parmak izi gibi benzersiz olduğu belirtiliyor.

Avustralyalı ekip, en kapsamlı küresel kaya parmak izi veri tabanlarından birine erişebildi ve en iyi eşleşmenin kuzeydoğu İskoçya'nın Caithness, Orkney ve Moray Firth bölgelerini içeren Orcadian Havzası'ndan olduğunu buldu. (Kaynak; BBC, AA, KÜLTÜR SANAT)