‘45 bin gönüllümüzle sandıklarda olacağız’

Rıfat DOĞAN

ARTI GERÇEK - Seçimlerde sandık güvenliği konusunda çalışan Oy ve Ötesi, T3 uygulamasıyla tutanakları karşılaştırıp sandık sonuçlarında oluşacak farklılıkları kamuoyuyla paylaşacak.

Şeffaf ve demokratik seçim hedefiyle 2014 yılında yola çıkan ve kısa sürede binlerce gönüllü müşahitle sandık güvenliğinin önemli bir unsuru olan Oy ve Ötesi, 24 Haziran seçimleri için hazırlıklarını tamamladı. Diğer seçimlerden farklı olarak bu seçimlerde 81 ilde müşahit çıkarmak için çalışan Oy ve Ötesi, sandık sonuçlarını T3 uygulamasıyla teyit edecek. Türkiye, tutanak ve teyit kelimelerinden oluşan T3 uygulamasını şu ana kadar 50 bin kişi indirdi, bu sayının seçimlere kadar yüz bini bulması bekleniyor.

"SONUÇLARI KARŞILAŞTIRACAĞIZ"

Oy ve Ötesi Yöneticisi Sevcan Çamlıdağ ile T3 uygulamasında hangi aşamaya gelindiğini Artı Gerçek okurları için konuştuk. Çamlıdağ, T3 uygulamasına ilişkin merak edilen soruları yanıtladı:

- T3 uygulaması nedir? Bunu bize anlatır mısınız?

T3 uygulamamız geçen seçimlerde de kullandığımız bir sistemdi. Açılımı Türkiye, tutanak ve teyit. Bu sistemle ne yapıyoruz? Bu uygulamayla açıklanana resmi sonuçlarla bize ulaşan verilerin karşılaştırmasını yapıyoruz. Sonuçlarda fark bulunursa sandık bazlı olarak bu sonuçları kamuoyuyla paylaşıyoruz. Bu sayede itiraz etme yetkisi olan partiler ıslak imzalı tutanaklarla başvuruda bulunuyorlar. Biz dernek yani sivil toplum kuruluşu olduğumuz için itirazda bulunamıyoruz.

"TUTANAK FOTOĞRAFINI ÇEK GÖNDER!"

- T3 Nasıl çalışıyor?

Türkiye’nin herhangi bir yerinde bulunan 3 farklı kullanıcı ekranda karşısına gelen tutanak görselindeki rakamları aynı şekilde sisteme girdiğinde ve bu tutanak 3 kişi tarafından doğrulandığında, buna göre karşılaştırma yapılıyor. Ancak bu T3 sistemini beslemek için tutanak görsellerine ihtiyaç var, bunu da T3 uygulamasından "tutanak gönder" bölümünden topluyoruz. Seçim günü tüm seçmenler bu uygulamayı, uygulama mağazalarından ücretsiz olarak indirerek görsellerini ve fotoğraflarını çekebilecekler. Sonuç olarak seçim günü doğrulama yapmamıza yardımcı olabilecekler.

Sayım döküm işlemi bittikten sonra sandık kurulları ıslak imzalı tutanakların bir kopyasını sandık çevresinde bulunma yetkisi olan müşahide veriyor. Sandık seçim sonuç tutanağı böyle temin edilebilir. O tutanaklar aynı zamanda kapılara da asılıyor, dolaysıyla sınıf kapılarına asılan tutanakların fotoğrafları da çekip gönderebilirler.

"ŞUANA KADAR 50 BİN KİŞİ İNDİRDİ"

- Şu ana kadar T3 uygulamasını kaç kişi indirdi?

Güncelleme iki gün önce hizmete sunuldu. İki günde 50 binin üzerinde indirme rakamına ulaştı. Seçimlere kadar bu iki katına ulaşmış olur. Bizim açımızdan iyi bir rakam. Onun dışında T3 uygulamasının başka özelliklerinden de bahsetmek mümkün. Fotoğraf özelliği dışında "süreç kontrolü" ve "oy say" diye iki başlık ekledik. Süreç kontrolü şöyle işliyor: Sandık başında bulunacak seçmenlerin ya da müşahitlerin işlerini kolaylaştırabilecek bir kontrol listesi içeriyor. Örneğin oy verme işlemi öncesi pusula ve zarfların mühürlenmesi, bu adetlerin kaydedilmesi, sandık kurulunun yemin etmesi gibi süreçler, oy verme sürecindeki her tür usule ilişkin hatırlatmalar, sayım döküm işlemlerinin bu başlık altında kalem kalem kontrol edilmesi mümkün. Çok kolaylaştırıcı bir uygulama, herkes rahatlıkla faydalanabilir.

- Başka hangi bölümler var?

Ayrıca "Oy say" diye bir bölümümüz de var. Buna da elektronik çetele diyebiliriz. Sayım sırasında elinde çetele bulunmayan kişiler, çetele bulmakla uğraşmadan hangi adayın kaç oy aldığını bu bölüme yazarak sürecin takibini sağlayabilecek.

"İKİ SEÇİM İÇİN İKİ AYRI BÖLÜM VAR"

- İki seçim olacak aslında biri cumhurbaşkanlığı diğeri parlamento yani milletvekili seçimleri. Bu iki seçim için ayrı bölümlendirme var mı?

Evet, her iki seçim için de ayrı iki bölüm var. Bunlar için ayrı seçim sonuç tutanağı düzenlenecek. Dolaysıyla T3 uygulamasında farklı iki tutanak örneği bulunuyor. Burada şuna dikkat çekmek gerekiyor. İki farklı seçim aynı gün yapıldığı için itiraz süresi de kısalmış oldu. Cumhurbaşkanlığı seçimleri için pazartesi günü saat 17’ye kadar milletvekili seçimleri için de Salı günü saat 15’e kadar itiraz etmesi lazım dolaysıyla tüm gönüllülere ve seçmenlere çağrıda bulunalım: İtiraz süresi kısaldığı için T3 uygulamasını hızlıca çalıştırmak gerekiyor, ne kadar tutanak fotoğrafı gönderilebilirse işimiz o kadar kolaylaşır.

"ÖRNEK ŞİKÂYET DİLEKÇELERİ DE HAZIR"

- Bunların dışında seçmenler T3 uygulamasından nasıl faydalanabilir?

Örnek şikâyet dilekçeleri var, bunları kolaylıkla doldurabilir ve kendileri bir dilekçe oluşturabilir. Bunlar dışında eğitim videoları ve eğitim materyalleri var. Bunlardan faydalanabilirler. Seçim kanunu var, buraya bakarak kanunla ilgili bakabilirler. Aynı şekilde müşahit el kitabı var, bu da müşahitlerin işlerini kolaylaştıran bir rehber. Ayrıca seçim genelgesi de var, oradan da faydalanabilirler.

"45 BİN GÖNÜLLÜ VAR"

- Oy ve Ötesi kaç müşahide ulaştı?

Şuan 45 bin gönüllümüz var. Dolaysıyla bizim inancımız tam. Bu noktada en büyük katkıyı gönüllülerimiz sağlayacak. Biz itiraz sürelerine kadar yapılacak bütün işlemleri tamamlayacağımızı düşünüyoruz. Oy ve Ötesi diğer seçimlerden olduğundan daha farklı bir hedefle yola çıktı. 81 ilde var olmak gibi bir amacımız vardı. Dolaysıyla daha önce hiç gönüllümüzün olmadığı dokunamadığımız yerlerde de var olmaya çalışıyoruz. Bazı illerde büyükşehirlerde halen açıklar var. Örneğin İstanbul Pendik, Esenler, Esenyurt, Bağcılar gibi ilçelerde müşahit açığımız var. Keza Ankara Mamak’ta, İzmir Gaziemir’de de açığımız var.

Gönüllülerimiz sistemimize kaydolduğunda biz onları açık olan ilçelere "orada görev yapmak ister misiniz" diye yönlendiriyoruz.